Læknablaðið - aug. 2019, Side 45

LÆKNAblaðið 2019/105 353
„Hún var gift lækni sem hvatti hana
til að rannsaka áhrif samtalstækninnar á
heilann og önnur líkamleg viðbrögð. Hún
notaði aðferð sem kallast samtalsgreind
(Conversation intelligence) og er markmiðið
að lágmarka framleiðslu kortisóls streitu-
hormónsins, og ýta undir framleiðslu ser-
atóníns og annarra boðefna sem hafa áhrif
á vellíðan hjá viðmælendum,“ lýsir Alda.
„Lykilatriðið er að eiga samskipti og
hreyfa fólk áfram án þess að vekja upp
varnarviðbrögð líkamans, halda framheil-
anum virkum með skýrri rökhugsun og
kveikja í innri hvatningu og löngun hvers
og eins til aðgerða, því þannig næst meiri
árangur.“
Alda segir gefandi að hjálpa fólki að
finna öryggi þannig að það hafi hugrekki
og vilja til að taka þeim áskorunum sem
bíði þess. „Hjá sjúklingum er það klárlega
að taka ábyrgð á eigin heilsu og hegðun
tengdri henni. Hjá starfsmönnum er það
að passa að brenna ekki út, passa upp á
samskipti, laða fram það besta, passa upp
á starfsþróun og álag.“
Hún játar aðspurð að samtal í anda
markþjálfunar taki lengri tíma en hefð-
bundið samtal milli læknis og sjúklings.
„Það er einn þátturinn sem heldur aftur
af læknum að nýta tæknina. En hafa þarf
í huga að þeir sem ná tökum á aðferðinni
þurfa ekki meira en fimm eða tíu mínútur
í hvert viðtal. Það má ná heilmiklum ár-
angri á fimm mínútum,“ segir hún. „Ábat-
inn getur haft mikil áhrif á líf fólks.“
Fólk í fórnarlambshlutverki
Alda segir að hafa verði í huga að mark-
þjálfun virki misvel á fólk. „Sumir eru
lokaðri en aðrir. Það er erfiðara að ná til
þeirra sem eru í fórnarlambshlutverkinu,
því þeir vilja síður taka ábyrgð á eigin
lífi,“ segir hún og að hún bendi því ávallt
á að sækja sér aðstoð hjá sálfræðingum.
„En engu að síður vekur áhugaverð spurn-
ingatækni fólk alltaf til umhugsunar.“
Hún segir þó hægt að þjálfa flesta með
þessari aðferð, enda styrkleiki aðferðar-
innar miðaður að þörfum hvers og eins.
„Við vitum öll að hreyfing er lífs-
nauðsynleg en við segjum ekki endilega
við sjúkling sem á við offituvandamál
að stríða að fara beint í að hreyfa sig. Við
þurfum að byrja á að vekja viðkomandi
til vitundar um áhrif hegðunar sinnar á
líkamann og hjálpa viðkomandi að bera
ábyrgð á sinni heilsu. Hann þarf að byrja
í smáum skrefum. Þetta er einstaklings-
miðuð nálgun en stóra málið er að búa til
þessa skuldbindingu og þekkingu fólks á
því hvernig það nær markmiðum sínum,“
segir Alda.
Alda segir markþjálfun fyrst og fremst
samtalstækni sem byggir á djúphlustun
og kraftmikilli spurningatækni þar sem
áhersla sé lögð á opnar aðgerðadrifnar
spurningar. Hún lýsir því hvernig fólki er
hjálpað að leita að svörum við spurning-
um sínum.
„Ég er hvorki sálfræðingur né læknir
og samkvæmt siðareglum sem ég starfa
eftir vísa ég þeim sem eiga við slík vanda-
mál ávallt til réttra fagaðila. Sérhæfing
mín liggur í stjórnun og í að kenna öðrum
fagstéttum markþjálfun,“ segir Alda. „En
það eru oft sömu áskoranirnar milli ólíkra
aðstæðna því allt snýst þetta um hegðun
og hugarfar.“
Alda með Marshall Goldsmith sem er einn frægasti
markþjálfi í heimi. Hann hefur til að mynda þjálfað Alan
Mullaly sem er í stjórn Google og var forstjóri Boeing og
svo síðar Ford.
Alda Sigurðardóttir er sérfræðingur í stjórnenda- og
leiðtogamarkþjálfun og starfar með fólki á alþjóðavísu.
Hún hefur meðal annars sérhæft sig í að þjálfa fagstéttir
eins og lækna í að ná tökum á tækninni. Mynd/gag