Skessuhorn - 26.10.2016, Blaðsíða 35

MIÐVIKUDAGUR 26. OKTÓBER 2016 35
www.skessuhorn.is
Pennagrein Pennagrein
Ágæti frambjóðandi!
Nú styttist óðum í kjördag og kosn-
ingaloforðin þeytast fram á völlinn
sem aldrei fyrr. Umræðan virðist snú-
ast að stóru leyti um hver geti unnið
með hverjum en ekki hvaða samleið
málefni flokkanna eiga. ESB, stjórn-
arskráin, utanríkismál, flóttamenn,
umhverfismál, auðlindir landsins og
svo framvegis eru málin sem ætlast er
til að kjósendur taki afstöðu með og
á móti.
Eitt er það málefni sem fáir virð-
ast þó vera að velta sér upp úr. Fram-
færslukostnaður heimilanna í land-
inu. Hvernig hafa heimilin það fjár-
hagslega?
Á heimasíðu Hagstofunnar er að
finna upplýsingar um meðallaun karla
og kvenna. Á árinu 2014 höfðu karl-
ar að meðaltali kr. 493.000- á mánuði
en konur kr. 413.000-. Þar er einnig
að finna launavísitöluna svokölluðu
en frá því janúar 2015 til ágúst 2016
hefur hún hækkað um 17%. Miðað
við þá hækkun ættu karlar í dag að
vera með kr. 577.000 og konur með
kr. 483.000. Af þessu dreg ég þá álykt-
un að meðal sambúðarfólk/hjón hafi
kr. 1.060.000 í laun á mánuði en það
gera um kr. 640.000 til ráðstöfunar á
mánuði.
Á heimasíðu velferðarráðuneytisins
er að finna reiknivél sem tekur sam-
an hversu mikið þurfi til að reka hin
ýmsu fjölskylduform á Íslandi. Gefin
eru upp tvö viðmið, grunnviðmið sem
hægt er að lifa af í hámark sex mánuði
og svo dæmigert viðmið sem þarf til
lengri tíma. Ég setti í þessa reiknivél
þrjú dæmi:
Dæmi 1.
2 fullorðnir með 1 barn á leikskóla
og 1 barn í skólamötuneyti, búsett
í þéttbýli utan höfuðborgarsvæðis-
ins. Í grunnviðmiði eru útgjöld þess-
ara fjölskyldu án húsnæðiskostnaðar
kr. 316.766. En í dæmigerðu viðmiði
eru útgjöld án húsnæðiskostnaðar kr.
517.081- á mánuði.
Dæmi 2.
2 fullorðnir með 2 börn á leikskóla
og 1 barn í skólamötuneyti, búsett
í þéttbýli utan höfuðborgarsvæðis-
ins. Í grunnviðmiði eru útgjöld þess-
ara fjölskyldu án húsnæðiskostnaðar
kr. 385.545. En í dæmigerðu viðmiði
eru útgjöld án húsnæðiskostnaðar kr.
596.181 á mánuði.
Dæmi 3.
2 fullorðnir með 2 börn á leikskóla
og 2 börn í skólamötuneyti, búsett
í þéttbýli utan höfuðborgarsvæðis-
ins. Í grunnviðmiði eru útgjöld þess-
ara fjölskyldu án húsnæðiskostnaðar
kr. 442.362. En í dæmigerðu viðmiði
eru útgjöld án húsnæðiskostnaðar kr.
692.514 á mánuði.
Á heimasíðu Ríkisskattstjóra er
að finna reiknivél fyrir barnabætur.
Ég gerði ráð fyrir að fjölskyldurnar
í dæmunum þrem
hér fyrir ofan hefðu
meðal laun í tekjur
en það þýðir að árs-
laun þeirra eru þá um kr. 12.720.000.
Fjölskyldan í dæmi 1 ætti að fá kr.
557.088- ár ári en vegna tekna yfir
viðmiðunarmörkum fá þau ekkert.
Fjölskyldan í dæmi 2 ætti að fá kr.
914.337- á ári en vegna tekna eru bæt-
ur þeirra skertar niður í kr. 42.137 á
ári eða kr. 3.511 á mánuði. Fjölskyld-
an í dæmi 3 ætti að fá kr. 1.152.286-
á ári en vegna tekna eru bætur þeirra
skertar niður í kr. 280.086 á ári eða kr.
