Fréttablaðið - 16.12.2015, Blaðsíða 20

Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir forStjóri: Sævar Freyr Þráinsson Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is, Hrund Þórsdóttir hrund@stod2.is, Kolbeinn Tumi Daðason kolbeinntumi@365.is. Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis
á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSn 1670-3871
fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is ÞróunarStjóri: Tinni Sveinsson tinni@365.is helgarBlað: Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is og Viktoría Hermannsdóttir viktoria@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is ljóSmyndir: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚtlitShönnun: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
Halldór
Brottvísun veikra barna úr landi hefur verið í brennidepli. Í því samhengi er rétt að vekja athygli á nokkrum atriðum. Barnasáttmáli
Sameinuðu þjóðanna frá árinu 1989 hefur að geyma
ákvæði sem snerta réttindi veikra barna. Ísland full-
gilti samninginn árið 1992. Auk þess hefur sáttmálinn
verið innleiddur í íslenskan landsrétt með lögum nr.
19 frá 2013 sem öðluðust gildi sama ár. Barnasátt-
málinn er þar með íslenskur landsréttur sem stjórn-
völdum ber að fylgja auk þess sem þau eru bundin af
honum að alþjóðalögum.
Í ákvæðum Barnasáttmálans felst viðurkenning á
að börn séu sjálfstæðir einstaklingar með fullgild rétt-
indi, óháð réttindum fullorðinna. Sáttmálinn tryggir
öllum börnum upp að 18 ára aldri sérstaka vernd og
umönnun. Hornsteinn sáttmálans – og reyndar allrar
löggjafar um börn – er sú meginregla að allar ákvarð-
anir eða ráðstafanir yfirvalda er varða börn skulu
byggðar á því sem er þeim fyrir bestu.
Réttindi veikra barna
Í 1. mgr. 24. gr. Barnasáttmálans er kveðið á um eftir-
farandi: „Aðildarríki viðurkenna rétt barns til að njóta
besta heilsufars sem hægt er að tryggja, og aðstöðu til
læknismeðferðar og endurhæfingar. Aðildarríki skulu
kappkosta að tryggja að ekkert barn fari á mis við rétt
sinn til að njóta slíkrar heilbrigðisþjónustu.“
Í ljósi þessa ákvæðis má velta fyrir sér hversu langt
skylda Útlendingastofnunar nær til að kanna ástand
heilbrigðiskerfis ríkis þegar veiku barni er vísað úr
landi og hvernig læknismeðferð það fær þar nákvæm-
lega. Ætla má að sú skylda sé mjög rík. Í framhaldinu
má velta fyrir sér hvort það verði ekki að hafa umrætt
ákvæði Barnasáttmálans í huga þegar 2. mgr. 12. gr.
f. útlendingalaga er skýrð en ákvæðið kveður á um
að veita megi dvalarleyfi á grundvelli mannúðar-
sjónarmiða ef útlendingur getur sýnt fram á ríka þörf
á vernd, t.d. af heilbrigðisástæðum. Við það mat á að
taka sérstakt tillit til slíkra sjónarmiða ef um barn er
að ræða og skal það sem barni er fyrir bestu haft að
leiðarljósi við ákvörðunina.
Veik börn
Dr. Bjarni Már
Magnússon
lektor í alþjóðalögum
við lagadeild HR
Hornsteinn
sáttmálans
og reyndar
allrar lög-
gjafar um
börn er sú
meginregla að
allar ákvarð-
anir eða
ráðstafanir
yfirvalda er
varða börn
skulu byggðar
á því sem er
þeim fyrir
bestu.
Leikhús fáránleikans
Störf Alþingis eru með farsa-
kenndu móti þessi dægrin.
Birgitta Jónsdóttir sakar fyrr-
verandi sessunaut sinn, Jón
Gunnarsson, um að vera svo
mikill dóni að hún hafi jafnvel
þurft áfallahjálp. Jón svaraði
því til að hann kannaðist
ekkert við þetta og fór fram
á rannsókn á samskiptum
sínum við Birgittu. Í kjölfarið
steig Katrín Jakobsdóttir í
pontu og lýsti yfir vonbrigð-
um með Jón, hún hefði haldið
að hann ætlaði að biðjast
afsökunar á ummælum sínum
um Björk Guðmundsdóttur.
Jón hafði sagt Björk dauflega
til augnanna og spurt sig hvort
hún borgaði skatt hér á landi í
kjölfar ummæla hennar um að
ráðamenn væru „rednecks“.
