Skessuhorn - 12.10.2016, Blaðsíða 18

MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 201618
Haustþing Samtaka sveitarfé-
laga á Vesturlandi var haldið á
Hótel Stykkishólmi miðvikudag-
inn 5. október síðastliðinn. Þang-
að voru mættir fulltrúar sveitarfé-
laga á Vesturlandi til að ræða mál-
efni sambandsins og landshlutans.
Fundarstjórar voru Sturla Böðvars-
son og Lárus Ástmar Hannesson.
Á dagskrá voru hefðbundin atriði,
tillaga að fjárhagsáætlun auk til-
lögur að ályktunum sem fram voru
lagðar til umfjöllunar og umsagnar
í vinnuhópum. Ferðaþjónusta var
sérstakt þema fundarins og pall-
borðsumræður um hana. Þá voru
tillögur vinnuhóps að Samgön-
guáætlun Vesturlands 2017-2029
kynntar fundarmönnum. Um bæði
Samgönguáætlun og pallborðsum-
ræður um ferðamál er fjallað á öðr-
um stað í Skessuhorni vikunnar.
En stóra málið á haustþingi var
venju samkvæmt að fjárhagsáætlun
fyrir næsta ár. Páll S. Brynjarsson
framkvæmdastjóri gerði grein fyrir
þeim lið. Fjárhagsáætlun SSV 2017
gerir ráð fyrir því að reksturinn
verði í jafnvægi. Heildartekjur eru
áætlaðar rúmar 117 milljónir króna
eða tveimur prósentustigum hærri
en árið 2016. Heildargjöld vegna
rekstrarins eru áætlaðar tæpar 117
milljónir króna sem er fjórum pró-
sentum meira en 2016. Samtals er
því áætlað að afgangur af rekstri
samtakanna muni nema 538 þús-
und krónum.
Framlög sveitarfélaga hækka
um sem nemur tveimur prósentu-
stigum og verður samtals tæpar
31,2 milljónir á árinu 2017. Fasta-
gjald hvers sveitarfélags verður 530
þúsund og hækkar um tíu þúsund
á hvert sveitarfélag en íbúagjaldið
verður 1650 krónur og hækkar um
30 krónur á hvern íbúa.
Almenningssamgöngur
færðar í sér félag
Félagið NVB hefur verið stofnað
til að reka almenningssamgöngur
en ábyrgðin verður eftir sem áður
hjá SSV. Framvegis verða almenn-
ingssamgöngur því ekki hluti árs-
reiknings heldur verður rekstur-
inn gerður upp sérstaklega. Fram
kom í máli Páls að tekjur vegna
almenningssamgangna hafi verið
352 milljónir króna og reksturinn
í jafnvægi. Hins vegar séu ákveðn-
ir óvissuþættir sem tengist rekstrin-
um. Ekki er búið að afgreiða fjár-
lög og því óvíst hve hátt framlag
Vegagerðarinnar verður. Þá er óvíst
hvort farþegatekjur muni skila sér
því ekki er búið að fá á hreint hvers
vegna samningur Vegagerðarinnar
við landshlutasamtök um sérleyfi á
ákveðnum leiðum heldur ekki. Erf-
itt sé að áætla tekjur því aðrir aki á
leiðum þar sem samtökin hafa sér-
leyfi. Til marks um það vísaði Páll
til þess að farþegum hafi fækkað um
fimm þúsund frá síðasta ári.
Mögulega atvinnu-
ráðgjafi á Akranesi
Regína Ásvaldsdóttir, bæjarstjóri á
Akranesi, varpaði fram fyrirspurn
til Páls vegna stöðu atvinnuráðgjafa
og hvort stæði til að dreifa ráðgjöf-
unum betur um landshlutann. Páll
sagði að slíkt hefði ekki verið ákveð-
ið. En samtökin hafi verið að kanna
möguleika þess að setja upp að-
stöðu fyrir atvinnuráðgjafa á Akra-
nesi. Rætt hafi verið við Fjölbrauta-
skóla Vesturlands um þróunarsetur á
Akranesi, ásamt mögulegri aðstöðu
fyrir Símenntunarmiðstöð Vestur-
lands, SSV og atvinnuráðgjöf. Ekk-
ert væri í hendi eins og er en nið-
urstaða myndi liggja fyrir eftir fundi
stjórnenda skólans við forsvarsmenn
Ríkiseigna í októbermánuði. Þar að
auki þyrfti síðan að gera breytingar
og lagfæra húsnæðið.
