Morgunblaðið - 01.10.2020, Blaðsíða 19

Ingunn Jónasdóttir
Ingvar Hólmgeirsson
Ingvar Þorkelsson
Ingvi Ólafsson
Ingþór Eiríksson
J
Jakob Falur Garðarsson
Jensína Böðvarsdóttir
John Sörtveit
Jóhann Ágústsson
Jóhann Gíslason
Jóhann Ingimundarsson
Jóhann Landmark
Guðbjartsson
Jóhann Sigurðsson
Jóhannes Zoëga
Jón Bjarnason
Jón Björgvinsson
Jón Brjánsson
Jón Egilsson
Jón Einarsson
Jón Eyjólfsson
Jón H.B. Snorrason
Jón Hallgrímsson
Jón Ómarsson
Jónas Jóhannsson
Jórlaug Guðnadóttir
Júlía Jónsdóttir
Júlíana Árnadóttir
K
Karen Torfadóttir
Karitas Árnadóttir
Karl Hjaltason
Karl Þorláksson
Karólína Júlíusdóttir
Katrín Jónsdóttir
Katrín Júlíusdóttir
Katrín Pétursdóttir
Klara Hervaldsdóttir
Kormákur Sigurðsson
Kristbjörg Árnadóttir
Kristinn Guðnason
Kristinn Gunnarsson
Kristinn T. Þorleifsson
Kristinn Þórisson
Kristín Eiríksdóttir
Kristín Guðmundsdóttir
Kristín Mathiesen
Kristín Steinarsdóttir
Kristín Sveinbjörnsdóttir
Kristín Þorsteinsdóttir
Kristján Andri Stefánsson
Kristján Jónsson
Kristján Pétursson
Kristján Sigurgeirsson
Kristófer Hannesson
L
Laufey Hlín Björgvinsdóttir
Lára Halldórsdóttir Kolbeins
Lára Jóhannesdóttir
Lella Erludóttir
Lilja Einarsdóttir
Lind Einarsdóttir
Lovísa Sigurðardóttir
M
Magdalena Ingimundardóttir
Magni Jónsson
Magnús Ólafsson
Magnús Torfi Ólafsson
Margrét Eysteinsdóttir
Margrét Finnbjörnsdóttir
Margrét Hauksdóttir
Margrét Júlíana
Sigurðardóttir
Margrét Þóra Hallgrímsson
Margrét Ögmundardóttir
María Guðmundsdóttir
María Jónsdóttir
María Steingrímsdóttir
Maríanna Jónasdóttir
Markús Andrésson
Málfríður Gestsdóttir
Melkorka Jónsdóttir
N
Nanna Gunnlaugsdóttir
Nína Svavarsdóttir
O
Oddur Rúnarsson
Ólafía Hansdóttir
Ólafur Einarsson
Ólafur Guðmundsson
Ólafur Sveinsson
Ólafur Þórðarson
Ólöf Árnadóttir
Ómar Jabali
Ómar Yamak
Óttar Guðlaugsson
Óttarr Proppé
P
Páll Magnússon
Páll Pálsson
Pétur Sigurðsson
R
Ragnar Hjálmarsson
Ragnar Kristjánsson
Stefán Hilmarsson
Stefán Skjaldarson
Stefán Snæbjörnsson
Stefán Thoroddsen
Steinlaug Gunnarsdóttir
Steinunn Geirsdóttir
Styrmir Gunnarsson
Sunna Ástþórsdóttir
Svandís Frostadóttir
Svanfríður Gísladóttir
Svanhvít Jónsdóttir
Svava Kristjánsdóttir
Svavar Gests
Sveinbjörg Laustsen
Sveinbjörg Sveinbjörnsdóttir
Sverrir Haraldsson
Sæmundur Þorsteinsson
T
Teitur Þorleifsson
Tinna Gunnarsdóttir
Tómas Andrason
Tómas Tómasson
Tryggvi Ágústsson
Tryggvi Pálsson
U
Una Thorarensen
Unnur Stefánsdóttir
V
Valgarður Egilsson
Víðir Herbertsson
Þ
Þorbjörg Bjarnadóttir
Þorgils Óttar Mathiesen
Þorkell Skúlason
Þorsteinn Matthíasson
Þorsteinn Þórðarson
Þóra Arnórsdóttir
Þóra Baldvinsdóttir
Þóra Guðmundsdóttir
Þórbjörn Árnason
Þórður Guðjónsson
Þórður Kristjánsson
Þórhallur Vilmundarson
Þórir Skarphéðinsson
Þórlindur Kjartansson
Þórunn Elíasdóttir
Þórunn Stefánsdóttir
Þráinn Þorvaldsson
Þröstur Jónsson
Þröstur Sigmundsson
Þyrí Willumsdóttir
Ragnheiður Dagsdóttir
Ragnheiður Gísladóttir
Kolbeins
Ragnheiður Gunnarsdóttir
Ragnheiður Jónsdóttir
Ragnheiður Runólfsdóttir
Ragnhildur Hjaltadóttir
Ragnhildur Jónsdóttir
Ragnhildur Ólafsdóttir
Ragnhildur Pétursdóttir
