Dagblaðið Vísir - DV - 18.10.2019, Blaðsíða 36

Öðruvísi jólagjafir 18. október 2019KYNNINGARBLAÐ
GULLKISTAN:
Þjóðbúningasilfur og fleiri
skartgripir í jólagjöf
Þjóðbúningasilfur samanstendur af því sem fer á búningana. Það eru aðallega millur,
borðar og belti, beltispör og slíkt,“
segir Dóra Jónsdóttir, gullsmiður
hjá Gullkistunni, en hún hannar
meðal annars þá dýrgripi sem prýða
íslensku þjóðbúningana. Margt af
þessu skarti er með flóknu mynstri
og vaknar sú spurning hvort þetta sé
ekki mjög vandasöm hönnun.
„Þetta er misjafnlega vandasamt,
það eru svo mörg mismunandi
mynstur en sum eru steypt; það er
búið að gera steypuna einfaldari,
áður fyrr var sandsteypt og vinnan
við það mun seinlegri, en hún er
orðin auðveldari með þessari nýju
steyputækni sem komið hefur fram
á seinni tímum,“ segir Dóra og
heldur áfram: „Í víravirkinu er allt
mynstur handgert. Sumar millurnar
minna á fiðrildi og hafa því verið
kallaðar fiðrildamillur,“ bætir Dóra
við, en miklu meiri fróðleik má lesa
um þetta forna skart á vefsíðunni
thjodbuningasilfur.is.
Þjóðbúningasilfur í jólapakkann
Að sögn Dóru er þjóðbúningasilfur
alltaf vinsæl fermingar- og
útskriftargjöf fyrir stúlkur sem hafa
áhuga á þjóðbúningum. Einnig er
stórsniðugt að gefa silfrið í jólagjöf
því sumar stúlkur eru svo fermdar í
íslenska þjóðbúningnum.
Varðveita þekkinguna
Aðspurð hvort gamla handverkið
sé nokkuð að glatast segir Dóra
að það sé síður en svo hætta á
því. „Gömlu hefðunum hefur alltaf
verið haldið vel við hér á landi. Við
höfum haft þónokkra lærlinga hjá
okkur sem varðveita þekkinguna og
þannig mun handverkið varðveitast
áfram um ókomna tíð.“ Ásamt
því að vera einn helsti fulltrúi
þjóðbúningasilfursins á Íslandi
þá sinnir Gullkistan að sjálfsögðu
almennri þjónustu við gullsmíði svo
sem hreinsun og lagfæringu og
framleiðir ýmsa fallega gripi út frá
eigin hönnun, enda leikur málmurinn
í fagmannlegum höndum Dóru.
Dóra hannar þá margs konar
aðra fallega skartgripi í ýmsum
verðflokkum en hún býr yfir gífurlegri
reynslu í faginu. Hún hóf að nema
gullsmíði árið 1949, þá 18 ára gömul,
og hefur ávallt síðan starfað í faginu,
eða í 70 ár. Gullkistan er til húsa
að Frakkastíg 10 og hefur verið þar
síðan árið 1976.
Gullkistan á marga gamalgróna
viðskiptavini, en að sögn Dóru
eru margir viðskiptavinir hennar
Íslendingar búsettir í Noregi. „Það
er miklu meiri hefð fyrir notkun
þjóðbúninga í Noregi og Íslendingar
sem flytjast þangað kynnast þeirri
hefð,“ segir Dóra. Þar sem Gullkistan
er miðsvæðis koma margir
erlendir ferðamenn í verslunina.
Að sögn Dóru kaupa þeir sjaldan
þjóðbúningasilfur heldur fremur
smærri og ódýrari skartgripi. Hins
vegar eru útlendingarnir forvitnir
um þjóðbúningasilfrið og vilja
fræðast um það.
Stórglæsileg sýning í Hörpu
Þess má geta að Félag íslenskra
gullsmiða fagnar 95 ára afmæli
á þessu ári og opnar í tilefni þess
sýningu næstkomandi laugardag
í Hörpu sem mun standa yfir tvær
helgar. Á sýningunni verður íslenskt
skart frá ýmsum tímum og áhersla
er lögð á að sýna hve fjölbreytt
handverkið hefur verið hér frá örófi
alda. Dóra verður þar með fallega
sýningargripi og er öllu áhugafólki
um gullsmíði velkomið að kíkja við.
Sem fyrr segir er meiri
fróðleik að finna á vefsíðunni
thjodbuningasilfur.is en áhugasamir
eru hvattir til að kíkja í Gullkistuna,
Frakkastíg 10, og hver veit nema þar
leynist hin fullkomna jólagjöf.