1,1 milljarður í
Skógarstrandarveg
Ólöf Nordal innanríkisráðherra
og Gunnar Bragi Sveinsson, sjáv-
arútvegs- og landbúnaðarráðherra
og fyrsti þingmaður kjördæmisins,
voru meðal gesta sem fluttu ávörp á
haustþinginu. Fyrst tók Ólöf til máls
og vakti máls á því að samskipti ríkis
og sveitarfélaga hefðu að hennar viti
farið batnandi á undanförnum árum
og heyrðist tekið undir það í saln-
um. Hún kvaðst þeirrar skoðunar
að sveitarfélög ættu að fá að vaxa og
dafna út frá sínum eigin forsendum.
Þau ættu að fá að sameinast ef íbú-
um þeirra sýndist svo og frumkvæð-
ið ætti að koma frá sveitarfélögum.
Hún sagði að framundan væri
lokaspretturinn í vinnu nefndar sem
skipuð hefði verið til að gera endan-
legar tillögur til að jafna útgjalda-
þörf og tekjumöguleika sveitar-
félaga. Sú nefnd myndi vinna nýtt
reiknilíkan.
Í samgöngumálum sagði Ólöf
ljóst að stærstu málin á dagskrá væru
ekki innan Vesturlands. Þó sagði
hún frá því að í nýrri tillögu að sam-
gönguáætlun, sem kynnt var undir
mánaðamót, að til standi að verja
1,1 milljarði til endurbóta Skógar-
strandarvegar. „Ég get í raun aðeins
bent á að við erum að sækja í okk-
ur veðrið smátt og smátt í viðhaldi
vega og jukum verulega í viðhaldsfé
þegar við sáum til lands í ríkisfjár-
málum,“ sagði Ólöf.
Að lokum lagði hún áherslu á mik-
ilvægi fjárfestinga, stórhuga fólks og
bjartsýnna fyrirtækja. „Ég er bjart-
sýn á komandi tíð, efnahagur lands-
ins er að rísa,“ sagði Ólöf að lokum.
Vill byggðamálin undir
forsætisráðuneytið
Gunnar Bragi Sveinsson hóf mál
sitt á því að hann væri einnig ráð-
herra byggðamála, því þau heyrðu
undir landbúnaðar- og sjávarútvegs-
ráðuneytið. Hann hefði þó talað fyr-
ir því að færa þann málaflokk undir
forsætisráðuneytið. „Ég tel að svona
þverfaglegur málaflokkur eigi heima
þar,“ sagði Gunnar Bragi. Hann lýsti
þeirri skoðun sinni að reka ætti öfl-
uga, kraftmikla og skapandi byggða-
stefnu þar sem landsbyggðin fengi
að blómstra. Það væri þjóðhagslega
hagkvæmt að halda öllu landinu í
byggð og ekki síður mikilvægt höf-
uðborginni. „Byggðastefna á ekki að
hverfast um ölmusu eða aumingja-
gæsku höfuðborgarinnar heldur er
hún tækifæri til að auka verðmæta-
sköpun um allt land. Öflug lands-
byggð hefur höfuðborginni þrótt.
Þetta þekkjum við þegar rætt erum
þéttbýli versus sveitirnar. Hvorugt
getur án hins verið.“
Hann sagði innviði í dreifðum
byggðum landsins eiga að vera eins
góða og mögulegt er og sem næst
því sem gerist í höfuðborginni.
