Skessuhorn - 18.10.2017, Blaðsíða 26

MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 201726
Í gæða súkkulaði eru einung-
is þrjú innihaldsefni. Þau eru
kakómassi, kakósmjör og reyr-
sykur.
Eftir ristun á kakóbauninni
eru næstu skref að búa til ann-
ars vegar kakómassa og hins
vegar kakósmjör. Kakómassi
verður til þegar kakóbaunirnar
eru malaðar saman og til verð-
ur þykkur massi. Hins vegar til
að ná kakósmjörinu frá kakó-
bauninni þarf að pressa baun-
irnar undir hita, en við pressun-
ina verður til aukaafurðin kakó
sem er ca 50% af kakóbauninni.
Síðustu skrefin í súkkulaðigerð-
inni er blöndun á kakómassa,
kakósmjöri og sykri og þá loks
erum við komin með súkkulaði.
Í massa súkkulaðiframleiðslu
eru hjálparefni mikið notuð.
Með notkun á hjálparefninu so-
jalesitín næst að stytta framleiðslu-
tímann í allt að dag, auka geymslu-
þol og gera súkkulaðið minna við-
kvæmt fyrir hitabreytingum. Í
gæða súkkulaði er innihaldið ein-
ungis þessi þrjú fyrr nefndu og tek-
ur framleiðsluferlið allt að 12 daga.
En hvað er það sem gerir súkkul-
aði svona vinsælt? Það er ekki bara
bragðið heldur leitum við í áhrif
súkkulaðisins. Við verðum hálf-
gerðir súkkulaðifíklar. En af hverju?
Svarið felst sennilega í innihaldi ka-
kóbaunarinnar. Í kakóbauninni og
þ.á.m. í dökku súkkulaði eru nefni-
lega allskonar góð efni eða hátt í
300 efnasambönd sem hafa margs
konar virkni og áhrif á okkur. Með-
al þess má nefna koffín og þeó-
brómin sem bæði eru örvandi efni
sem draga úr áhrifum þreytu, örva
vöðva og víkkun æða. Kakóbaunin
inniheldur einnig „ástarlyfið“ tryp-
tófan sem er
a m í n ó s ý r a
sem notuð er
í framleiðslu
á taugaboð-
efninu seró-
tónin sem
getur kallað
fram gleði og
fení let í lam-
ín sem örvar
gleðistöðvar
heilans. Vegna
þessara fjög-
urra þátta var
og er súkkul-
aði oft kall-
að fæða guð-
anna og er þá
verið að vísa í
ástarguði.
Það sem
hins vegar hefur vakið mesta
umræðu síðastliðin ár um
mögulega hollusta súkkulað-
is eru fjölfenólar eða andox-
unareiginleikar kakóbaunar-
innar sem meðal annars haft
hjartaverndandi áhrif. Ekki má
gleyma að súkkulaði inniheld-
ur einnig ýmis vítamín og stein-
efni. Dökkt súkkulaði er ágætis
uppspretta járns, magnesíums
og kopars og inniheldur einnig
eitthvað af B-vítamínum og ein-
staka kakóbauna tegund inni-
heldur einnig D vítamín.
Hollusta súkkulaðis fer þó
alltaf eftir kakómassa innihald-
inu, því hærri prósenta því holl-
ara. 100% súkkulaði er hollasta
súkkulaðið sem hægt er að setja
ofaní sig en það er langur vegur
frá því að það sé gott en áhrif-
in eru æði. Því minna sykur inni-
hald, því betra. En ágætis þum-
alputta regla er varðandi syk-
ur innihald súkkulaðis er 70%
súkkulaði er 30% sykur, 85%
súkkulaði inniheldur 15% sykur.

Ástarguðin Eros
Í dag eru til allskonar útgáfur
af „súkkulaði“ þar sem kakó-
massi er sættur með t.d. stevíu,
pálmasykri eða annarri sætu og
þá þarf að athuga innihaldslýs-
ingu mjög vel því þá er oft öðr-
um hráefnum bætt við sem eiga
ekkert skilt við súkkulaði. Eins
og áður sagði eiga einungis að
vera þrjú innihaldsefni í góðu
dökku súkkulaði þ.e. kakómassi,
kakósmjör og sykur og að sjálf-
sögðu er langbest að öll inni-
haldsefnin séu lífrænt vottuð.
Súkkulaði fæða guðanna
Heilsuhorn Kaju
Krossgáta Skessuhorns
Hér er ný krossgáta fyrir lesendur að spreyta sig á. Auk þess birtum við lausn
á krossgátu síðustu viku. Þeir sem vilja geta sent Skessuhorni lausnarorð/in á
netfangið: krossgata@skessuhorn.is fyrir klukkan 15 á mánudögum. Athugið
að fullt nafn og heimilisfang þarf að fylgja með lausninni. Þeir sem ekki hafa
aðgang að tölvupósti sendi lausnir á: „Skessuhorn - krossgáta, Kirkjubraut
56, 300 Akranesi (póstleggja þarf lausnir í síðasta lagi á föstudegi). Dregið
verður úr réttum innsendum lausnum og fær vinningshafinn bókargjöf frá
Skessuhorni.
