Fjölrit RALA - 10.06.1985, Blaðsíða 62

58
eingöngu í höndum fagmanna (dýralækna, ráðunauta) og
einungis heimiluó þeim sem fengió hafa til þess tiltekin
leyfi. Hugsanlega mætti veita bændum löggildingu til
sæóinga, en þó einungis á eigin búum. Þaó hefur sýnt sig
erlendis, að það er ákaflega óheppilegt, m.a. frá kyn-
bótasjónarmiði, að sæðingamaður hafi jafnframt hagsmuni af
sæóissölu.
Vió skipulag sæóinga ber að leitast við, aó sæðinga-
maóur fari á milli búa, en ekki að læðum sé safnað saman
víðsvegar aö á einhvern ákveðinn stað.
12.4.2 Smithætta frá hundum og köttum
Hundar geta borið nær alla þá sjúkdóma og sníkjudýr,
sem hrjáð geta refi, t.d. alvarlegar veirusýkingar eins og
hvolpaveiki og smitandi heilahimnubólgu. Svipuðu máli
gegnir um ketti. Hundar og kettir eiga þvi ekki heima á
loðdýrabúum.
Á sóttkvíarbúi og einangrunar- og kynbótabúum skal vera
algjört bann við hunda- og kattahaldi. Sömuleiðis skal
starfsmönnum þessara búa óheimilt að halda hunda og ketti
sem heimilisdýr.
Geró er sú krafa til sóttkvíar- og einangrunarbúa, að
þar sé þreföld vörn gegn því aö dýr geti sloppið úr haldi,
þ.e. aó auk venjulegs búnaðar sé dýrheld girðing umhverfis.
Þetta er ekki einungis til varnar því að dýr geti sloppið,
heldur einnig til þess að koma í veg fyrir að flækingshundar
og kettir komist í nána snertingu við dýr á búunum. Líkur
benda til aó hundar hafi borið smitsjúkdóm í refabú hér á
landi (smitandi lifrarbólgu), og erlendis hefur hringskyrfi
borist í refabú með villiköttum svo að dæmi séu nefnd.
12.4.3 Smithætta frá villirefum og villimink
Þegar refarækt var stunduð hér á árum áður mun
eyrnamaur hafa verið allútbreiddur, a.m.k. í silfurrefnum.
Það er næsta líklegt að hann hafi þá borist í villta refa-
stofninn. Annars er lítið vitaó um heilbrigði villta
íslenska refastofnsins og því er mjög varhugavert að taka
melrakka til eldis á venjulegum refabúum, enda er það bannað
samkvæmt lögum.
Hér á landi erum viö komnir vel á veg með að útrýma
veirusjúkdómnum plasmacytosis í alimink. Rannsóknir benda
til að villiminkurinn hér á landi sé haldinn þessum
sjúkdómi. Er því allmikil hætta á endursmiti frá honum.
Hafa ætti sem meginreglu að lóga tafarlaust loðdýrum
sem sleppa úr haldi og nást aftur, sé minnsta hætta á að
þau hafi haft samneyti við villt dýr.