Hann sagði ástand efnahagsmála
með allra besta móti og aðstæður
fyrir kraftmikla sókn á landsbyggð-
inni. Sóknarfæri væru í íslenskum
landbúnaði og matvælaframleiðslu
almennt, mikill vöxtur í ferðaþjón-
ustunni.
Hann lauk máli sínu á að ítreka
mikilvægi samgöngumála. Vel áraði
og þá skyldi spýta í lófana og fagna
skyldi fyrsta skrefinu; auknu fé í við-
hald.
Sveitarfélög
lækki skuldir
Næst tók til máls Guðjón Braga-
son, sviðsstjóri hjá Sambandi ís-
lenskra sveitarfélaga. Hann fjallaði
um fjölmörg þeirra verkefna sem
sveitarfélög standa frammi fyrir.
Hann sagði heildartekjur sveitar-
félaga vegna A hluta hafa hækk-
að um 8,3% frá síðasta ári en
launakostnað hækkað um 11,6%
á sama tíma. Hvatti hann sveitar-
félög til að vera raunsæ í áætlana-
gerð og nýta tekjuaukningu sína til
að lækka skuldir. „Það er góðæri
en það eiga eftir að koma mögur
ár,“ sagði hann. Guðjón ræddi um
að mikil vinna væri framundan við
kjarasamninga, ósamið væri við fé-
lag kennara og stjórnenda tónlist-
arskólanna. Hann benti á að frum-
varp ríkisstjórnarinnar um fyrstu
fasteign kæmi til með að kosta
sveitarfélögin í landinu 7,2 millj-
arða á næstu tíu árum.
Ferðaþjónustuna ræddi Guðjón
sérstaklega. Hann sagði að búið
væri að auglýsa eftir umsóknum
í Framkvæmdasjóð ferðamanna-
staða og hvatti sveitarfélög til að
sækja um. Hann sagði það skoð-
un SÍS að sveitarfélög fái tekjur af
gistináttagjaldi. Hækka ætti gjald-
ið og að láta hluta þess renna beint
til sveitarfélaga en annað í fram-
kvæmdasjóð. Enn fremur lagði
hann áherslu á að fá þyrfti á hreint
sem fyrst hvort breyta eigi lögum
sem heimila bílastæðagjöld við
fjölsótta ferðamannastaði. Kostn-
aður vegna bílastæða við slíka
staði væri fljótur að rjúka upp og
bílastæðagjöld væru því aðlaðandi
kostur til að flýta uppbyggingu.
Nánar ferðamálin í umfjöllun
Skessuhorns um pallborðsumræð-
ur á haustþinginu.
kgk
Haustþing SSV fór fram síðasta miðvikudag í Stykkishólmi
Ályktanir haustfundar til umræðu í einum af vinnuhópunum. Samgöngumál voru fyrirferðamikil á haustþinginu og flestir sem tóku þátt í
umræðum þess vinnuhóps.
Á haustþingi Samtaka sveitarfélaga
á Vesturlandi fóru fram pallborðs-
umræður undir stjórn Gísla Ein-
arssonar fréttamanns um ferða-
þjónustu og hlutverk sveitarfélaga
í uppbyggingu hennar. Þátttakend-
ur í pallborðinu voru Hrafnhild-
ur Víglundsdóttir verkefnastjóri
Ferðamálastofu Íslands, Skapti
Ólafsson upplýsingafulltrúi Sam-
taka ferðaþjónustunnar, Sigríður
Margrét Guðmundsdóttir fram-
kvæmdastjóri í Landnámssetrinu
í Borgarnesi, Guðjón Bragason
sviðsstjóri hjá Sambandi íslenskra
sveitarfélaga og Kristín Björg
Árnadóttir formaður stjórnar SSV.
Hér á eftir fer frásögn af því helsta
sem um var rætt. Slík úttekt er allt-
af háð upplifun hvers og eins og
getur því aldrei orðið tæmandi.
