Sjómannadagsblaðið - 02.06.2019, Blaðsíða 42

42 S j ó m A n n A D A G S b l A ð i ð J ú N Í 2 0 1 9
V ÍS þróaði ATVIK til að auðvelda stjórnendum fyrirtækja að fá yfirsýn
á atvikum í starfsemi þeirra og
greina mögulegar hættur í vinnu-
umhverfinu. Markmiðið var að
stjórnendur gætu hugað betur að
skipulagi öryggismála og gripið
til forvarnaaðgerða með úrbót-
um í kjölfar atvikaskráninga.
Eins og margir vita leynast víða
hættur sem unnt er að koma í veg
fyrir með breyttu verklagi eða
skipulagi og ATVIK gegnir lykil-
hlutverki í þessu skyni. Kerfið
hefur því verið tekið í notkun víð-
ar en í sjávarútvegi, meðal annars
hjá sveitarfélögum og fleiri aðil-
um,“ segir Gísli Níls Einarsson,
sérfræðingur í forvörnum fyrir-
tækja hjá VÍS.
ATVIK-Sjómenn þróað
með sjómönnum
Gísli Níls segir að nýja atvika-
skráningarkerfið ATVIK-Sjómenn,
sem VÍS kynnti í byrjun árs, hafi
verið þróað í samvinnu við nokkur
af helstu útgerðarfyrirtæki lands-
ins, Slysavarnaskóla sjómanna,
Rannsóknarnefnd samgönguslysa
og fleiri aðila. „Kerfið hefur fengið
mjög góðar viðtökur og hafa t.d.
FISK-Seafood, Vinnslustöðin,
Vísir, Samherji og Þorbjörn þegar
byrjað að nota kerfið í öllum skip-
um sínum. „Kerfið var upphaf-
lega ætlað viðskiptavinum VÍS
en í kjölfar mikillar eftirspurnar
annars staðar frá var ákveðið að
bjóða það öðrum til kaups. Þor-
björn hf. í Grindavík er dæmi um
fyrirtæki sem ekki er í viðskiptum
við VÍS en hefur innleitt atvika-
skráningarkerfið,“ segir Gísli Níls.
Kerfið er gott mælaborð á öryggi
Björn Halldórsson, öryggisstjóri
Þorbjarnar hf., er ánægður með
kerfið, enda bjóði það upp á mjög
hagnýta notkun sem veiti góðar
upplýsingar um ástand öryggis-
mála sé það nýtt eins og ætlast
er til. „Eigendur Þorbjarnar hafa
alla tíð látið sig öryggismál miklu
varða. Við rekum sex starfsstöðvar
í landi og fimm fiskiskip, alls ellefu
vinnustaði,“ segir Björn og á þar
við frystihús og salthús, þjónustu-
deild, vélsmiðju og trésmíðaverk-
stæði félagsins í Grindavík auk
fiskverkunar í Vogum. Fiskiskipin
eru línuveiðiskipin Ágúst, Sturla
og Valdimar og frystiskipin Gnúpur
og Hrafn Sveinbjarnarson. Von
er á sjötta skipinu í flotann á vor-
mánuðum og þá verða frystiskipin
sex. Alls eru starfsmenn þessara
vinnustaða Þorbjarnar 370 talsins
og segir Björn að aldrei sé gefinn
neinn afsláttur á kröfum um
hámarksöryggi eins og það best
þekkist hverju sinni og hið nýja
atvikaskráningarkerfi VÍS sé gott
verkfæri í þágu þess markmiðs.
Löng hefð fyrir áherslu
á hátt öryggisstig
„Þorbjörninn býr að mjög langri
og djúpstæðri hefð fyrir áherslu á
öryggi starfsfólks og það er okkur
því afar mikilvægt að öll atvik séu
skráð í kerfið þannig að við getum
brugðist við og fyrirbyggt endur-
tekningar til að tryggja öryggi
starfsmanna. Áherslurnar eru sam-
ofnar vinnustaðamenningunni og
er starfsfólk okkar, bæði á sjó og
í landi, mjög meðvitað um mikil-
vægi skráninganna,“ segir Björn.
ATVIK-Sjómenn byggir á fimm
mismunandi tegundum tilkynn-
inga um atvik. Fyrst er Ábending,
þar sem tilkynnt er atriði sem að
mati sendanda gæti hugsanlega
valdið óhappi eða slysi og gott væri
að bæta úr til að fyrirbyggja slíkt.
