Morgunblaðið - 21.11.2019, Blaðsíða 59

MENNING 59
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. NÓVEMBER 2019
Það er heilmikil gróska íblúsuðu rokki þessi miss-erin, og ný plata frá GGblús er kærkomin viðbót
við þá flóru. Þarna er um eftir-
tektarverðan dúett að ræða, þar
sem Guð-
mundur Jóns-
son fyllir, með
rafgítarleik
einum saman,
upp í það rými
sem hefð-
bundið er að
rafbassi og
–gítar fylli. Skapast þannig pláss í
tónlistinni sem bæði trommur og
gítarar nýta sér, sem og sérlegir
gestir sem fylla faglega og inn-
blásið upp í rýmið. Jens Hansson
fer til dæmis hreinlega hamförum
á saxófón í „Spoonful“.
Af lögunum tíu sem finna má á
plötunni eru sjö frumsamin og
þrjú svokallaðar „ábreiður“ eða
„kóver“, eftir því hvaða kynslóð
maður tilheyrir. Það er ánægju-
legt að hlusta á útgáfur þeirra og
uppgötva að í öllum þeirra hefur
verið ákveðið að fara eigin leiðir.
Þannig er verið að skapa og móta
eitthvert ákveðið GG blús-sánd, og
því skellt á „Spoonful“ sem sumir
þekkja sem blús-standard eftir
Willie Dixon en ég þekkti með
Cream; „Cradle Rock“ eftir Rory
Gallagher sem ég þekkti alls ekki
fyrir og ekki ómerkara lag en
„Money“ eftir Pink Floyd.
Það þarf hugrekki til að taka
upp og flytja jafnþekkt lag og hið
síðastnefnda því upphaflega útgáf-
an er nokkuð skotheld. Það er því
gott að geta sagt frá því að GG
blús tókst ljómandi til, og einnig
er virkilega vel til fundið að út-
gáfa þeirra af Money komi í kjöl-
farið á laginu „Everything Is
Wrong with the World Today“, af-
skaplega fínni áminningu um
hvernig málum er víða háttað í
heiminum í dag, og að mínu mati
er þar jafnframt komið sterkasta
frumsamda lag plötunnar.
Þar erum við einnig komin að
veikasta hlekknum, sem er frum-
sömdu lögin. Þau góðu eru alveg
rosalega góð en svo eru minna
skemmtileg lög þarna líka. Sum
þeirra verða reyndar mun betri ef
maður les enska texta með af
textablaði sem fylgir. Það mætti
lesa einhvers konar þema eða
rauðan þráð milli allra texta plöt-
unnar – ef vilji er fyrir hendi. Það
er að minnsta kosti um eitthvert
uppgjör að ræða. Textarnir eru
fínir og tónlistin hljómar það al-
þjóðlega að það truflar ekkert að
ekki sé sungið á hinu ástkæra yl-
hýra. Þeir félagar í GG blús
skipta söng á milli sín og hljóma
báðir virkilega blúsað og fínt, og
innkoma Mike Pollock í laginu
„Lost and Found“ er auðvitað
negla.
Þegar vel hefur verið krufið og
hlustanirnar orðnar nægjanlega
margar til að ég sé farin að
blístra í blússkölum er nokkuð
ljóst að þarna er um afbragðs-
blúsrokkplötu að ræða. Fyrir þá
sem hlusta mikið á slíka tónlist er
fengur að gripnum og fyrir þá
sem lítið hafa verið í blús en lang-
ar að kynnast honum er þetta alls
ekki slæmur staður til að byrja á.
Það er helst að sum lögin renni
svolítið saman í eitt, en ef til vill
er forminu um að kenna. Báðir
Guðmundarnir leika að minnsta
kosti við hvurn sinn fingur á plöt-
unni og geta gengið vel sáttir frá
borði.
Blístrað í blússkölum
Guðmundarnir „Þegar vel hefur verið […] er nokkuð ljóst að þarna er um afbragðs-blúsrokkplötu að ræða.“
Geisladiskur
GG blús – Punch bbbbn
Útgáfudagur 15. ágúst 2019
10 lög. Guðmundur Jónsson: Gítar og
söngur. Guðmundur Gunnlaugsson:
Trommur og söngur. Sérlegir gestir:
Michael Dean Odin Pollock: söngur í
„Lost and Found“; Sigurður Sigurðsson:
munnharpa í „Money“; Jens Hansson:
saxófónn í „Spoonful“.
Hljóðritað af Einari Vilberg og Guð-
mundi Jónssyni í Hljóðverki og á Álfta-
nesi 2019. Hljóðblandað af Guðmundi
Jónssyni. Hljómjafnað af Einari Vilberg.
Útsetningar: GG blús. Upptökustjórn:
Guðmundur Jónsson. Hönnun umslags:
Ólöf Erla Einarsdóttir – Svart. Ljós-
myndir: Jón Önfjörð Arnarsson og Ásta
Magnúsdóttir.
RAGNHEIÐUR
EIRÍKSDÓTTIR
TÓNLIST
Ljósmynd/Ásta Magg
Íumfjöllun um Tregahandbók-ina, safn frumsaminna ljóða,hugleiðinga og textabrotavíða að, sem Magnús Sigurðs-
son sendi frá sér í fyrra, sagði ég það
hafa verið eina allra áhugaverðustu
bókina sem ég las það árið. Og nú
fylgir Magnús henni eftir með bók-
inni Íslensk lestrarbók, öðru og
annars konar safni forvitnilegra og
vel mótaðra
skrifa sem eru
skilgreind á kápu
sem „textar“.