Umræða um tekjur sveitarfélaga
af ferðaþjónustunni voru fyrirferða-
miklar í pallborðsumræðum. Guð-
jón Bragason sagði mikilvægt að
sveitarfélög kæmu sér saman um
hvaða leið ætti að fara. Ekki væri
vænlegt til árangurs í viðræðum
við ríkið að eitt sveitarfélag legði
til komugjald og annað til gistinátt-
agjald. Starfshópur á vegum SÍS
hefði einblínt á gistináttagjald sem
rynni til þess sveitarfélags þar sem
ferðamaðurinn dvelur. Einnig þyrfti
að samræma hvernig framkvæma
á gjaldtöku ef til stendur að leggja
á bílastæðagjöld, eins og mörgum
hugnast vel.
Sigríður Margrét fékk fyrirspurn
um samskipti sín, sem atvinnurek-
andi í ferðaþjónustu, við sveitarfé-
lög. Hún sagði reynslu sína góða en
benti á að henni þætti sveitarfélög
hafa verið lengi að átta sig á hve mik-
ilvæg atvinnugreinin væri. Margar
ákvarðanir hefði þurft að taka mun
fyrr og hvatti hún stjórnendur sveit-
arfélaga til að taka ákvörðun um til
dæmis bílastæðagjöld fyrr en síðar.
Mikilvægt að byggja
upp innviði
Skapti var beðinn um að útlista
hvaða mál hann og Samtök ferða-
þjónustunnar teldu brýnust í ferða-
þjónustunni. Fyrst nefndi hann
vegakerfið, taldi að þar þyrfti að
hefja stórsókn og því næst salern-
ismálin. Hvatti hann ríkið til að
ráðast í það verkefni þar sem það
er brýnast. Hann sagði samtökin
fylgjandi gistináttagjaldi og vildi
að hluti þess yrði notaður til að út-
rýma ólöglegri og leyfislausri starf-
semi um land allt. „Það er óásættan-
legt að ólögleg gistirými séu áætluð
jafn mörg og þau löglegu.“ Í kjöl-
far frekari umræðna um gjaldtöku,
m.a. komugjöld af ferðamönn-
um, ítrekaði hann þó að hún þyrfti
að vera hófleg. Ferðamenn sköp-
uðu nú þegar gríðarlegar tekjur.
Ef til vill mætti setja á komugjald
en hann væri annars ekki fylgj-
andi frekari skattlagningu. „Not-
um gistináttagjaldið, virðisaukann,
bílastæðagjald og jafnvel komu-
gjald yfir álagstímann.“
Ragnar Frank Kristjánsson,
sveitarstjórnarfulltrúi í Borgar-
byggð, vakti máls á því að sveitar-
félög skyldu þrýsta á ríkið um að
sinna ferðamannastöðum sem jafn-
framt væru friðlönd og heyrðu þar
af leiðandi undir Umhverfisstofn-
un. Nefndi hann Hraunfossa sem
dæmi í því samhengi. Tekjurnar
af ferðamannastraumnum rynnu
fyrst og fremst til ríkisins og það
skyldi því sinna þessum málum.
Væri vilji ríkis að sveitarfélögin
sinntu málunum skyldi það þá láta
tekjurnar renna þangað. Kristín
Björg tók boltann á lofti og kvaðst
sammála því að henni þætti ríkið
eiga að taka þátt. Hins vegar vildi
hún sem íbúi gjarnan hafa eitthvað
um það að segja hvar ferðamanna-
staðir byggjast upp og hvar ekki.
Ferðamál voru til umræðu í pallborði á Haustþingi SSV
Þátttakendur í pallborðsumræðum um ferðamál. F.v. Skapti Ólafsson upplýsinga-
fulltrúi Samtaka ferðaþjónustunnar, Hrafnhildur Víglundsdóttir verkefnisstjóri
hjá Ferðamálastofu Íslands, Kristín Björg Árnadóttir formaður SSV, Sigríður Mar-
grét Guðmundsdóttir framkvæmdastjóri Landnámsseturs í Borgarnesi og Guðjón
Bragason sviðsstjóri hjá SÍS.