Fréttablaðið - 16.12.2015, Blaðsíða 28

Skjóðan
Íslendingar virðast ætla að forð­
ast eins og heitan eldinn að draga
lærdóm af bankahruninu sem
hér varð fyrir sjö árum. Vissulega
var íslenska bankahrunið angi
af alþjóðlegri fjármálakrísu sem
lagði að velli fjölda heimsþekktra
og virtra fjármálafyrirtækja en
ekkert annað land mátti horfa
upp á fjármálakerfi sitt hrynja til
grunna nánast í einu lagi. Eitt­
hvað hefur því verið sér á parti
hér á landi.
reglu- og lagaumhverfi fjár­
málastofnana hefur lítið sem
ekkert verið breytt frá því fyrir
hrun. Fjármálaeftirlitið (FME)
hefur fengið aukna fjármuni
en þar hefur ekkert breyst – að
minnsta kosti ekki til bóta. Í
nokkur ár stýrði FME maður, sem
varð uppvís að því að misnota
aðstöðu sína á saknæman hátt til
að reyna að klekkja á og ófrægja
einstaklinga úti í bæ.
stofnað var embætti sérstaks
saksóknara, sem varið hefur
mörgum árum í að sækja til saka
suma stjórnendur og eigendur
gömlu íslensku bankanna. Val
á sakborningum virðist þó vera
heldur handahófskennt. Dæmi
um það er að annar bankastjóri
Landsbankans hefur sætt ákæru í
fleiri en einu máli og hlotið fang­
elsisdóm en hinn bankastjórinn
þarf ekki einu sinni að ómaka sig
til að mæta í réttarsal til að bera
vitni, hvað þá að hann sé sóttur
til saka.
Þegar fram komu ásakanir um
að einn æðsti stjórnandi Arion
banka hefði sem lykilmaður
í Kaupþingi gerst sekur um
innherjasvik með sölu á hluta­
bréfum í Kaupþingi 3. október
2008, komst FME að því að ekki
hefði verið um innherjasvik að
ræða, viðkomandi hefði ekki haft
meiri innherjaupplýsingar en
maðurinn á götunni. Yfirmenn
hans í Kaupþingi voru þó dæmdir
í margra ára fangelsi á grundvelli
vitnisburðar þessa manns.
maðurinn sem hafði að mati
Hæstaréttar Íslands slíka yfirsýn
yfir stöðu mála og athafnir æðstu
stjórnenda í Kaupþingi þá örlaga­
ríku daga sem liðu frá því Lehman
Brothers féll 15. september 2008
þar til Kaupþing féll 8. október
sama ár, að hægt var að byggja
margra ára fangelsisdóma yfir
fjórum mönnum á vitnisburði
hans, hafði 3. október engar inn­
herjaupplýsingar um bankann að
mati FME. Þar réð slembilukkan
ein að mati FME.
sami maður hefur úthlutað
gömlum skólafélögum sínum
hlutabréfum á afsláttarverði í
fyrirtækjum sem Arion banki
hefur selt úr eignasafni sínu.
Eflaust verður það niðurstaða
FME að þar hafi slembilukkan
enn verið á ferð ef málið verður
þá yfirleitt skoðað.
nýja bankakerfið býr við
sama regluverk og lagaumhverfi
og gamla kerfið sem hrundi til
grunna. FME virðist vera enn
slappara en fyrr. En kannski erum
við ekki að byggja upp sama
bankakerfi og áður.
Ekki sama bankakerfi
og fyrir hrun?
markaðurinn
Útgáfufélag 365 miðlar ehf., Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík, sími 512 5000
Netfang rit stjorn@markadurinn.is | Sími 512 5000 | Fax 512 5301
Umsjón jón hákon halldórsson jonhakon@365.is
Ábyrgðarmaður kristín Þorsteinsdóttir | Forsíðumynd gva
Netfang auglýsingadeildar auglys ing ar@markadurinn.is Veffang visir.is
Fimmtudagur 17. desember
hagstofa Íslands - Samræmd neyslu-
verðsvísitala í nóvember.
Þjóðskrá Íslands - Vísitala íbúða-
verðs á höfuðborgarsvæðinu.
Föstudagur 18. desember
hagstofa Íslands - Vísitala bygginga-
kostnaðar fyrir janúar 2016
Þjóðskrá Íslands - Upplýsingar um
leiguverð íbúðahúsnæðis
mánudagur 21. desember
hagstofa Íslands - Vísitala lífeyris-
skuldbindinga í nóvember 2015.
hagstofa Íslands - Vísitala kaup-
máttar launa í nóvember.
Þriðjudagur 22. desember
hagstofa Íslands - Nýskráningar og
gjaldþrot í nóvember.
hagstofa Íslands - Vísitala neyslu-
verðs í desember 2015.
hagstofa Íslands - Vinnumarkaður í
nóvember 2015
miðvikudagur 23. desember
Þjóðskrá Íslands - Viðskipti í nóvem-
ber 2015.
