Læknablaðið - feb. 2019, Blaðsíða 4

63
Hannes Bjarki Vigfússon, Hörður Snævar Harðarson, Björn Rúnar Lúðvíksson,
Ólafur Guðlaugsson
Lyme sjúkdómur á Íslandi – Faraldsfræði á árunum 2011-2015
Síðustu ár hafa mítlar fundist í auknum mæli á norðlægari slóðum og er hnattræn hlýnun
talin eiga þar þátt í máli. Lyme-sjúkdómur hefur hingað til ekki verið talinn landlægur á
Íslandi þó tilfelli af sjúkdómnum greinist af og til hérlendis. Skógarmítlar hafa fundist hér í
litlum mæli en vitað er að þeir berast hingað með farfuglum. Frá árinu 2005 hefur tilkynnt-
um mítlum fjölgað hér en þeir hafa þó ekki enn fundist á öllum þroskastigum hérlendis
sem er nauðsynlegt til þess að fullyrða að skógarmítillinn sé búinn að taka sér bólfestu á
Íslandi.
71
Margrét Einarsdóttir
Tengsl stoðkerfiseinkenna íslenskra ungmenna
við vinnu með skóla
Stoðkerfisverkir eru algengir meðal unglinga. Í danskri rannsókn sagðist þriðjungur 12-19
ára ungmenna finna fyrir verkjum og fimmtungur finna daglega fyrir einhverjum verkjum.
Tengsl eru milli stoðkerfiseinkenna og lýðfræðilegra þátta. Hjá fullorðnum er tilhneiging til
þess að einkenni aukist með hækkandi aldri. Konur eru útsettari fyrir stoðkerfiseinkennum
en karlar, bæði í hópi fullorðinna eða unglinga, og lág félagsleg og efnahagsleg staða eyk-
ur líkur á stoðkerfisverkjum meðal fullorðinna.
79
Gestur Þorgeirsson, Birna Björg Másdóttir, Þórarinn Guðnason, María Heimisdóttir
Bráð kransæðaheilkenni á Landspítala á árunum 2003-2012
Á árunum 2003-2012 varð 5% árleg tölfræðilega marktæk lækkun í nýgengi bráðs hjarta-
dreps án ST-hækkunar en á sama tíma var tilhneiging til aukningar á nýgengi bráðs hjarta-
dreps með ST-hækkun, sem í lok tímabilsins var orðið algengasta heilkennið. Nýgengi
hvikullar hjartaangar þróaðist með óvenjulegum hætti og er umhugsunarefni hvort andlegt
álag í þjóðfélaginu á rannsóknartímabilinu hafi haft þar áhrif.
56 LÆKNAblaðið 2019/105
F R Æ Ð I G R E I N A R
2 . tölublað ● 105. árgangur ● 2019
59
Sigurður Guðmundsson
Taktur og tregi
Kjarni úttektar landlækn-
is snýr að öldruðum. Það
er þjóðarskömm að sumir
aldraðir dvelji síðustu skeið
ævinnar við kringumstæður
sem eru ekki sæmandi. Þessi
kynslóðin er fædd um miðja
síðustu öld og lagði grunninn
að velsældinni sem hér ríkir.
Hún á annað skilið en þetta.
61
Hulda Hjartardóttir
Kvennadeild
Landspítala 70 ára
Á deildinni fæðast nú 75%
allra barna á landinu og
nær allar aðgerðir vegna
krabbameina í kvenlíffærum
fara þar fram auk annarra
aðgerða vegna sjúkdóma í
kvenlíffærum, fósturláta og
þungunarrofa.
L E I Ð A R A R
Kápumyndin á febrúarblaðinu
Á kápunni er mynd af fullþroska blóðfylltu
kvendýri skógarmítils (Ixodes ricinus). Það er
10 mm að stærð. Myndin er tekin í Reykjahlíð
í Mývatnssveit í september 2016.
Mynd/Erling Ólafsson skordýrafræðingur á
Náttúrufræðistofnun Íslands.