Dagblaðið Vísir - DV - 26.06.2020, Blaðsíða 13

Erla
Hlynsdóttir
erlahlyns@dv.is
É g hef alltaf haft áhuga á félagsmálum og byrjaði að taka virkan
þátt í félagsstarfi SÁÁ fyrir
tæpum áratug,“ segir Einar
Hermannsson, sem býður sig
fram til formanns SÁÁ. Einar
etur kappi við Þórarin Tyrf­
ingsson, sem bæði er fyrrver­
andi formaður SÁÁ og fyrr­
verandi yfirlæknir á Vogi, en
nýr formaður verður kjörinn á
aðalfundi samtakanna þriðju­
daginn 30. júní.
Mikil ólga hefur verið innan
samtakanna að undanförnu.
Valgerður Rúnarsdóttir, yfir­
læknir á Vogi, sagði upp störf­
um í marsmánuði vegna djúp­
stæðs ágreinings við sitjandi
formann, Arnþór Jónsson, og
í kjölfarið sögðu þrír sig úr
framkvæmdastjórn félagsins,
þeirra á meðal Einar.
Eftir að Valgerður sagði
upp steig fjöldi fólks fram og
lýsti yfir stuðningi við hana
og það starf sem hafði verið
byggt upp. Starfsfólki mis­
bauð og lýsti yfir vantrausti
á formann og það sem eftir
var af framkvæmdastjórn.
Nokkru síðar ákvað Valgerður
að draga uppsögnina til baka
í von um að ró kæmist á starf­
semi spítalans. Ljóst þótti
að Þórarinn myndi bjóða sig
fram til formanns en áður en
það var tilkynnt formlega til­
kynnti Einar um sitt framboð.
Valgerður hefur síðan lýst yfir
stuðningi við Einar.
Starfsfólk er
óöruggt og hrætt
Einar segist hafa tekið endan­
lega ákvörðun um framboð á
fundi þar sem átti að kjósa
nýtt fólk inn í staðinn fyrir þá
sem höfðu sagt sig úr fram­
kvæmdastjórninni. „Þetta
var afskaplega undarlegur
fundur og þegar spurningum
var beint að þeim sem voru
eftir í framkvæmdastjórninni
svaraði ekkert þeirra heldur
stóð Þórarinn upp og svaraði
fyrir hópinn. Þá sá ég hvar
vandinn lá.“
Hann vill taka skýrt fram
að honum finnst þessi kosn­
ingabarátta ekki sú skemmti­
legasta, leiðinlegt sé að lesa
óhróður um bæði sjálfan
sig og Þórarin, og leiðinlegt
hvernig ýmsum rangfærslum
sé haldið fram.
„Ég ber mikla virðingu fyr­
ir Þórarni Tyrfingssyni. Sá
maður þarf ekki að sanna eitt
eða neitt fyrir neinum. Hann
helgaði SÁÁ megnið af starfs­
frama sínum og skilaði góðu
starfi,“ segir Einar. Þrjú ár
eru síðan Þórarinn sagði skilið
við yfirstjórn samtakanna, þá
sjötugur, og var kvaddur með
virktum. Hann er þó sagður
hafa haldið áfram sem skugga­
stjórnandi og staðið að baki
Arnþóri í hans formannstíð.
„Auðvitað þykir Þórarni
vænt um SÁÁ og vill sjá hag
þeirra sem bestan út frá sín­
um forsendum. Við sem sitj­
um hinum megin við borðið
höfum aðra sýn og viljum sjá
starfið vaxa. Ég er alls ekki
einn. Við erum yfir fimmtíu
manns sem höfum hist reglu­
lega og mótað saman hvernig
við viljum sjá framtíð SÁÁ.
Frá því ég bauð mig fram
hef ég fengið alls konar sím­
töl, frá stjórnmálamönnum
bæði til hægri og vinstri, frá
prestum og frá fólki utan af
landi sem ætlar að koma sér­
staklega í bæinn til að kjósa.
Við finnum fyrir miklum með­
byr. Það verður að höggva á
þann hnút sem upp er kominn
í stöðunni. Starfsfólk er óör­
uggt og hrætt, stjórnin hefur
verið klofin í tvennt og fimm
af þeim átta sem áttu sæti í
framkvæmdastjórn hættu á
þessu ári. Þetta er ekki staða
sem hægt er að bjóða veikum
alkóhólistum upp á.“
Spurður hver sé helsti mun­
urinn á honum og Þórarni
segir Einar: „Hann vill ráða
einn en ég vil dreifa valdinu.“
Talar sex tungumál
Einar er 52 ára gamall, býr í
Grafarvogi ásamt eiginkonu
sinni og eiga þau hvort um sig
tvö börn úr fyrri samböndum.
Þau eiga þrjú barnabörn og
það fjórða er á leiðinni. Síð­
ustu tuttugu ár hefur Einar
verið framkvæmdastjóri
AFA JCDecaux á Íslandi, sem
meðal annars sá um rekstur á
strætóskýlum og auglýsinga­
sölu. Þetta er alþjóðlegt fyrir­
tæki sem veltir 350–400 millj­
örðum króna á ári en Einar
keypti reksturinn hér á landi
fyrir tveimur árum og hefur
síðan verið í eigin rekstri.
Hann segist alinn upp hjá
Icelandair þar sem hann
byrjaði ungur á varahlutalag­
ernum en vann sig fljótt upp
og hafði undir lokin verið í
flestum deildum, þar á meðal
tekjustýringardeild. Aug­
lýsingamarkaðurinn heillaði
alltaf og hann kveðst einfald­
lega hafa verið réttur maður
á réttum stað þegar honum
bauðst að verða framkvæmda­
stjóri hjá AFA JCDecaux.