Rannveig Leifsdóttir
Rannveig Ragnarsdóttir
Renata Vilhjálmsdóttir
Reynir Arngrímsson
Reynir Vignir
Ríkharður Daðason
Rósenberg Jóhannsson
Runólfur Oddsson
Rögnvaldur Guðmundsson
S
Sara Árnadóttir
Sari Ohyama
Selma Grétarsdóttir
Sigfús Jóhannsson
Signý Hrannarsdóttir
Sigríður Á. Snævarr
Sigríður Friðjónsdóttir
Sigríður Jóhannesdóttir
Sigríður Jóhannesdóttir
Sigríður Jónsdóttir Ragnar
Sigríður Lúthersdóttir
Sigríður Pétursdóttir
Sigríður Sveinsdóttir
Sigrún Davíðsdóttir
Sigrún Óttarsdóttir
Sigurbjörn Markússon
Sigurborg Oddsdóttir
Sigurður Arnalds
Sigurður Bessason
Sigurður Björgvinsson
Sigurður Einarsson
Sigurður Friðjónsson
Sigurður Guttormsson
Sigurður Hannesson
Sigurður Thorlacius
Sigurður Þórólfsson
Sigurgeir Halldórsson
Sigurlaug Bjarnadóttir
Sjöfn Þórðardóttir
Skarphéðinn Loftsson
Snorri Helgason
Sóley Elíasdóttir
Sólveig Eyjólfsdóttir
Sólveig Pétursdóttir
Stefanía Ólafsdóttir
Stefán Friðleifsson
Stefán Guðjohnsen
Stefán Gylfason
19
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. OKTÓBER 2020
Sjáum um allar
merkingar
Höfðabakka 9, 110 Rvk | www.runehf.is
Gísli, sölu- og markaðsstjóri
vinnufatnaðar
Sími 766 5555 | gisli@run.is
ÖRYGGIS-
SKÓR
VANDAÐUR
VINNUFATNAÐUR
6424
6202
55505536
3307 3407
SAFE & SMART
monitor
Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Gagnagrunnur kínversks fyrir-
tækis, Zhenhua Data, með nöfnum
yfir 2,4 milljóna manna, þar á meðal
fjölda Íslendinga, og persónlegum
upplýsingum um þá hefur verið í
fréttum um allan heim. Gætu Ís-
lendingarnir á listanum verið tífalt
fleiri en komið er fram. Zhenhua
Data hefur tengsl við kínversk
stjórnvöld og hefur getum verið
leitt að því að gagnagrunnurinn hafi
verið gerður fyrir þau. Er meðal
annars talað um norðurslóðagrunn-
inn. Í honum eru nöfn 411 Íslend-
inga, 163 Færeyinga og 73 Græn-
lendingar. Gagnagrunninum var
lekið til bandarísks fræðimanns,
Chris Balding, sem afhenti hann
ástralska netöryggisfyrirtækinu
Internet 2.0 í Canberra. Fram-
kvæmdastjóri Internet 2.0 er Ro-
bert Potter.
„Þetta er magnað,“ sagði Potter í
samtali við Morgunblaðið. „Þegar
við fórum að setja grunninn saman
upp á nýtt vissum við að þar yrði
hægt að greina hluti, sem við mynd-
um ekki að koma auga á, því að við
vissum ekki hvaða fólk væri um að
ræða og værum ekki kunnug á
þeirra slóðum. En við hugsuðum
með okkur að með tímanum myndu
færðimenn og rannsakendur sökkva
sér ofan í þetta, komast að sínum
niðurstöðum og finna hluti, sem við
hefðum ekki áttað okkur á.“
Munur eftir löndum
Potter segir að ekki sé hægt að
segja að gagnagrunnurinn fylgi
ákveðnu mynstri, áherslur séu ólík-
ar eftir löndum og hann geti ekkert
sagt um norðurslóðahlutann.
„Ef við skoðum hins vegar þann
hluta sem snýr að skipulagðri
glæpastarfsemi þá eru eiturlyf
greinilega aðalatriði í ástralska
hlutanum, en á Indlandi spilling,
stigamennska og vopnasala,“ segir
hann. „Ég get hins vegar ekkert
sagt þér um hver munurinn sé á
gögnunum um Ástralíu og Ísland.“
Mjög skaddað öryggisafrit
Internet 2.0 hefur tekist að
endurheimta um 10% af gagna-
grunninum, sem var lekið.
