Morgunblaðið - 15.06.2019, Blaðsíða 42

42 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. JÚNÍ 2019
VIÐTAL
Árni Matthíasson
arnim@mbl.is
Enn eimir eftir af þýsku tónlistar-
bylgjunum sem risu eftir miðja
síðustu öld, fyrst bylgja tilrauna-
kenndrar rokk- og raftónlistar sem
hófst undir lok sjöunda áratugar-
ins og í upphafi þess áttunda og
svo „þýska nýbylgjan“, Neue
Deutsche Welle, sem reis áratug
síðar — meira popp og meiri raf-
tónlist.
Í fyrri bylgjunni, sem setti mark
sitt á þá sem eftir kom og hafði
einnig mikil áhrif í rokksögunni al-
mennt, voru hljómsveitir eins og
Can, Tangerine Dream, Faust,
Amon Düül, Ash Ra Tempel, Neu!,
Popol Vuh og Cluster, en áhrif frá
síðastnefndu sveitinni eru greini-
leg enn þann dag í dag.
Bach mit Zumutungen
Höfuðpaurar Cluster, sem hét
framan af Kluster upp á þýsku,
voru þeir Hans-Joachim Roedelius
og Dieter Moebius. Roedelius ættu
tónlistaráhugamenn því að þekkja
og þá ekki bara fyrir iðju sína í
áratugi, heldur líka fyrir það að
hann hefur leikið tvisvar á tón-
leikum hér á landi og vélaði að
auki við annan mann um upptöku
Víkings Heiðars Ólafssonar á plöt-
unni Bach Reworks. Bach mit
Zumutungen hét sú afurð og er
kveikjan að því að Hans-Joachim
Roedelius er væntanlegur til Ís-
lands í þriðja sinn; leikur á tón-
leikum á Reykjavík Midsummer
Music hátíðinni sem haldin verður
20. til 23. júní næstkomandi.
Cluster varð til í upphafi átt-
unda áratugar síðustu aldar og
starfaði með hléum út fyrsta ára-
tug þessarar aldar. 2011 stofnaði
Roedelius svo nýja hljómsveit sem
hann nefnir Qluster. Samhliða
hljómsveitastússi hefur hann verið
afkastamikill einherji, gefið út
fjöldann allan af plötum undir eig-
in nafni, en einnig starfað með
fjölda listamanna víða um heim.
Tónleikar hans á Reykjavík Mid-
summer Music hátíðinni verða í
Mengi 22. júní og þá kemur hann
fram með Víkingi Heiðari og
bandaríska fiðluleikaranum Yura
Lee. Í viðtali hér í blaðinu fyrir
þremur árum sagðist Roedelius
alltaf spila tónlist eftir augnablik-
inu og þegar ég hermi þessi um-
mæli upp á hann varðandi tón-
leikana í Mengi svarar hann svo:
„Ég held ekkert okkar viti hvað
muni gerast í Mengi. Eins og
vanalega veit ég ekkert hvað ég er
að fara að gera og eftir því lögmáli
hef ég farið frá því ég fór að fást
við tónalist,“ en rétt er að geta
þess að hann notar ekki orðið „mu-
sic“ í okkar samtali, heldur „tone-
art“, sem snara má sem tónalist.
Eins og fram kemur hér að ofan
þá var Roedelius valinn til að
endurvinna eina af upptökum Vík-
ings á Bach. Tengsl þýsku bylgj-
unnar við klassíska tónlist, eða
kannski heldur tilraunakennda ný-
klassíska tónlist, voru voru þó-
nokkur, enda má segja að fyrsta
reglan hafi verið sú að það voru
engar reglur og engin takmörk. Í
áðurnefndu viðtali skýrði Roede-
lius þetta svo með því að það eina
sem menn hafi haft í huga hafi
verið „að gera eitthvað og finna
okkar eigin tónmál til þess að gera
það“. Hann hnykkir á með það í
spjalli okkar núna og bendir á að
tónlistarmennirnir hafi komið úr
ýmsum áttum: „Ég er sjúkraþjálf-
ari og nuddari og leiðbeinandi
deyjandi sjúklinga og við það vann
ég áður en ég sneri mér að tónal-
ist. Ég er líka tónskáld, tónlistar-
maður og skáld og mér er sama
hvaða merkimiða fólk velur.“
Eins og ég nefni er Roedelius
afkastamikill og þegar við ræðum
saman er hann á tónleikaferð um
Bandaríkin, er einmitt í þá mund
að leika á tvennum tónleikum með
Christopher Chaplin í Kaliforníu.