Alls bárust 77 lausnir við krossgátunni í blaðinu í síðustu viku. Lausnin
var: „Ofsakæti.“ Vinningshafi er Breki Berg Guðmundsson, Jörundarholti
212, 300 Akranesi.
Máls-
háttur
Hús-
næði
Skáþak
Svall
Strax
Verur
Titill
Umfang
Upphr.
Öslaði
Pílári
Hönd
Reim
Sundin
Reiði-
hljóð
Óregla
Slúður
Hita-
tæki
Tími
Rösk
Sagnir
Knæpa
Leyf-
ist
Flan
Tautar
Æst
Pípa
Ruglið
Púkar
Kunn-
átta
Óritað
Lúxus
Bumba
Næði
Samhlj.
Í hálsi
Sk.st.
2 Tvíhlj.
Spil
Á fæti
9
Til
Tölur
Snitti
Hæla
Mas
7
Duft
Mistur
Bragð
Alda
Aldinn
Sjór
Elskar
Dregur
Röst
Jórinn
Skot
Vagga
Reika
Skorta
Röð
Grunar
Rótar
Gróður
Mjög
Blæja
Annríki
5 Sær
Á fæti
Spyrja
Samþ.
Hæð
Píla
10 Klisja
Mak
Egnir
Keyra
Smálest
Kraftur
Ókunn
Skífa
Tollir
Grípa
Botn-
fletir
Frá
Dvelur
Ekran
1
Hætta
Flan
Nöldrar
Skapaði
Spakar
6
Vafi
Bók
Hvíldi
Hópa
Klæði
Óreiða
Reykur
Rann-
saka
Úrugir
Gat
Tónn
3
Sverta
8 Dvali
Tölur
Nuddir
Á reikn.
4
Kl. 15 Samhlj.
Hérað
Ans
Elfa
Hroki Fenna
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
T
H O P P O G H Í
L A U S N Ó R A
N U S T A L A R
B R Ú U S L A R
L L O F A R T Ö F E
O R K A L A G A R H Ó L M I
F A R F I S I T Á Þ J Á N
T R Ú S S N A M J Ó Á
F A S E T J A R A S Á S A R
I Ð O G Á G Ó Ð I L R
M A T J A T A U L L E Ð A
L Ó A A G A R O R F K A F
E F I A R R A U S T K
I L Á Á Ð U R V A G N
K O M U M A Ð U R R A L L A
A F A M Æ T A R Ó L V Æ L
R A Ð A R A N T A U M R L
N I Ð A R T Á R R Ú A T
O F S A K Æ T I
L
A
U
S
N
Ú
R
S
ÍÐ
A
S
T
A
B
L
A
Ð
I
Guðbrandur Jónsson hefur sent
bæjarstjórn Snæfellsbæjar erindi
þar sem farið er fram á að fá að-
stöðu fyrir styttu af landvætti Ís-
lands yst í vesturfjórðungi lands-
ins, en sá landvættur er griðungur-
inn í skjaldarmerkinu. „Hugmynd
mín er sú að reisa fjórar styttur í
fjórum landsfjórðungum af land-
vættum Íslands. Landvættirnir
sem koma fyrir á skjaldarmerki Ís-
lands sem griðungur í vestur, dreki
í norður, gammur í austur og berg-
risi í suður. Sjálfur kalla ég þessar
styttur; Verndarvætti Íslands. Þetta
sama erindi hef ég því sent á sveit-
arfélagið Fjallabyggð, Fjarðabyggð
og Samtök sveitarfélaga á Suður-
landi,“ segir Guðbrandur í samtali
við Skessuhorn.
Hann segir að þessi hugmynd
hafi fæðst fyrir tveimur árum, að
reisa styttur af landvættum Ís-
lands. Hver stytta á að vera tákn
fyrir þessa gömlu trú og eins og
sést á skjaldarmerki Íslands. Ég er
sannfærður um að þetta mun vekja
mikla athygli. Ég geri ráð fyrir því
að hver stytta verði um fjórir metr-
ar á hæðina og að útlitið fyrir hverja
verði svipað og við sjáum á skjalda-
merkinu. Ég er viss um að hver
stytta mun draga að ferðamenn; ís-
lenska sem erlenda.“ Guðbrand-
ur bendir á að sagan segi að ekki
megi styggja landvætti, það boði
ólán. Hann hyggst senda beiðni um
styrk til Ferðamálastofu og ef hann
fái jákvæðar undirtektir þaðan sem
og frá sveitarfélögunum sem í hlut
eiga muni hann leita til hópfjár-
mögnunar um verkefnið.
mm
Guðbrandur Jónsson.
Vill reisa styttur af landvætt-
unum í hverjum fjórðungi
Skjaldarmerki
Íslands sýnir
fjóra land-
vætti sem
Guðbrandur
vill minnast
með því að
reisa styttu
um hvern og
einn í fjórum
landshlutum.