23.340 á mánuði.
Miðað við þessar upplýsingar sem
allar eru gefnar út af Ríkinu þá hefur
fjölskyldan í dæmi 1 um kr. 122.000-
á mánuði til að koma sér upp þaki yfir
höfuðið. Fjölskyldan í dæmi 2 hefur
kr. 47.000 til ráðstöfunar í húsnæði
og fjölskylduna í dæmi 3 vantar um
kr. 30.000 fyrir föstum útgjöldum og
hafa ekkert þak yfir höfuðið.
Frambjóðandi góður, ég veit ekki
með þig en ég sé ekki hvernig fjöl-
skyldurnar í dæmi 2 og 3 eiga að lifa af
þessu og ekki er ég viss um að auðvelt
sé að fá húsnæði fyrir kr. 122.000 á
mánuði hvar sem er. Því spyr ég, hvað
ætlar þú og þinn flokkur að gera til að
lagfæra þessa skekkju í framfærslu?
Höfundur er fjögurra barna faðir
búsettur vestur á fjörðum.
Jóhann Bæring Pálmason
basi@nh.is
Hvað skal kjósa?
Opið bréf til frambjóðenda
Pennagrein
Kosningarnar 29. október eru tæki-
færi fyrir Íslendinga til að velja
breytta stefnu og betra samfélag. Við
í VG göngum bjartsýn til kosninga
enda bjóðum við upp á skýra fram-
tíðarsýn sem byggir á réttlæti, um-
hverfisvernd og efnahagsstefnu fyrir
almenning.

Sterkur listi
Framboðslista VG í Norðvesturkjör-
dæmi skipar öflugt baráttufólk sem
býr yfir víðtækri reynslu og þekk-
ir þau mál sem helst brenna á íbú-
um kjördæmisins. Oddviti listans er
Lilja Rafney sem hefur verið einn öt-
ulasti talsmaður kjördæmisins á Al-
þingi undanfarin ár og í öðru sæti er
Bjarni Jónsson, þaulreyndur sveit-
arstjórnarmaður úr Skagafirði sem
veit hvar skórinn kreppir á lands-
byggðinni. Dagný Rósa Úlfarsdótt-
ir, kennari og bóndi á Skagaströnd,
er í þriðja sæti og fjórða sætið skip-
ar yngsti frambjóðandinn í kjördæm-
inu, Rúnar Gíslason úr Borgarnesi. Í
fimmta sæti er Þóra Geirlaug Bjart-
marsdóttir frá Kleppjárnsreykjum,
kennari og baráttukona fyrir bættu
skólastarfi í hinum dreifðu byggðum.
Tryggjum raunverulega
byggðafestu
Hér í Norðvesturkjördæmi verða
atvinnumálin ofarlega á baugi. Við
þurfum að halda áfram baráttunni
fyrir betra og sanngjarnara fisk-
veiðikerfi og þar gildir að láta verk-
in tala. VG er sá flokkur sem hefur
náð mestum árangri við endurskoð-
un kvótakerfisins, meðal annars með
því að koma á strandveiðum og veiði-
gjöldum á stórútgerðina svo dæmi
séu nefnd. En betur má ef duga skal.
Við þurfum að tryggja raunverulega
byggðafestu aflaheimilda, við þurf-
um að tryggja umhverfisvænar fisk-
veiðar, stuðla að fjölbreyttu útgerð-
arformi og sjá til þess að arðurinn af
auðlindinni skili sér í auknum mæli
til almennings, þar á meðal sjávar-
byggðanna.
Við í VG munum halda áfram að
styðja við íslenskan landbúnað eins
og við höfum alltaf gert og sækja
fram í umhverfisvænni ferðaþjón-
ustu, nýsköpun og stuðningi við
lítil og meðalstór fyrirtæki. Upp-
gangur ferðaþjónustunnar á undan-
förnum árum staðfestir að náttúru-
vernd er ekki aðeins mikilvæg í sjálfri
sér heldur getur hún skapað okkur
gríðarlegar tekjur og fjölda starfa.