„Svo verð ég með sólótónleika
Montreal, aðra slíka í Toronto og
leik líka á einkatónleikum á Gal-
iano-eyju skammt frá Vancouver.
Þar næst koma tónleikarnir í
Reykjavik, síðan tónlistarhátíð
sem ég stend að í Austurríki og
svo tónleikar í Dresden, Berlin og
Shanghai meðal annars. Í kjölfarið
upptökur á plötum með Tim Story,
Christopher Chaplin og fleirum og
fleirum ... ad infinitum!“
Ljósmynd/Aexander Gonzales
Tónalist Hans-Joachim Roedelius segist aldrei vita hvað hann sé að fara að gera fyrir hverja tónleika.
Veit ekkert hvað ég er að fara að gera
 Meðal listamanna á Reykjavík Midsummer Music tónlistarhátíðinni er þýski fjöllistamaðurinn
Hans-Joachim Roedelius  Var valinn til að endurvinna eina af upptökum Víkings á Bach
Gunnar Gunnarsson og Tómas R.
Einarsson stilla saman strengi sína
og bregða fyrir sig norrænum vís-
um, klassískri djasssveiflu og dill-
andi latíntakti á stofutónleikum
Gljúfrasteins á morgun, sunnudag,
klukkan 16.00.
Stofutónleikar Gljúfrasteins eru
haldnir hvern sunnudag yfir sumar-
tímann og eru miðar seldir í Safn-
búð Gljúfrasteins samdægurs. Að
viku liðinni verður það Ragnheiður
Gröndal sem kemur fram ásamt
Guðmundi Péturssyni gítarleikara.
Djasssveifla og dillandi latíntaktur
Listamenn Tómas R. Einarsson og
Gunnar Gunnarsson í góðu gamni.
Sænska þjóðlagabandið Groupa
heldur tónleika í fyrsta skipti á Ís-
landi í Norræna húsinu í kvöld
klukkan 20.00. Þjóðlagamúsíkin
sem Groupa leikur inniheldur með-
al annars spuna, og er leikin á ýmis
hljóðfæri, svo sem munnhörpu,
flautur, víólu d’amore, bjöllur,
steina, tréverk og harmóniku.
Groupa hefur í gegnum árin unn-
ið og leikið með fjölda listamanna á
borð við Ale Möller, Lena Wille-
mark og Kammersveitinni Musica
Vitae. Í dag skipa sveitina Mats
Edén, Jonas Simonson og Terje Is-
ungset.
„Groupa hefur verið heilli kyn-
slóð skandinavískra tónlistar-
manna innblástur með brautryðj-
andi anda og meistaralegu valdi á
hljóðfærum sínum. Þeir hafa gefið
út tvær plötur í „Kind of Folk“-
seríunni. Þær sýna skýrlega hvern-
ig tríóið heldur áfram að endur-
skapa norræna þjóðlagatónlist,“
segir í tilkynningu frá hljómsveit-
inni.
Sveitin var stofnuð árið 1980, og
hefur á löngum ferli komið víða
við. Hljómsveitin hefur ferðast víða
um Skandinavíu og Evrópu, og hef-
ur leikið á fjölda tónlistarhátíða.
Þjóðlagagrúppan á Íslandi í fyrsta sinn
Groupa Sænska þjóðlagatríóið leikur á
ýmis hljóðfæri og spinnur á staðnum.