Morgunblaðið - 15.06.2019, Blaðsíða 23

FRÉTTIR 23Erlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. JÚNÍ 2019
Smáatriðin
skipta máli
Fáðu sérmenntaðan lýsingarráðgjafa Pfaff í heimsókn án endurgjalds.
Pfaff býður upp á framúrskarandi ráðgjöf í lýsingu viðskiptavinum okkar að kostnaðarlausu.
Lýsingarráðgjafi Pfaff kemur í heimsókn, tekur út lýsingu á heimilinu og bendir á lausnir
sem henta í hverju rými. Hugað er sérstaklega að því hvernig lýsingin kemur út
útlitslega og hvaða birta hentar hverjum aðstæðum.
Vinsamlega pantið tíma í pfaff@pfaff.is
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Klerkastjórnin í Íran sagði í gær að ekkert
væri hæft í ásökunum stjórnvalda í Bandaríkj-
unum um að hún hefði staðið fyrir árásum á tvö
tankskip í Ómanflóa, nálægt Hormuz-sundi, í
fyrradag. Árásirnar ollu titringi á olíumörkuð-
um þar sem óttast er að spennan milli ríkjanna
geti leitt til átaka á þessari mikilvægu siglinga-
leið. Rúmur þriðjungur af allri hráolíu, sem
flutt er með skipum í heiminum, fer um
Hormuz-sund, m.a. um 80% af allri olíu sem
flutt er til Japans.
Bandaríkjaher birti óskýrt, svart-hvítt
myndskeið sem hann sagði sýna að íranskir
hermenn hefðu fjarlægt tundurdufl sem festist
á öðru tankskipanna en sprakk ekki. Herinn
birti einnig ljósmyndir sem virtust sýna
tundurduflið á skipinu áður en það var fjarlægt.
Um mánuði áður höfðu verið gerðar árásir á
fjögur tankskip undan strönd Sameinuðu arab-
ísku furstadæmanna. Bandarísk stjórnvöld
sökuðu Írana einnig um þær árásir, án þess að
leggja fram nein sönnunargögn, en klerka-
stjórnin í Teheran sagði ekkert hæft í þeim
ásökunum.
Rakið til ákvörðunar Trumps
Mike Pompeo, utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, sagði að bandarísk stjórnvöld teldu að Ír-
anar hefðu ráðist á tankskipin tvö í fyrradag og
að engin hreyfinganna í grannríkjum Írans sem
njóta stuðnings klerkastjórnarinnar hefði get-
að gert árásirnar. Pompeo benti á að Íranar
hefðu áður hótað að loka Hormuz-sundi ef þeim
yrði meinað að flytja út olíu. Utanríkisráð-
herrann tengdi árásirnar við þá ákvörðun Don-
alds Trumps Bandaríkjaforseta fyrir rúmu ári
að draga landið út úr kjarnorkusamningi sex
landa við Íran og setja viðskiptabann sem varð
til þess að olíuútflutningur Írans snarminnkaði.
Á þeim tíma vöruðu fréttaskýrendur við því að
Trump hefði tekið mikla áhættu með ákvörð-
uninni og töldu hana auka hættuna á átökum
milli herja Írans annars vegar og Bandaríkj-
anna, Ísraels eða Sádi-Arabíu hins vegar.
Vefengja yfirlýsingar Írana
Nokkrir fréttaskýrendur vefengdu yfirlýs-
ingar klerkastjórnarinnar um að hún hefði ekki
staðið fyrir árásunum. „Árásirnar virðast vera
liður í markvissum tilraunum Írana til að sýna
að friður og öryggi í flóanum er háð efnahags-
stöðugleika Írans,“ hefur The Wall Street
Journal eftir Ayham Kamel, sérfræðingi ráð-
gjafarfyrirtækisins Eurasia Group í málefnum
Mið-Austurlanda.
Nokkrir fréttaskýrendur hafa leitt getum að
því að með því að gera slíkar árásir, án þess að
sökkva skipum og valda manntjóni, séu Íranar
að senda þau skilaboð að þeir geti truflað sigl-
ingar á svæðinu án þess að koma af stað stríði,
að sögn fréttavefjar breska ríkisútvarpsins.
Fréttaveitan AFP hefur eftir sérfræðingum í
málefnum Mið-Austurlanda að vaxandi spenna
í samskiptum Írans og Bandaríkjanna geti
orðið til þess að stríðsátök blossi upp fyrir
slysni. „Veruleg og vaxandi hætta er á því að at-
burðirnir leiði til átaka,“ hefur AFP eftir sér-
fræðingum rannsókna- og ráðgjafarfyrir-
tækisins Capital Economics í Lundúnum.