Næst kemur Næstum slys, síðan
Minni háttar slys, sem t.d. var
bætt með plástri á sár. Því næst er
Fjarveruslys, sem leiðir til þess að
starfsmaður er frá vinnu tímabund-
ið á meðan hann jafnar sig. Að
síðustu er flokkur sem kallast Ógn,
þar sem hægt er að skrá einelti eða
áreitni af ýmsum toga, sem Björn
segir alls ekki liðið í fyrirtækinu.
Aðgang að síðasttalda skráningar-
flokknum hefur aðeins mannauðs-
stjóri fyrirtækisins, sem heldur
utan um slík mál.
Sjálfvirk tilkynning til
eftirlitsstofnana
„Við erum mjög ánægð með
hönnun og virkni skráningar-
kerfisins. Fyrir utan mikilvægi
þess fyrir fyrirtækið sjálft að öll
atvik séu skráð og fylgt eftir með
úrbótaskýrslu gerir kerfið okkur
líka kleift að átta okkur á öryggis-
málum vinnustaðarins í heild og
mismunandi ástandi milli starfs-
stöðvanna, þar sem einn getur lært
af öðrum til að bæta sig. Þá geta
slys og óhöpp líka verið þess eðlis
að tilkynna þurfi þau mörgum
opinberum aðilum,“ segir Björn
og á þar við lögregluna, Rann-
sóknarnefnd sjóslysa, Vinnu-
eftirlitið og jafnvel Samgöngustofu.
„ATVIK-Sjómenn gerir mér kleift að
skrifa eina skýrslu í stað fimm, því
að kerfið hefur þann innbyggða
eiginleika að geta sent hana beint
úr kerfinu til þessara aðila fyrir
mig. Annar kostur er að kerfið
framkvæmir sjálfvirkar skráningar
á fjarveruslysum og sendir Vinnu-
eftirlitinu á sérstöku eyðublaði sem
kerfið sér nær alfarið um útfyllingu
á sjálft. Kerfið getur einnig sent
tilkynningar til fleiri aðila, svo
sem tryggingafélagsins okkar og
til Sjúkratrygginga Íslands,“ segir
Björn, sem tengist kerfinu með
rafrænum skilríkjum og getur í
kjölfarið skoðað skráningar í kerf-
inu og einnig skýrslur sem gerðar
hafa verið í kjölfar tilkynninga frá
starfsstöðvunum. „Þegar við hefj-
um skýrslugerð um skráningu fær
sá eða sú sem setti skráninguna
í kerfið tölvupóst um það og svo
aftur þegar skýrslugerð lýkur þar
sem fram kemur til hvaða úrræða
verði gripið. Þetta finnst okkur vera
kostur vegna gagnkvæmra sam-
skipta sem fyrirkomulagið hefur í
för með sér. Starfsmenn eru virkir
þátttakendur í þeirri vinnu okkar
að vinna stöðugt að bættu öryggi
með notkun þessa nýja atvika-
skráningarkerfis VÍS,“ segir Björn
Halldórsson, öryggisstjóri Þor-
bjarnar hf. í Grindavík. - bv
atvikaskráningarkerfi vÍS
stuðlar að öruggari vinnustöðum
tryggingafélagið vÍS hefur um árabil beitt sér fyrir öfl-
ugu forvarnastarfi hjá fyrirtækjum og þróað sérsniðna
forvarnaþjónustu fyrir mismunandi atvinnuvegi. Sú
þjónusta hefur sannað gildi sitt í að koma á bættri öryggis-
menningu og stjórnun öryggismála, sem og lágmarkað
tjón og slys hjá fyrirtækjum í viðskiptum hjá félaginu.
nýlega kynnti vÍS atvikaskráningarkerfi fyrir sjávarút-
veginn, atvik-Sjómenn, sem byggir á atvikaskráningar-
kerfinu atvik sem vÍS hefur þróað síðan 2014 með fyrir-
tækjum og sveitarfélögum.
gísli níls Einarsson, sérfræðingur í forvörnum
fyrirtækja hjá VíS, segir nýtt atvikaskráningar-
kerfi sjómanna hafa fengið afar góðar viðtökur.
Hér er hann með Birni Halldórssyni, öryggis-
stjóra Þorbjarnar hf. í grindavík.
Mynd/Hreinn Magnússon
atvik-Sjómenn gerir
mér kleift að skrifa eina
skýrslu í stað fimm, því
að kerfið hefur þann
innbyggða eiginleika að
geta sent hana beint úr
kerfinu til þessara aðila
fyrir mig.