Þjóðskrá Íslands - Útungun alifugla í
nóvember 2015.
dagatal viðskiptalífsinsÁ döfinni
allar markaðsupplýsingar
Vikan sem leið
100 þúsund banka-
menn misstu vinnuna
Á árinu hafa tæplega 100 þúsund
bankamenn misst vinnuna. Ellefu
stærstu bankar Evrópu og Banda-
ríkjanna hafa skorið niður sem nemur
10 prósent af starfsmönnum sínum,
samkvæmt greiningu Financial
Times. Talið er að snjallforrit sem gera
notendum kleift að greiða, lána, og
fjárfesta á ódýrari, og fljótlegri hátt
séu að leysa bankamenn af hólmi.
0,1 prósents verð-
bólga í bretlandi
Verðbólga mældist 0,1 prósent í
nóvember í Bretlandi. Í október
mánuði mældist hún hins vegar -0,1
prósent. Greiningaraðilar áttu von á
að hún yrði í kringum núll prósent.
Samgöngukostnaður, áfengis- og
tóbaksverð ýttu undir hærri verð-
bólgu.
230 milljónir
iPhone-síma selst
Á viðskiptaárinu 2015 hafa 231,1
milljón iPhone-símar selst. iPhone-
sala hefur farið ört vaxandi frá árinu
2007 þegar 1,4 milljónir eintaka
seldust. Greiningaraðilar spá hins
vegar að iPhone-sala muni dragast
saman í fyrsta sinn árið 2016.
Fyrirtækið IVF Iceland, sem rekur
Art Medica, einu stöðina sem sinnir
tæknifrjóvgunum hér á landi, hagn­
aðist um 56,3 milljónir á síðasta ári.
Hagnaðurinn dróst saman milli ára,
en hann nam 82,8 milljónum árið
2013. Greiddur var út arður upp
á 265 milljónir króna árið 2014,
saman borið við 44 milljónir árið
2013. Eignir námu 120 milljónum
króna í árslok 2014, samanborið við
304,8 milljónir árið 2013.
Rekstrartekjur á árinu 2014 námu
60,4 milljónum króna, og lækkuðu
um 33 milljónir króna milli ára.
Skuldir í árslok námu 57 milljónum
króna, samanborið við 33 millj­
ónir króna árið 2013. Eigið fé nam
tæpum 63 milljónum króna, saman­
borið við 271,7 milljónir króna
í árslok 2013. Hlutafé félagsins í
árslok nam 6,6 milljónum króna.
Hluthafar voru tveir í árslok 2014,
þeir Guðmundur Arason og Þórður
Óskarsson.
Gjaldskrárhækkanir urðu hjá
fyrirtækinu í september síðast­
liðnum. Þá hækkaði glasameðferð
um 37 þúsund krónur, úr 376 þús­
und krónum í 413 þúsund krónur.
Greint var frá því að mikil óánægja
væri með hækkanirnar. Valborg Rut
Geirsdóttir ritaði pistil þar sem hún
gagnrýndi hækkanirnar. Hún benti
á að Art Medica væri eina fyrirtæki
sinnar tegundar á landinu og gæti
því fólk ekki leitað annað nema þá
erlendis. Í pistlinum sagðist hún vita
af mörgum sem ekki hefðu efni á
því að eignast börn þar sem læknis­
aðstoðin kostaði allt of mikið.
Valborg gagnrýndi að hækkan­
irnar væru að eiga sér stað í ljósi
þess að samkvæmt ársreikningi frá
árinu 2013 ætti fyrirtækið 271 millj­
ón króna í eigið fé og að eigendurnir
tveir greiddu sér 44 milljóna króna
í arð það ár.
Greint var frá því í síðustu viku að
sænska fyrirtækið IVF Sverige hafi
keypt Art Medica og muni leggja
niður starfsemina og opna nýja
tæknifrjóvgunardeild í Reykjavík
í febrúar á næsta ári. Ný deild sem
mun heita IVF klíníkin Reykjavík
verður rekin í samstarfi við fæð­
ingar­ og kvensjúkdómalæknana
Snorra Einarsson og Ingunni Jóns­
dóttur, sem hafa bæði lært fagið og
starfað við það í Svíþjóð, og Stein­
unni Þorsteinsdóttur lífeindafræð­
ing.
saeunn@frettabladid.is
Eigendur Art Medica
tóku 265 milljónir í arð
Hagnaður IVF Iceland sem rekur Art Medica, einu tæknifrjóvgunarstöðina hér á
landi, dróst saman milli ára. Eigendurnir greiddu sér þó mun hærri arð.
Art Medica er eina stöðin sem sinnir tæknifrjóvgunum hér á landi. FréttAblAðið/Getty
1 6 . d e s e m b e r 2 0 1 5 m i ð v i k u d a g u r2 markaðurinn