Dagblaðið Vísir - DV - 14.06.2019, Blaðsíða 12

12 14. júní 2019FRÉTTIR
É
g hugsa að ég myndi frekar
vilja deyja í svefni heldur en
þurfa að dvelja öldruð við
þessar aðstæður. Það er vont
að geta ekki verið öruggur um
foreldri sitt,“ segir Eiríka G. Guð­
jónsdóttir í samtali við DV en hún
gagnrýnir harðlega manneklu og
fjársvelti á hjúkrunarheimilinu
Hrafnistu á Nesvöllum.
Ein og afskipt
Aðstæður á Hrafnistu á Nesvöll­
um voru til umfjöllunar nýlega en
á dögunum greindi DV frá andláti
68 ára gamallar konu sem þar var
búsett. Konan lést í október síðast­
liðnum, ein og afskipt í herbergi
sínu og var endurlífgun ekki reynd
þegar komið var að henni. Dæt­
ur konunnar þrjár telja að and­
lát hennar hafi komið til vegna
vanrækslu starfsfólks á umönnun
hennar og segjast ítrekað hafa
kvartað yfir umönnun móður
þeirra.
Konan hafði verið ein inni á
herbergi með mat, þó svo að skýr
fyrirmæli væru til staðar um að
hún ætti að borða undir eftirliti.
Þá var hún ekki með bjöllu til að
láta vita af sér, þótt það sé skýrt að
vistmenn eigi að vera með hana.
Niðurstaða Landlæknis var sú að
eftirliti með konunni hafi verið
verulega ábótavant og ekki í sam­
ræmi við þarfir hennar.
„Hún þarf bara að bíða“
Eiríka skrifaði hugleiðingu á Face­
book á dögunum og lýsti því sem
við blasti þegar hún heimsótti
móður sína á deildina. Þegar Eir­
íka gekk inn á deildina var að­
eins einn starfsmaður að störf­
um. Þegar Eiríka grennslaðist fyrir
um málið var henni tjáð að fimm
starfsmenn hefðu hringt sig inn
veika um morguninn.
„Ég varð sorgmædd í hjarta
mínu að aðeins einn starfsmaður
væri að sinna heilli deild og jafn-
framt var ég líka reið. Ég spurði
starfsstúlkuna: „Ef að það þarf að
skipta á mömmu, hvað þá?“
Svarið sem Eiríka fékk var að
þá yrði að kalla á hjálp frá annarri
deild og bíða eftir að einhver
kæmi. Var henni sagt að móðir
hennar „þyrfti bara að bíða“.
Eiríka er búsett erlendis en
heimsækir móður sína í hvert sinn
sem hún kemur til Íslands. Hún
segir að það sama hafi verið upp
á teningnum þegar hún heimsótti
móður sína í janúar síðastliðnum.
Þá hringdu sex starfsmenn sig inn
veika.
„Það er mjög erfitt að horfa
upp á foreldri sem greinist með
heilabilun og hvað þá að fá ekki
góða umönnun þar sem að við-
komandi er orðinn aldraður. All-
ir einstaklingar eiga rétt á að það
sé komið fram við þá sem einstak-
linga en ekki einsleitan hóp.“
„Ég velti því fyrir mér hvort það
sé virkilega hægt að leggja það
á einn starfsmann að hugsa um
heila deild, með einstaklingum
sem þurfa fulla umönnun,“ segir
Eiríka jafnframt og spyr:
„Finnst yfirmönnum Nesvalla
Hrafnistu þetta ásættanlegt? Er í
lagi að koma svona fram við íbúa
Hrafnistu? Ég er svo sár og reið
fyrir hönd þessara einstaklinga
sem búa á þessari deild en þetta
er þeirra heimili en ekki stofnun.
Ég tel að hér sé um alvarlega van-
rækslu að ræða sem er algerlega
óásættanleg.“
Aldrei fleiri en þrír á vakt
Móðir Eiríku var greind með
heilabilun árið 2008 og er bund­
in við hjólastól. Hún hefur dval­
ið á Hrafnistu á Nesvöllum í tæp
fjögur ár. Alls búa 10 einstaklingar
á deildinni. Af þeim eru fimm í
hjólastól og fjórir þurfa fulla um­
önnun.
Heimilisfólkið þarf mis­
mikla hjálp við daglegar athafn­
ir en móðir Eiríku er ein af þeim
sem reiðir sig algjörlega á aðstoð
annarra. „Hún þarf 100 prósent
þjónustu við allt, eins og að borða
og baðast. Það þarf tvær mann­
eskjur til að hjálpa henni upp úr
stólnum og leggja hana í rúm.“
Í samtali við DV segist Eir­
íka aldrei hafa séð fleiri en tvo
til þrjá starfsmenn á sömu vakt.
Fullmönnuð vakt telst vera fimm
starfsmenn. Móðir hennar þarf
því langoftast að bíða eftir aðstoð.
„Systir mín hefur til dæmis þurft
að skipta um á blautu rúmi hjá
mömmu. Í eitt skipti var mamma
í fötum af annarri konu þó svo að
öll fötin hennar séu merkt.“
Faðir Eiríku kemur í heim­
sókn á deildina tvisvar á dag og
sömuleiðis eiginmaður annarrar
konu sem þar dvelur.
„Þeir eru þá að hjálpa til, eins
og við að leggja á borð og svona
og pabbi sér um að mata mömmu.
Þeir eru í raun bara eins og starfs­
menn þarna. Pabba finnst gaman
að geta hjálpað til, en þetta á auð­
vitað ekki að vera svona. En það er
ekki annað í boði.“
Eiríka tekur fram að gagnrýnin
beinist ekki að starfsfólki Hrafn­
istu, heldur þeim sem sitja við
stjórnvölinn. Hún tekur heils­
hugar undir þær gagnrýnisraddir
sem heyrst hafa í kjölfar andláts­
ins í október síðastliðnum. „Það
er ekki hægt að leggja það á starfs­
fólkið að vinna undir þessum að­
stæðum.“ n
Smiðjuvegur 4C - 202 Kópavogur - S 587 2202
Ryðga ekki
Brotna ekki
HAGBLIKK
Álþakrennur & niðurföll
Litir á lager:
Svart, hvítt, ólitað, rautt, silvurgrátt og dökkgrátt
„Ég er svo sár og
reið fyrir hönd
þessara einstaklinga
Auður Ösp Guðmundsdóttir
audur@dv.is
SEGIR
MÓÐUR
SÍNA VAN-
RÆKTA Á
HRAFNISTU