Skessuhorn - 30.03.2016, Side 14
MIÐVIKUDAGUR 30. MARS 201614
Tansanía í austurhluta Afríku er
friðsælt land með 52 milljón íbúa
í órafjarlægð frá Íslandi. Ferðalag
til Tansaníu tekur ríflega sólar-
hring og lengsti leggurinn er flug-
leiðin frá London til Nairobi í Ke-
nýa sem tekur um 9 tíma. Þaðan er
stutt yfir til norðurhluta Tansaníu,
aðeins klukkustundar langt flug
til Kilimanjaro flugvallarins sem
stendur við rætur hæsta fjalls Afr-
íku. Þangað flugu tveir kennarar
frá Háskólanum á Bifröst í síðasta
mánuði, þær Geirlaug Jóhanns-
dóttir og Hulda Ingibjörg Rafn-
arsdóttir, til móts við Önnu Elísa-
betu Ólafsdóttur aðstoðarrektor
skólans. Tilgangur ferðarinnar var
að efna í annað sinn til námskeiðs-
ins Máttur kvenna í Tansaníu (Wo-
men power) sem hefur verið í boði
á Bifröst í rúman áratug við miklar
vinsældir. Anna Elísabet þekkir vel
til í Tansaníu eftir að hafa unnið að
rannsóknum á sviði þróunarhjálp-
ar og lýðheilsufræðum í Afríku um
árabil. Hún ásamt fjölskyldu sinni
byggði upp bændagistingu sem
kallast Tanzanice farm í næsta ná-
grenni við einn eftirsóttasta ferða-
mannastað Afríku, verndarsvæðið
Ngorongoro. Svæðið er á heims-
minjaskrá UNESCO vegna fjöl-
skrúðugs dýralífs sem lifir í sátt og
samlyndi ofan í einum stærsta gíg
veraldar.
Samfélagsleg ábyrgð í
heimsbyggð
Þrátt fyrir að þær Geirlaug og
Hulda hafi báðar verið verk-
efnastjórar námskeiðsins Mátt-
ur kvenna á Bifröst höfðu þær
ekki látið sig dreyma um að eiga
eftir að ferðast til Afríku. Annað
kom á daginn þegar þeim bauðst
að taka þátt í að efla mátt kvenna
í Tansaníu með því að taka að sér
kennslu á námskeiðinu. Þær sjá
ekki eftir því að hafa þegið boð-
ið og eru stoltar af því að Bifröst
skuli nú teygja anga sína til Afr-
íku og sinna þar mikilvægum sam-
félagsverkefnum. Rannsóknir sýna
ótvírætt að besta leiðin til að draga
úr vannæringu barna er að mennta
mæður þeirra. Fjölskyldan öll nýt-
ur góðs af atvinnusköpun kvenna,
bætir hag heimilisins, veitir að-
gang að heilbrigðisþjónustu og
umfram allt stuðlar að menntun
barna sem er lykillinn að árangri
til framtíðar. Háskólinn á Bifröst
telur sig ekki aðeins bera sam-
félagslega ábyrgð í heimabyggð
heldur einnig í heimsbyggð og er
því styrktaraðili að verkefninu auk
auk Tanzanice Farm og fleiri fyr-
irtækja. Verkefnið Máttur kvenna
í Tansaníu hefur það að markmiði
að mennta efnalitlar konur í þorp-
inu Bashay í norðurhluta Tansaníu.
Gengur það út á að hjálpa konun-
um að finna viðskiptatækifæri í
nærumhverfi sínu, vinna einfalda
viðskiptaáætlun og fara af stað í at-
vinnurekstur. Á námskeiðinu, sem
stóð í tvær vikur, var mikil áhersla
lögð á sjálfseflingu og handavinna
skipaði stóran sess í kennslunni að
þessu sinni. Konurnar hlutu einn-
ig þjálfun í tölvuvinnslu en eng-
in þeirra hafði snert tölvu áður en
námskeiðið byrjaði.