„Þegar ég var sex ára flutti
fjölskyldan til Lúxemborgar
því pabbi var að vinna hjá
Cargolux eins og fjöldi ann­
arra Íslendinga. Ég bjó úti til
fimmtán ára aldurs og eitt af
því sem ég græddi á því er að
nú tala ég sex tungumál,“ seg­
ir Einar, en tungumálin eru
þýska, franska, lúxemborgska,
enska, danska og auðvitað ís­
lenska.
Einar var aðeins 25 ára
gamall þegar hann var orðinn
formaður starfsmannafélags
Flugleiða. Frönskukunnáttan
kom sér vel þegar hann varð
forseti Alliance francais og
hann hefur einnig verið mjög
virkur í starfi Fjölnis, meðal
annars setið í stjórn og meist­
araflokksráði.
„Það sem heillar mig mest
við félagsstörfin er að vinna
með öðru fólki og sjá eitthvað
skapandi gerast,“ segir hann.
Einar er óvirkur alkóhólisti
en það er þó engin skylda til
að vera í SÁÁ enda stendur
skammstöfunin fyrir: Samtök
áhugafólks um áfengis­ og
vímuefnavandann.
Fjölskyldusjúkdómurinn
alkóhólismi
„Í október á þessu ári hef ég
verið edrú í 25 ár. Ég var 27
ára gamall þegar ég fór í með­
ferð á Vog og hef verið edrú
síðan. Ég fór þó á minn fyrsta
AA­fund 17 ára gamall. Þá
hafði ég vitað í minnst tvö ár
að ég ætti við vandamál að
stríða. Það var ekki eðlilegt
hvernig ég hagaði mér drukk­
inn og ekki heldur hvernig
ég hagaði mér ódrukkinn út
af afleiðingum þess hvernig
ég lét undir áhrifum. Það tók
mig tíu ár til viðbótar þar til
ég áttaði mig á að ég gæti ekki
ráðið við þetta í eigin mætti.
Það er mikill alkóhólismi í
fjölskyldunni. Við erum fjögur
systkinin, og svo mamma og
pabbi. Fimm af okkur sex hafa
nýtt sér þjónustu SÁÁ.“
Hann byrjaði ungur að nota
vímuefni. „Ég byrjaði rosa­
lega snemma, ellefu ára gam­
all. Ég var bara týndur krakki
í lífinu. Ég byrjaði á því að
sniffa. Ég sniffaði þynninn
sem var notaður í leiðrétt­
ingarborða á ritvélum. Ég
notaði þetta mjög mikið, fór
oft að sniffa í frímínútum í
skólanum. Ég byrjaði síðan í
hassneyslu og áfengi. Ég flutti
einn heim frá Lúxemborg
þegar ég var að verða sex­
tán ára gamall. Í rauninni var
ég sendur heim og þótti með
góða fjarveru. Ég átti að búa
hjá bróður pabba og ætlaði að
taka mig á en hann var fljótur
að henda mér út því það var
ekki hægt að umgangast mig
á þessum tíma.“
Drakk flösku af
vodka eftir vinnu
Einar segist fljótt hafa byrjað
að vinna við að steikja ham­
borgara langt fram á nótt á
veitingastaðnum Smiðjukaffi
sem var í Kópavogi. „Ég fór
oft ekki heim fyrr en fjögur,
fimm á morgnana. Þá tók ég
oft með mér eina flösku af
Tindavodka og drakk þar til
ég sofnaði. Það er ekki eins og
ég hafi verið að fara í partí.
Þetta var bara neysla.“ Þegar
hann kynntist fyrri konunni
sinni hætti hann í öllu nema
áfenginu en drakk mjög illa.
„Ég drakk alltaf tvo, þrjá
daga í röð því ég þoldi ekki
þynnkuna. Ég segi stundum
að ég hafi á tímabili átt minn
eigin klefa á lögreglustöðinni
á Hverfisgötu því ég var alltaf
í einhverju rugli.“
Pabbi Einars er í dag óvirk­
ur alkóhólisti og sama má
segja um son hans, Orra, sem
er einn stofnenda Áttunnar.
„Orri hefur talað opinberlega
um þessi mál. Hann hefur
nú verið edrú í rúm þrjú ár.
Þetta er fjölskyldusjúkdómur.
Pabbi hætti þegar hann var
tæplega fertugur, ég hætti 27
ára og Orri hætti 23 ára. Það
jákvæða er hér að það er alltaf
gripið inn í fyrr og meðgöngu­
tími sjúkdómsins styttri áður
en farið er í meðferð. Þetta er
eitt af því mikilvæga sem SÁÁ
getur gert fyrir fjölskyldur.“
„Ógnarstjórn“ Þórarins
Vogur er í raun hryggjar­
stykkið í starfsemi SÁÁ og
vakti mikla athygli á dögunum
þegar mikill meirihluti starfs­
fólks meðferðarsviðs sendi frá
sér yfirlýsingu í tengslum við
formannskjörið. „Við starfs­
fólk meðferðarsviðs SÁÁ
viljum ekki Þórarin Tyrfings­
Það var ekki eðlilegt hvernig
ég hagaði mér drukkinn og
ekki heldur ódrukkinn.
FRÉTTIR 13DV 26. JÚNÍ 2020