Byggjum upp innviðina
Það þýðir þó lítið að blása til sókn-
ar í atvinnumálum ef innviðir sam-
félagsins eru ekki í lagi. Þess vegna er
forgangsverkefni númer eitt, tvö og
þrjú að hætta að vanrækja innviðina
og byrja að byggja þá upp. Heilbrigð-
is- og menntastofnanir eru fjársvelt-
ar og brýnar samgönguframkvæmdir
í kjördæminu hafa setið á hakanum.
Við þurfum að auka framlög til þess-
ara málaflokka til að tryggja jöfn bú-
setuskilyrði. Við munum berjast fyr-
ir raunverulegri byggðastefnu, standa
vörð um menntastofnanir í kjördæm-
inu og ráðast í átak til að tryggja af-
hendingaröryggi rafmagns, lægra
orkuverð og aðgang allra að góðum
háhraðatengingum.
Íbúar í Norðvesturkjördæmi hafa
fengið sig fullsadda af niðurskurðar-
stefnu fráfarandi ríkisstjórnar. Okkur
er treystandi til að snúa vörn í sókn
og byggja upp innviðina enda hvikum
við hvergi frá þeirri stefnu að tryggja
velferð og tækifæri fyrir alla, óháð bú-
setu. Það verður ekki gert með harða
hægristefnu að leiðarljósi.
Stóru málin
Stærsta kosningamálið á landsvísu er
að endurreisa heilbrigðiskerfið sem
hefur verið fjársvelt í 25 ár. Ríkis-
stjórnir Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknarflokks hafa markvisst grafið
undan heilbrigðisþjónustu hins opin-
bera og aukið einkarekstur í kerf-
inu. Við munum snúa þessari þróun
við og gera það sem þarf til að end-
urreisa heilbrigðiskerfið með stór-
auknum framlögum sem við mun-
um forgangsraða í þágu sjúkrahúsa,
heilbrigðisstofnana um land allt og
heilsugæslunnar. Við munum lækka
greiðslubyrði sjúklinga og eyða óviss-
unni um nýjan Landspítala.
En hver á að borga? Þarf ekki að
hækka skatta á almenning og fyr-
irtæki til að standa undir þessari
stefnu? Nei, svörum við. VG mun
ekki hækka skatta á almenning, held-
ur hefjast handa við að taka á skatta-
skjólum og skattaundanskotum,
tryggja að alþjóðleg stórfyrirtæki
borgi skatta á Íslandi eins og önnur
fyrirtæki og sjá til þess að þeir sem
nýta auðlindir þjóðarinnar greiði
eðlilegt gjald.
Við þurfum nýja ríkisstjórn sem
hverfur af braut þeirrar hörðu hægri-
stefnu sem fráfarandi ríkisstjórn hef-
ur rekið og nýtir sóknarfærin sem við
höfum til að byggja upp samfélagið
og efla grunnstoðirnar um land allt.
Kosningarnar 29. október snúast
ekki um það hver getur lofað mestu
á lokasprettinum því kjósendur sjá
í gegnum slíkt. Þessar kosningar
snúast um traust og trúverðugleika.
Hverjum treystir þú?
Katrín Jakobsdóttir, formaður
Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs.
Lilja Rafney Magnúsdóttir, alþingis-
maður og oddviti Vinstri grænna í
Norðvesturkjördæmi.
Sterkur listi - skýr sýn
Stefna Íslensku þjóðfylkingarinn-
ar er „endurskoðun fiskveiðistjór-
nunar frá grunni og frelsi í sjáv-
arútvegsmálum. Stóraukið frelsi í
strandveiðum. Fiskveiðiauðlind-
in verði sameign þjóðarinnar skv.
stjórnarskrá. Erlent eignarhald
verði afnumið í sjávarútvegi.“
Stóraukið frelsi til smábátaveiða
merkir hér í raun margföldun í
veiði á bolfisk og kvótalausar mak-
rílveiðar. Þá er okkar stefna 6%
skattafsláttur af tekjum sjómanna.
Sumir hafa talað gegn sjómanna-
afslætti sem „mismunun“ sem ekki
sé þörf á fyrir stétt sem hafi tiltölu-
lega góðar tekjur. Þar á móti kem-
ur, að nánast engin umræða er um
að hátekjumenn í öðrum stéttum
eru bæði með ofurbónusa og önn-
ur fríðindi ofan á laun sín og setjast
ekki til vinnu, þegar ráðnir eru, fyrr
en þeir hafa tryggt sér milljónatuga
starfslokasamninga!