„Ekki þarf meira en yfirsjón eða misskilin
skilaboð til að koma af stað átökum. Og þegar
árásunum fjölgar eykst hættan á því að það
gerist.“
Harðlínumenn andvígir viðræðum
Fréttaskýrandi The Washington Post bendir
á að ef til megi rekja árásirnar til vaxandi tog-
streitu milli embættismanna í Íran sem vilja
samningaviðræður við Vesturlönd og harðlínu-
manna sem eru andvígir þeim. Á meðal hinna
síðarnefndu eru stjórnendur Byltingarvarðar-
ins, úrvalssveita sem Ruhollah Khomeini erki-
klerkur stofnaði eftir byltinguna í Íran 1979.
Báturinn sem sést á myndskeiðinu frá
Bandaríkjaher líkist bátum í flota Byltingar-
varðarins sem hefur verið efldur mjög á síðustu
árum og að miklu leyti tekið við hlutverki sjó-
hers Írans. Byltingarvörðurinn notar meðal
annars marga hraðskreiða báta sem eru með
tundurdufl, flugskeyti, tundurskeyti og dróna,
að því er fram kemur á fréttavef BBC.
Byltingarvörðurinn heyrir undir æðsta leið-
toga Írans, Ali Khamenei erkiklerk. Árásirnar í
fyrradag voru gerðar nokkrum klukkustundum
áður en Khamenei átti fund með Shinzo Abe,
forsætisráðherra Japans, sem fór til Teheran í
því skyni að reyna að hafa milligöngu um samn-
ingaviðræður milli Bandaríkjanna og Írans. Sú
tilraun virðist hafa verið dauðadæmd frá upp-
hafi því að Khamenei sagði á fundinum að hann
léði ekki máls á neinum viðræðum við stjórn
Trumps. Forsetinn sagði einnig á Twitter að
hann teldi að of snemmt væri að hefja viðræður
við Írana. „Þeir eru ekki tilbúnir í viðræður og
ekki við heldur!“ skrifaði hann.
Titringur vegna ótta um átök
 Bandarísk stjórnvöld saka Írana um að hafa gert árásir á tankskip nálægt Hormuz-sundi en þeir
neita því  Rúmur þriðjungur af allri hráolíu sem flutt er með skipum fer um Hormuz-sund
Heimild: BP
ÍRAK
SÁDI-
ARABÍA
KATAR
BAREIN
ÓMAN
KÚVEIT
ÍRAN 4,72
3,05
0,98
12,29 3,94
4,6
1,88
SAF
Stærstu lönd og
ríki sem tengjast þeim
Íran
Sádi-Arabía
Olíuframleiðsla
Hormuz-
sund
2018
í milljónum
fata á dag
Hormuz-sund er mikilvæg siglingaleið olíuskipa
AFP
Dufl fjarlægt? Úr myndskeiði sem sagt er
sýna að tundurdufl hafi verið fjarlægt.
AFP
Árás Ljósmynd sem sýnir skemmdir á öðru tankskipanna og „líklegt tundurdufl“ (örin t.h.).
Konur í Sviss lögðu niður vinnu í
gær og tóku þátt í fjölmennum
göngum í borgum landsins til að
krefjast þess að fá sömu laun og
karlar. 28 ár voru þá liðin síðan
hálf milljón svissneskra kvenna fór
í sams konar kröfugöngur og verk-
fall.
Tugir þúsunda kvenna söfnuðust
saman á torgi við stjórnsýslubygg-
ingar og þinghúsið í Bern. Manu
Bondi, 68 ára íbúi borgarinnar,
mætti á torgið ásamt dóttur sinni,
dótturdóttur og tveimur vinkonum
sem tóku þátt í kvennaverkfallinu
og kröfugöngunum árið 1971. Hún
kvaðst taka þátt í mótmælunum til
að sýna „öllum konum á öllum aldri
samstöðu“. „Við erum miklu fleiri
núna en árið 1991 og kröfur okkar
eru öðruvísi,“ hefur fréttaveitan
AFP eftir henni. „Á þeim tíma voru
fóstureyðingar aðalmálið. Núna
snýst þetta um launajöfnuð. Það er
mjög mikilvægt að konur fái sömu
laun og karlar fyrir sömu vinnu.“
Sviss var eitt af síðustu löndum
Evrópu til að veita konum kosn-
ingarétt. Þar fengu konur fyrst að
kjósa árið 1971.
Krefjast sömu
launa og karlar
AFP
Vilja launajöfnuð Fjölmenn kröfuganga fór fram í Genf í gær.