Magnús hefur
fyrir löngu sann-
að sig sem eitt at-
hyglisverðasta
ljóðskáld og
ljóðaþýðandi
sinnar kynslóðar. Hann hefur líka
sent frá sér smásögur og hefur
traust tök á margbreytilegum og
knöppum prósaformum. Þá sýnir
hann hér aftur hvað hann er hug-
myndaríkur textasafnari, hvað hon-
um er lagið að taka hugleiðingar og
orð annarra og fella á launfyndinn
og snjallan hátt að sínum eigin hugs-
unum og skrifum.
Íslensk lestrarbók er í fimm ólík-
um hlutum sem hver hefur, í brota-
kenndu forminu, ákveðna sögu að
setja. Í upphafi bókar er athyglis-
verð tilvitnun í skáldið Pessoa: „Vilji
maður forðast / lífið, eru bækur /
þægilegasta leiðin.“ Og það á vel við
röddina sem fylgir lesendum gegn-
um fyrsta hlutann, „Letidrengur-
inn“, sem hefur skilgreininguna
„veðurdagbók“. Tær textinn er
skemmtilega írónískur og manninum
sem segir frá er líkt við skóggangs-
mann sem er útlægur úr samfélagi
manna, en hann kýs að halda sig al-
farið heima og þangað er hann farinn
að sanka að sér „fánýtum fróðleik og
skrá hjá sér, á blöð og pappíra sem
liggja hér og þar í íbúðinni.“ Lesand-
inn skilur að úr því safni, bókaskóg-
inum, komi textabrotin marg-
breytilegu sem mynda sterkan
kjarna bókarinnar. Og samtímis því
að reyna að halda veðurdagbók
flæða forvitnilegar og oft stór-
skemmtilegar athugasemdir frá
þessum innipúka, tilvitnanir í og sög-
ur um jafn ólíkt fólk og José Mour-
inho, Charles Bukowski, Presley,
Agöthu Christie og Paul Cézanne.
Í öðrum hlutanum, „Réttindi les-
andans“, er á þriðja tug hugleiðinga,
stuttra smásagna og sagnabrota á
borð við „Knattspyrnulýsandi smíð-
ar orð í hita leiksins“:
Lionel Messi!
Hvílíkt skor-dýr!
Þar eru líka listar á borð við ára-
mótaheit Woodie Guthrie í þrjátíu
liðum og ein lengsta og besta sagan
fjallar um dauða þýðanda, starf sem
höfundurinn þekkir mæta vel.
Þriðji hluti bókarinnar, „Guðinn í
hlutunum“, er sagður „úr dagbókum
listmálarans Emily Carr (1871-
1945)“. Frekari upplýsingar liggja
ekki fyrir um þessar rúmlega tutt-
ugu síður af hrífandi og djúpum dag-
bókarfærslum kanadíska náttúrmál-
arans snjalla. Þessi hluti er
hjartsláttur bókarinnar en það hefði
mátt koma betur fram hvort hann sé
verk Magnúsar eða þýðingabrot.
Lokahluti bókarinnar er brota-
kennd frásögn tímasett á árinu 1961.
Þar segir af karlægri konu í húsi við
haf og smám saman er byggð upp
mynd af umhverfinu og kaldrana-
legum aðstæðunum, í heimi sem
„hefst og ferst, eins og hver annar“.
Áður en lokahlutinn hefst kemur
langlengsti hlutinn, í raun hálf bók-
in, nær eitt hundrað síður. Hann
nefnist „Liprir taktar“ – poème
trouvé: Og er uppskrift af lýsingu
Harðar Magnússonar íþróttafrétta-
manns á úrslitaleik Meistaradeild-
arinnar 2015, milli F.C. Barcelona
og Juventus. Allur leikurinn! Þetta
er að mörgu leyti bráðfyndinn texti,
og æði pínlegur tekinn úr samhengi
með þessum hætti. Hann sýnir jafn-
framt vel það sem unnendur þess-
arar fögru íþróttar geta pirrað sig
endalaust á; hvað lýsendur hér á
landi skýra lítið og greina ekkert,
heldur láta bara vaða um allt og ekki
neitt. Og þvílíkur vaðall! En þetta er
allt of langur texti og líður bókin fyr-
ir – hefði ekki nægt að birta dæmi?
Og svo niðurlag skáldsins, grein-
inguna þar sem segir að þegar að sé
gáð „er „hinn fallegi leikur“ knatt-
spyrnunnar kannski ekki svo ólíkur
ljóðlistinni“. Því þetta er að mörgu
leyti vönduð bók og góð, og margt
afar vel skrifað í henni, en hún líður
fyrir ójafna byggingu með þessum
yfirgengilega knattspyrnukafla.
Bækur eru þægilegasta
leiðin til að forðast lífið
Textar
Íslensk lestrarbók bbbmn
Eftir Magnús Sigurðsson
Dimma, 2019. Innbundin, 218 bls.
EINAR FALUR
INGÓLFSSON
BÆKUR
Morgunblaðið/Hari
Höfundurinn Magnús Sigurðsson er
slyngur penni og hugmyndaríkur.
Ljósmyndir Rutar og Silju
Skipholti 31 • 105 Reykjavík • Sími 568 0150
Opið virka daga 10-17 • www.rut.is • Ljósmyndir Rutar og Silju
Gjafakort Einstökjólagjöf
LAUGAVEGI 24 - REYKJAVÍK - S. 552 0800
SKIPAGÖTU 7 - AKUREYRI - S. 462 4646