Enginn þarf að öfunda sjómenn,
þeir leggja mikið til samfélagsins,
stór hluti launa þeirra er með hart-
nær 50% skattlagningu, án þess að
þeir notfæri sér samfélagsþjónustu
í sama mæli og aðrir. Þeir eru lang-
tímum saman fjarri fjölskyldum
sínum, vinna gjarnan 12 tíma eða
lengur á dag, eru með styttri starfs-
ævi en aðrir og meiri slysatíðni.
Áhætta þeirra og framlag til þjóð-
lífsins verðskuldar
því viðurkenningu.
Þar að auki er
gróði af smáútgerð jákvæður kost-
ur, ekki löstur. Hann smyr sam-
félög strandbyggðanna með aukinni
veltu, útsvörum og öðrum gjöldum.
Það er einungis jákvætt ef efnahag-
ur sjómanna hjálpar þeim ekki að-
eins að borga hratt niður skuldir á
dýrum bátum sínum og tæknibún-
aði, sem þar er þörf á og skylda til,
heldur líka til að geta með tímanum
hjálpað börnum sínum að kaupa sér
sjálf bát til útgerðar.
Þá verður líflegra að líta til at-
hafnasvæðanna við hafnir landsins:
dæmið snýst við, og aflaheimildir
hætta að streyma þaðan til vellríkra
fákeppnisútgerða, en haldast og
aukast hjá fólkinu sjálfu, með lýð-
ræðisvæðingu þessa gamla bjargræð-
isvegar fólksins, með veiðiaðferðum
sem aldrei geta skemmt sjávarbotn-
inn eða gengið á fiskistofna lands-
ins.
Þetta vill Þjóðfylkingin tryggja
sjómannafjölskyldum og strand-
byggðum landsins.
XE fyrir Jens G. Jensson!
Jón Valur Jensson.
Höfundur er í flokksstjórn Ísl. þjóð-
fylkingarinnar og þekkir vel til sjáv-
arútvegsmála.
Íslenska þjóðfylkingin
stendur með sjómönnum
Pennagrein
Vesturland hefur ekki farið varhluta
af fjölgun ferðamanna og allt bendir
til að þeim fjölgi enn á næstu árum.
Ferðaþjónustan og náttúra Íslands
skapa nýja auðlind og þessir gest-
ir okkar hafa styrkt efnahagslífið svo
um munar. Viðreisn vill tryggja að
arðurinn af þeirri auðlind skili sér til
heimamanna.
Hvort sem ferðamenn fara á kræk-
lingafjöru í Hvalfirði, gista á Akranesi
og fara þar á veitingahús og byggða-
safn, njóta leiðsagnar í gönguferð um
Borgarfjörð, náttúrufegurðar Snæ-
fellsness eða dvelja í kyrrð Dalanna
þá er ljóst að fjölda fólks þarf til að
sinna þessum gestum okkar. Ferða-
þjónustan skapar atvinnu og tekjur
með því að nýta þá auðlind sem nátt-
úra okkar er.
Þrátt fyrir að ferðamönnum hafi
fjölgað mikið eru möguleikarnir til
vaxtar enn gríðarlegir á Vesturlandi.
Þar er tækifæri fyrir heimamenn. Við-
reisn ætlar sér að tryggja að sú auð-
lind skili sér til heimamanna, í formi
gistináttagjalds. Bílastæðagjöld verði
tekin upp og þeim varið á svæðinu.
En það er tómt mál að tala um
vöxt í ferðaþjónustu ef ekki er tek-
ið á samgöngumálum, sem brenna
mjög á íbúum Vesturlands. Það
gengur ekki lengur að vegir í Dala-
byggð séu slysagildra Vesturlands.
Um 5% landsmanna búa á Vestur-
landi, en þar er um 14% allra ak-
vega á Íslandi, í kílómetrum talið.
Umferð um Vesturland hefur auk-
ist mjög mikið á síðustu árum og
löngu tímabært að taka til hendinni
í vegamálum. Þar ætlar Viðreisn að
leggja sitt af mörkum.
Gylfi Ólafsson skipar 1. sæti Við-
reisnar í Norðvesturkjördæmi
Lee Ann Maginnis skipar 2. sæti
Viðreisnar í Norðvesturkjördæmi
Viðreisn á Vesturlandi
KOSNINGAR2016