Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.1997, Qupperneq 34

Friðrik Sigurðsson framkv.stj. Þroskahjálpar:
AÐ GEFNU TILEFNI
IFréttabréfi Öryrkjabandalagsins
1. tbl. 1997 er birt bókun svæðis-
ráðs Reykjaness frá 10. desember
1996. Bókun þessi var skv. upplýs-
ingum formanns ráðsins samþykkt af
öllum fulltrúum
ráðsins nema full-
trúa Landssamtak-
anna Þroskahjálp-
ar, sem sat ekki
umræddan fund.
Fyrri hluti bók-
unarinnar fjallar
um tilflutning á
þjónustu við fatl-
aða frá ríki til
sveitarfélaganna.
Ráðsmenn eru afar uggandi um hag
fatlaðra við þennan tilflutning og virð-
ast óttast það að faglegum sjónarmið-
um verði varpað fyrir róða og bein-
hörð rekstrarleg sjónarmið nái yfir-
höndinni, einangrunarstefna verði alls-
ráðandi og svo djúpstæður er óttinn að
ástæða þykir til að bóka að tryggja
verði að með framfarir í endurhæfingu
og læknisfræði verði ekki pukrast!!!
“Heldur verði tryggt að allir fatlaðir fái
þeirra notið”.
Þessi fyrrihluti bókunar svæðisráðs
er nokkuð merkilegur þar sem þrír af
þeim sex fulltrúum sem samþykktu
bókunina eru tilnefndir í svæðisráðið
afþeimsömu sveitarfélögum og ráðið
telur ekki traustverðug. Maður skyldi
einnig ætla að núverandi ástand í mál-
efnum fatlaðra undir áralangri yfir-
stjóm ríkisins væri þá í sóma en síðari
hluti bókunarinnar bendir þó til þess
að svo sé ekki.
Undirritaður telur að vanda beri
mjög til yfirtöku sveitarfélaga á þess-
um viðkvæma málaflokki og telur jafn-
framt að nota eigi tækifærið við tilfutn-
inginn til að skoða öll vinnubrögð og
áherslur sem hingað til hafa verið við-
höfð. Það að eitthvað breytist getur
ekki verið fyrirkvíðanlegt í ástandi sem
er jafn slæmt og seinni hluti bókunar
svæðisráðs bendir til að ástandið á
Reykjanesi sé.
s
Iseinni hluti bókunarinnar opinbera
svæðisráðsmenn sína sýn á þeim
vanda sem biðlistar eftir búsetu-
þjónustu hér á suðvesturhluta lands-
ins sýna. Leita orsaka og koma með
tillögur að úrlausnum.
Allur málatilbúnaður ráðsins er
með þeim hætti að manni bregður
óneitanlega í brún og veltir fyrir sér
hver sé staðan í málefnum fatlaðra,
fyrst þau sjónarmið sem hér eru
kynnt eru ríkjandi hjá þeim mönn-
um sem til þess hafa verið valdir að
annast réttindagæslu fatlaðra.
Undirritaður mun hér á eftir
fjalla um nokkra þætti umræddrar
bókunar:
1. Því er slegið föstu í bókuninni
að fjármagn til málefna fatlaðra
í nánustu framtíð muni á engan
hátt nægja til að fullnægja þörf-
um fatlaðra fyrir þjónustu.
Reynslan ein mun svara þeirri
spumingu, en eitt er víst, að leggi
menn upp með því hugarfari að
fjármagn fáist ekki, munu menn
verða sannspáir. Spurningin um
fjármagn snýst fyrst og fremst
um forgangsröðun í opinberum
útgjöldum. Heildarútgjöld
félagsmálaráðuneytisins vegna
málefna fatlaðra, reksturs og
stofnkostnaðar eru á árinu 1997
í kring um 2.4 milljarða, til
samanburðar ætlar Reykjavíkur-
borg ein að nota um 1 milljarð á
ári næstu árin bara til stofn-
kostnaðar vegna einsetningar
skóla. Þannig mun Reykjavíkur-
borg ráðstafa álíka fjármagni til
að einsetja grunnskóla borgar-
innar og ríkissjóður áætlar að
verja til uppbyggingar og þjón-
ustu við fatlaða Reykvíkinga.
Þegar talað er um fjármagn til
málefna fatlaðra er nauðsynlegt
skoða hlutina í samanburði við
eitthvað annað. Svæðisráðs-
menn ættu t.d. að spyrjast fyrir
um hvert væri hlutfallið af þjóð-
artekjum eða samneyslu sem
ráðstafað er til málefna fatlaðra
á íslandi í samanburði við önnur
Norðurlönd.
2. Ráðið virðist hafa þungar áhyggj-
ur af þeim miklu kröfum sem gerðar
eru á ytri aðbúnaði fyrir fatlaða og
telur jafnframt að það húsnæði sem
byggt er fyrir fatlaða sé bæði dýrt
og íburðarmikið. Þær spurningar
sem svæðisráðið verður að svara til
að hægt sé að ræða þess mál vitrænt
eru:
Hverjar eru þessar kröfur?
Hver setur þær?
Eftir hvaða mælikvarða finna ráðs-
menn það út að kröfurnar séu miklar?
Eru kröfumar meiri en gerðar eru
almennt til húsnæðis?
Er það skoðun ráðsmanna að kröfur
fyrir húsnæði fatlaðra eigi að vera aðrar
en almennt gerist í samfélaginu?
Hvar eru þessi hús?
Það er ekki sæmandi svæðisráði
Reykjaness að dylgja með hluti svo
svæðisráðið hlýtur að eiga svör við
þessum spurningum.
3. Ráðsmönnum er hugleikið að finna
sökudólginn fyrir því að flestir fatl-
aðir “hírast á biðlistum” eftir búsetu
“við oft á tíðum ömurlegar og mann-
skemmandi aðstæður” eins og
svæðisráðið kemst að orði.
Þetta er sú lýsing sem svæðisráð
gefur á ástandinu í búsetumálum fatl-
aðra á Reykjanesi undir yfirstjórn rík-
isins á þessum málaflokki.
Og sökudólgarnir finnast, en það
eru ekki stjórnvöld sem ekki hafa
framfylgt lögum um málefni fatlaðra,
ekki embættismenn sem hefur mistek-
ist að sannfæra stjórnmálamennina,
ekki hagsmunasamtök fyrir að hafa
ekki barist af meiri festu fyrir úrlausn-
um. Enginn af þessum aðilum virðist
eiga sök í þessum málum. Nei, söku-
dólgamir eru þeir fáu fötluðu sem hafa
fengið þjónustu og eyða öllu þessu fé í
“ytri aðbúnað”.
Hvaða skilaboðum er svæðisráð að
koma á framfæri? Að þeir fatlaðir sem
njóta þjónustu séu ofaldir?
Fá einhverjir fatlaðir á Reykjanesi
þjónustu umfram það sem þeim ber ?
Þetta er ekki boðlegur málflutningur
Friðrik
Sigurðsson.
34