Birgitta steig þá í pontu og
sagði að sig hefði oft ekki
langað í vinnuna vegna Jóns
og sagði að enginn hefði gert
jafn mikið fyrir land og þjóð
og Björk. Við það frussaði
hæstvirtur utanríkisráðherra,
Gunnar Bragi Sveinsson, af
vandlætingu.
Þessu svaraði Björk svo á
Facebook og sagði orðið „red-
neck“ tákna þjóðflokk sem
teldi sig æðri náttúrunni. Hún
borgi skatta á Íslandi.
Undirrituð leggur til að
dósahlátur íslensku þjóðar-
innar verði spilaður eftir
ræður þingmanna.
snaeros@frettabladid.is
Upp úr sauð á Alþingi í gær. Eins og stundum vill gerast. Tilefnið var ummæli Jóns Gunnarssonar, þingmanns Sjálfstæð-isflokksins, um Björk Guðmundsdóttur söngkonu og líkast til frægasta núlifandi Íslendinginn.
Í viðtali við Sky-sjónvarpsstöðina kallaði Björk forsætis-
og fjármálaráðherra sveitalubba. Jón greip tækifærið og
velti því upp hvort Björk borgaði skatta á Íslandi og bætti
um betur og sagði hana frekar daufa til augnanna á bak við
grímuna, en Björk var með grímu á fréttamannafundi um
náttúruvernd fyrir skömmu.
Í kjölfarið skrifaði Birgitta Jónsdóttir Pírati á Facebook-
síðu sína að Jón væri dónalegur tuddi og að hún hefði
nánast þurft að leita sér áfallahjálpar eftir að hafa verið
sessunautur hans á þingi. Þingmenn ræddu þetta mál
síðan fram og til baka í ræðustól á þinginu í gær. Jón vildi
að forsætisnefnd þingsins rannsakaði ummæli Birgittu og
Birgitta útlistaði frekar hversu erfitt hefði verið að sitja hjá
Jóni. Undir lokin fór umræðan að snúast um hvort utan-
ríkisráðherra hefði frussað undir ræðu Birgittu.
Þessi orðaskipti á þingi og hjá þingmönnum á öðrum
vettvangi eru leiðigjörn. Þó þau séu langt því frá einsdæmi,
og líklegast hvorki verri né betri en tíðkaðist hér á árum
áður, setja þingmenn niður við þau.
Jón Gunnarsson á vissulega sinn rétt á að gagnrýna þá
sem gagnrýna hann og hans stjórnmálaflokk. Rétt eins og
Björk á sama rétt. En Jón er kjörinn fulltrúi þjóðarinnar á
Alþingi. Ummæli hans um útlit þessarar ástsælustu söng-
konu landsins eru hallærisleg og ekki svaraverð.
Björk hefur lengi staðið fremst í flokki baráttumanna
fyrir vernd náttúru Íslands. Framlag hennar í landkynn-
ingu á Íslandi er hreint út sagt ómetanlegt og þegar
kemur að náttúruvernd er hún í kjörstöðu til að ná eyrum
erlendra miðla sem aðrir hafa ekki tækifæri á að ná. Hún
er ekki kjörinn fulltrúi og orð sín um forsvarsmenn ríkis-
stjórnarinnar setur hún fram í eigin nafni.
Á tímum samfélagsmiðla og undraverðs hraða umræð-
unnar vill þetta oft gerast. Það sem gleymdist í umræðunni
um umræðuna í gær var tilefni ummæla Bjarkar. Björk
sagði minnihluta Íslendinga vilja útmá hálendið þegar
hún ræddi við fréttastofu Sky um verndun hálendis
Íslands, virkjunaráform og loftslagsbreytingar.
Líklegast hefði það verið málstað Bjarkar frekar til
framdráttar að sleppa því að kalla ráðherrana sveitalubba.
Enda var það það eina sem stóð eftir og var til umræðu
eftir viðtalið við hana á Sky.
Því má nefnilega ekki gleyma að það er málstað
virkjanasinnans og formanns atvinnuveganefndar full-
komlega til framdráttar að enginn ræði efnislega um þetta
baráttumál Bjarkar, það er verndun hálendisins, heldur
fari að rífast um hann persónulega.
Það er nefnilega hægt að virkja villt og galið á meðan
rifist er um sætaskipan á þingi og hver er versti sessu-
nauturinn.
Umræðan um
umræðuna
Fanney Birna
Jónsdóttir
fanney@frettabladid.is
Líklegast
hefði það
verið málstað
Bjarkar frekar
til fram-
dráttar að
sleppa því að
kalla ráð-
herrana
sveitalubba.
1 6 . d e s e m b e r 2 0 1 5 m I Ð V I K U d A G U r20 s K o Ð U n ∙ F r É T T A b L A Ð I Ð
SKOÐUN