Gengu langa
leið með börnin
Geirlaug sá meðal annars um tölvu-
kennsluna og segir hún að konurnar
hafi haft mjög mikinn áhuga á að
læra á tölvur. „Við fórum út með far-
tölvur sem verkefnið fékk að gjöf frá
fyrirtækjunum Environice, Íslenska
gámafélaginu og Hagvangi. Ým-
iskonar handavinnugarn var einn-
ig að finna í töskunum okkar en
Handverkskúnst í Kópavogi og fjöl-
margar handverkskonur gáfu verk-
efninu mikið magn af garni, prjón-
um og heklunálum sem runnu út
eins og heitar lummur fyrstu daga
námskeiðsins. Huldu tókst ótrúlega
vel að kenna konunum að hekla og
þær voru svo ákafar að þær unnu
handavinnu á meðan þær skipt-
ust á að vinna á tölvurnar. Við höf-
um oft kennt áhugasömum nem-
endum en þessar konur hreinlega
þyrsti í nýja þekkingu og færni,“ seg-
ir Geirlaug. „Mér fannst áhugaverð-
ast hvað konurnar lögðu mikið á sig
til sækja námskeiðin en þær gengu
allt að klukkutíma leið með börn á
bakinu eða handleggnum í 30 stiga
hita og mættu á réttum tíma á hverj-
um einasta degi. Þetta sýnir vel hvað
þær eru staðfastar í að mennta sig og
stíga þetta skref í átt að farsælla lífi
sem menntun er lykillinn að,“ seg-
ir Hulda.
Kennt í útikennslustofu
Námskeiðið fór fram í útikennslu-
stofu í næsta nágrenni við grunn-
skólann í þorpinu þar sem 850 börn
gengu í skóla. Kennslan fór fram á
ensku sem var þýdd yfir á Swahili
af Restituta Joseph Surumbu sem
starfar á Tanzanice farm og hefur
lært ensku og ýmsar viðskiptagreinar
á Íslandi. Hún er alin upp í þorpinu
og var ómetanlegur hlekkur í kennsl-
unni og undirbúningi námskeiðsins
sem tengiliður við konur á svæðinu.
Hún fylgir þeim einnig eftir að nám-
skeiðinu loknu. Fyrsti kennsludag-
urinn var nýttur í að ræða hvaða við-
skiptahugmyndir konurnar hefðu og
hvar þær sæju tækifæri í nærumhverfi
sínu. Margar nefndu ræktun ávaxta
og grænmetis, búfénað, smáverslanir
með fatnað og matvæli, saumastofu,
hárgreiðslustofu, veitingastað, verk-
stæði og ritfangabúð. Eftir áeggjan
kennaranna um að hugsa um nýj-
ungar þá komu fram hugmyndir um
sölu á vatni, lífrænt eldsneyti, smjör-
framleiðslu og heimili fyrir munað-
arlaus börn. Að sögn Geirlaugar var
sú hugmynd sérstaklega ánægjuleg
og fór Anna með konunum á fund
bæjarstjórnar. „Sá fundur gekk vel
og er verkefnið komið í farveg og
verður vonandi að veruleika á næstu
misserum ef allt gengur eftir,“ segir
hún. „Þetta eru duglegar, hugrekkar
og flottar konur sem sóttu námskeið-
ið en sú yngsta var 22 ára og elsta 76
ára. Á námskeiðinu lögðum við mik-
ið upp úr uppbyggingu á sjálfstrausti
og að ögra þeim þannig að þær sjái
tækifærin sem eru allt í kringum þær.
Við hvöttum þær til að hugsa sjálf-
stætt og gáfum þeim með námskeið-
inu tól og tæki til að þær geti kom-
ið hugmyndum sínum í framkvæmd.
Það er erfitt að gleyma þessum kon-
um og ég hugsa um það á hverjum
degi hvernig við getum tekið næstu
skref,“ segir Hulda.
Kenndu á námskeiðinu Máttur kvenna í Tansaníu
Mynd tekin í kennslustund. Mikil litadýrð einkennir klæðnað kvennanna.
Geirlaug í litríkum fatnaði frá Tansaníu. Ljósm. Hulda Ingibjörg Rafnarsdóttir.
Mynd tekin í grunnskóla þar sem stefnt er að opnun heimilis fyrir munaðarlaus börn. Fremst á myndinni má sjá Önnu
Elísabetu Ólafsdóttur aðstoðarrektor.