Fjölrit RALA - 10.06.1985, Blaðsíða 63
59
12.4.4 Smithætta frá mönnum, áhöldum og fóðri
Menn geta auðveldlega borið með sér smit inn á loð-
dýrabú frá öðrum búum eða hundum og köttum, bæði veirusmit
og snikjudýr. Eru mörg dæmi um smitdreifingu af þessu tagi,
jafnvel milli landa. Smit getur einnig borist milli búa með
tækjum, fóðurílátum og fleiru þess háttar. Vegna margra
sameiginlegra áhættuþátta er eðlilegt að líta á hvert það
svæói, sem hver einstök fóðurstöð þjónar, sem eina heild
hvaó smitvarnir varðar. {Um sjúkdómahættu af sláturúrgangi
sjá Viöauka VII).
12.5 Almennt heilbrigðiseftirlit
Fullyróa má að velflest vandamál sem koma upp í
loðdýrabúskap megi á einn eða anna hátt rekja til fóðursins.
Þar má til nefna efnasamsetningu, hráefnisval, gæði
hráefnis, fóðurgerð og meðhöndlun fóðursins heima á búunum.
Eitt brýnasta verkefnið á sviði sjúkdómavarna er að koma upp
öflugu fóðureftirliti.
I nágrannalöndum okkar hafa landssamtök loðdýrabænda
dýralækna i sinni þjónustu. Á sínum tíma var það eitt
fyrsta verkefni þessara manna að koma á fót sliku
eftirliti. Vafasamt er að samtök islenskra loódýrabænda séu
sem stendur nógu öflug til þess að feta i fótspor grann-
þjóða okkar á þessu sviði.
Tilraunastööin á Keldum hefur á undanförnum árum
leitast við að sinna þörfum loðdýraræktarinnar á sviði
sjúkdómarannsókna. Meðal ^nnars hefur verið komið upp
sérstökum greiningarprófum vegna plasmacytosis i minkum og
nosematosis i refum. Auk þess er árlega krufinn mikill
fjöldi loðdýra. Dýralækni stöóvarinnar hefur timabundið
verið falið eftirlit með innfluttum dýrum i sóttkvi og
yfirumsjón með útrýmingu plasmacytosis. Landbúnaðarráðu-
neytió hefur greitt hluta launa- og feróakostnaðar vegna
þessarar starfsemi, en enn sem komið er hefur engu fjármagni
verið veitt til uppbyggingar rannsóknaraðstöðu vegna þessara
verkefna.
Með áframhaldandi uppbyggingu loðdýraræktar á íslandi
mun þörfin á sérfræðiþjónustu á sviði sjúkdómavarna aukast
gifurlega. Á það skal einnig bent að ef við ætlum að hasla
okkur völl sem útflytjendur loðdýra verður að vera hægt aö
visa til þess að þessi mál séu i vióunandi horfi. Ætla má
að þjónusta á sviði sjúkdómavarna verði best efld á þann
hátt að sú starfsemi sem þegar er fyrir hendi á Tilrauna-
stööinni á Keldum verði styrkt til muna með ráðningu
sérstaks dýralæknis i loódýrasjúkdómum og aukið fjármagn
veitt til uppbyggingar á rannsóknaaðstöðu á þessu sviði.
Við erum enn sem komið er smáir i loðdýraræktinni og
þvi mikilvægt að dreifa ekki kröftunum um of. Ráðning
sérstaks dýralæknis til samtaka loódýrabænda i likingu við
þaó sem tiðkast i nágrannalöndum okkar yrði næsta gagnslitil
ef honum væri ekki samtimis búin viðhlitandi starfsskilyrði,
bæði rannsóknaraöstaða og aðstoðarfólk.