Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1971, Síða 42

ÍSL. LANDBÚN.
J. AGR. RES. ICEL.
1971 3, 2: 40—73
Rannsóknir á vallarfoxgrasi (Engmo)
I — Áhrif sláttutíma, köfnunarefnisáburðar og sambýlis við tún-
vingul á uppskeru og efnamagn vallarfoxgrass
og gilcli þess til heyverkunar.
Magnús Óskarsson
tilraunastjóri, Bcendaskólanum á Hvanneyri
Bjarni Guðmundsson
sérfrœðingur, Rannsóknastofnun landbúnaðarins, bútæknideild, Hvanneyri
Yfirlit. Á árunum 1965—1971 voru gerðar tilraunir á nýframræstri og nýbrotinni mýri
á Hvanneyri með Engmo vallarfoxgras. Rannsakað var uppskeru- og efnamagn grassins
við mismunandi sláttutíma og mismunandi dreifingarhætti köfnunarefnisáburðar. Einnig
var rannsakað sambýli Engmo vallarfoxgrass og Rubin túnvinguls.
Uppskera úr fyrri slætti óx eftir því, sem síðar var slegið. Var uppskeruaukningin
mjög háð veðurfari á sprettutíma. Eftir því sem fyrri sláttur var sleginn síðar, varð
eftirtekja seinni sláttar minni. Tvískipting köfnunarefnisáburðar leiddi ekki til meiri
heildaruppskeru samanborið við að bera allan köfnunarefnisáburðinn (120 kg/ha N) á
í einu lagi, en jafnaði skiptingu uppskerunnar milli fyrri og seinni sláttar.
Engmo vallarfoxgras gaf meiri uppskeru en Rubin túnvingull að meðaltali eftir 6 ár,
enda dó túnvingullinn að mestu út á 3. og 4. ári. Annað ár eftir sáningu hafði tún-
vingullinn hins vegar greinilega vinninginn.
Kal var meira á þeim reitum, þar sem seinni sláttur var sleginn seint, en á þeim, sem
snemma voru slegnir. Það virtist flýta fyrir því, að kalskellur greru, að fyrsti sláttur væri
sleginn snemma kalárið. Líkur eru til þess, að grösin hafi frekar dáið af völdum kals,
þegar köfnunarefni var borið á milli slátta. Þetta kom fram kalárin 1968 og 1969.
Próteínmagn vallarfoxgrassins féll um 1,68% á viku fram að fyrri slætti, en rýrnun
próteínsins í seinni slætti var mun minni eða um 0^65% á viku. Heildaruppskera af pró-
teíni var mest, þegar fyrri sláttur var sleginn um það leyti, sem vallarfoxgrasið skreið,
og seinni sláttur sleginn sjö vikum síðar. Tvískipting köfnunarefnisáburðar leiddi til
jafnari skiptingar próteínuppskerunnar milli slátta.
Rakastig vallarfoxgrassins lækkaði um 2,45% á viku fram að fyrra slætti, og var
rakastigið hærra í fyrri slætti, en lægra í seinni slætti, þegar köfnunarefnisáburðurinn
var borinn á í einu lagi.
Magn steinefna fór yfirleitt minnkandi eftir því, sem fyrri sláttur var sleginn seinna.
Þannig lækkaði fosfórmagn vallarfoxgrassins um 0,03% á viku og kalsíummagnið um
0,02% á viku. Natríum var eina efnið., sem rannsakað var, sem virtist vaxa eftir því,
sem dróst að slá fyrsta slátt. Efnamagn og rakastig eru háð fjölda lifandi blaða. Við
fyrsta sláttutíma voru fleiri lifandi blöð á sprota en við síðari sláttutíma.
Niðurstöðurnar benda til þess, að við votheysgerð sé hagkvæmast að slá vallarfox-
grasið um það leyti, sem það skríður, og ætti þá í flestum árum að fást viðunandi háar-
uppskera 7—9 vikum seinna. Við votheysgerð virðist tvískipting köfnunarefnisáburðar