„Ég held að okkur muni ekki tak-
ast að endurheimta allan grunninn,
hann var það skemmdur,“ segir
Potter. „Við fengum mjög skaddað
öryggisafrit af skjali. Vegna þess
hvað skjalið var skaddað ákváðum
við að gera mörg afrit, reyna að
endurheimta hluta þess og setja það
síðan saman á ný. Ástæðan er sú að
þegar reynt er að endurheimta skjal
línulega getur það eyðilagst. En
maður reynir að komast eins langt
og maður getur áður en það gerist
og smám saman tókst okkur að ná
vænum hluta upplýsinganna. Við er-
um komin með um 10% og ég veit
ekki hvað náum miklu, en við höld-
um áfram að vinna í þessu.“
Potter segir að því geti vissulega
verið fleiri íslensk nöfn á listanum
og bætir við að lögð hafi verið meiri
vinna í að endurheimta ástralska
hlutann, en aðra hluta gagna-
grunnsins. Fjöldi nafna frá löndum,
sem ekki hefði verið lögð áhersla á
að endurheimta úr grunninum, gæti
því verið allt að tífalt meiri, en nú
væri komið fram.
Pólitíkusar og áhrifavaldar
Potter segir að í grunninum
kenni margra grasa. Áhersla í frétt-
um hingað til hafi verið á stjórn-
málamenn á listanum eða áhrifa-
valdar, enda veki það áhuga bæði
fjölmiðla og almennings. Þarna séu
líka nöfn einstaklinga sem gætu
verið hvaðan sem er. Einnig megi
nefna upplýsingar um starfsfólk og
stjórnendur fyrirtækja, stórra og
smárra. Þá séu líka hugveitur og
rannsóknarstofnanir í grunninum
og nefnir Potter John F. Kennedy
School of Government við Harvard-
háskóla og stjórnmálafræðideild
Columbia-háskóla. Þá séu þarna
nöfn úr hergagnageiranum og
prófílar af herforingjum.
Anne-Marie Brady, prófessor við
Canterbury-háskóla á Nýja-
Sjálandi og sérfræðingur í pólitísk-
um afskiptum Kínverja, fór í gegn-
um listann.
Safnað til að hafa áhrif
Hún sagði í frétt nýsjálensku út-
varpsstöðvarinnar RNZ að gagna-
söfnunin væri hluti af söfnunar-
áráttu kínverskra stjórnvalda í
þeirri viðleitni að byggja upp sam-
bönd í pólitík og efnahagslífi.
„Fyrst þarf upplýsingar um fólkið
svo hægt sé að þróa samskiptin og
finna veiku blettina,“ sagði hún. Svo
yrðu upplýsingarnar notaðar til að
þrýsta á viðkomandi einstaklinga
eða átta sig á afstöðu þeirra til kín-
verskra stjórnvalda og rækta þá og
hafa áhrif á þá, í leit að nöfnum,
sem tengjast herjum, sem eru með
flota á Suður-Kyrrahafi.
Potter segir að Brady hafi farið
ofan í það hvaða nöfn hafi verið á
listanum frá eyjum á Kyrrahafi,
sem tengja mætti valdabaráttunni í
Suður-Kínahafi. Þar hefði hún
meira að segja fundið nöfn, sem
væru ekki skráð á samskiptamiðla á
borð við Facebook og LinkedIn. Þá
hefðu upplýsingar komið frá tengdu
fólki og úr bankagögnum.
Þetta er í samræmi við fréttir um
að þótt mestu af upplýsingunum í
grunninum hafi verið safnað úr opn-
um miðlum á borð við Twitter,
Facebook, LinkedIn, Instagram og
TikTok, sé einnig að finna upplýs-
ingar, sem virðist fengnar úr lok-
uðum bankagögnum, starfs-
umsóknum og sálgreiningum.
Potter segir að Zhenhua sé ekki
stórt fyrirtæki. Starfsmenn séu um
30. Þeir neiti að svara spurningum
um hverja þeir vinni fyrir. „En á
vefsíðu sinni nefna þeir samstarfs-
aðila og það eru fyrirtæki með stað-
fest og náin tengsl við kínverska
kommúnistaflokkinn, þar á meðal
þekkt hugveita,“ segir hann. „Við
höfum ekki getað staðfest að þessar
upplýsingar á heimasíðunni stand-
ist, en lítum svo á að hægt sé að
taka þá á orðinu að þeir vinni fyrir
varnar- og njósnageirann.“
Gætu verið allt að tífalt fleiri
 Robert Potter, framkvæmdastjóri Internet 2.0, greindi lekagögnin frá kínverska fyrirtækinu
Ljósmynd/Unsplash
Gögn Fjölda nafna hefur verið lekið.