Morgunblaðið - 21.11.2020, Qupperneq 14

Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Mörg handtök eru unnin þessar vik-
urnar við að höggva jólatré og koma
þeim á markað. Í Haukadalsskógi
hefur einnig verið unnið að því að
afla viðar í bálhús sem á að rísa í
Vaglaskógi á næsta ári. Einnig hefur
gæðaviður verið höggvinn þar í haust
til að nota í göngubrú yfir Þjórsá.
„Það er ótrúlega skemmtilegt að
sjá þessi verðmæti verða til í skóg-
inum og koma að notum. Núna tök-
um við ekki bara litlu ljótu trén þeg-
ar við grisjum heldur veljum við
gæðaefni og höggvum stór tré í
svona flotta nýtingu,“ segir Trausti
Jóhannsson, skógarvörður hjá Skóg-
ræktinni á Suðurlandi.
Viðurinn úr Haukadal
Bálskýlið í Vaglaskógi verður ekki
ósvipað slíku skýli, sem tekið var í
notkun á Laugarvatni fyrir tveimur
árum, með snyrtingum og góðri að-
stöðu fyrir ferðamenn. Húsið á Vögl-
um verður þó heldur voldugra en á
Laugarvatni þar sem gert er ráð fyr-
ir meiri snjóþunga fyrir norðan, þak-
ið verður brattara og þéttara á milli
sperra og lekta. Búið er að saga
klæðningarefnið og verið að taka efni
í uppistöður, mænisása, sperrur og
lektur í skóginum. Trausti segir að
sitkagrenið sé 17 cm í þvermál í
mjórri endann, en um 25 cm í uppi-
stöðunum.
Kristján Magnússon, sem rekur
fyrirtækið 7, 9, 13 ehf., hefur verið
drjúgur við skógarhöggið í haust eins
og oft áður og kom með sínar öflugu
skógarhöggsvélar austan af Héraði.
20 metra tré úr Hákonarlundi
Timbur í göngu- og reiðbrú yfir
Þjórsá nálægt Þjófafossi, úr Búrfells-
skógi yfir í Landsveit, kemur að
mestu úr Haukadalsskógi. Tré voru
felld vegna verkefnisins í fyrravetur
og hefur verið unnið við að saga efnið
í sögunarmyllu Skógræktarinnar í
Þjórsárdal. Undanfarið hefur aðeins
verið bætt við og gæðaefni sótt í
skóginn. Jarðvinna er hafin og vinna
við undirstöður brúarinnar, sem
verða steyptar. Á stálbita koma síðan
límtrésbitar og loks tvöföld klæðn-
ing, en allur viður er íslenskt sitka-
greni úr Haukadalsskógi.
Viður í bálhúsið og brúna kemur
aðallega úr tveimur lundum í Hauka-
dal; Braathens-lundi og Hákonar-
lundi. Í þann fyrrnefnda var gróður-
sett 1962 og segir Trausti að þetta sé
í þriðja skipti sem grisjað sé í skóg-
inum, síðast fyrir tíu árum, og síðan
þá hafi trén bætt á sig miklum
massa. Í Hákonarlundi, sem er
nefndur eftir Hákoni Bjarnasyni
skógræktarstjóra, var fyrst gróður-
sett 1949 og síðan bætt við 1961.
Meðalhæð trjáa sem felld voru í
Braathens-lundi var 16 metrar og
um eða yfir 20 metrar í Hákonar-
lundi.
Jólin undirbúin í skógunum
Trausti segir að nú sé undirbún-
ingur jólanna á fullu í skógunum, bú-
ið sé að fella tré, en þá er eftir að ná í
þau í skógana og koma þeim á mark-
að. Hann áætlar að úr þjóðskógunum
á Suðurlandi í Þjórsárdal, Haukadal
og Tumastöðum í Fljótshlíð, auk
Mosfells í Grímsnesi, fari 7-800 heim-
ilistré á markað, en einnig rúmlega
30 torgtré, sem eru talsvert stærri.
Auk Skógræktarinnar komi jólatré
frá skógræktarfélögum og skóg-
arbændum víða um land.
„Mest af því sem við seljum er
stafafura og furan er í raun íslenska
jólatréð,“ segir Trausti. Auðvelt sé
að rækta hana svo hún verði fallegt
jólatré og hún sé nánast 100% um-
hverfisvæn því hún fái aðeins 10-15
grömm af áburði við gróðursetningu.
Nokkuð sé um rauðgreni og blágreni
meðal jólatrjáa, en mest er sam-
keppnin við danskan normannsþin.
Samvinna við Litla-Hraun
Trausti segir að Skógræktin hafi í
haust verið í samvinnu við fangelsið á
Litla-Hrauni. Fyrir jólin verði þann-
ig tvær nýjar, en þó gamlar vörur á
boðstólum. Starfsmenn Skógrækt-
arinnar sæki köngla og greinar í
skóginn, en fangar á Litla-Hrauni
flokki, setji í búnt og merki vöruna
áður en hún fer í verslanir.
Trausti skógarvörður á Suðurlandi
er með starfsstöðvar í Haukadal,
Þjórsárdal og á Tumastöðum í
Fljótshlíð og eru nú sex manns starf-
andi þar. Meira er oft umleikis þegar
sjálfboðaliðar, sumarstarfsmenn,
starfsnemar og verktakar eru við
störf í skógunum.
Stórviður og jólatré í bland
 Ótrúlega skemmtilegt að sjá verðmæti verða til í skóginum  Gæðaviður úr Haukadal notaður
í bálhús í Vaglaskógi og göngubrú yfir Þjórsá  Stafafura er íslenska jólatréð, segir skógarvörður
Ljósmynd/Trausti Jóhannsson
Skógarhögg Fullkomið og fjölhæft tæki frá fyrirtækinu 7, 9, 13 hefur verið notað við að fella tré, snyrta bolina og fjarlægja í Haukadalsskógi undanfarið.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Skógarvörður Trausti Jóhannsson við jólatré, en úr þjóðskógum Suðurlands koma 7-800 jólatré í ár.
Gæðaviður Allur viður í nýja göngu- og reiðbrú yfir Þjórsá kemur úr Haukadal.
Tölvumynd/Landsvirkjun
14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 2020
VERIÐ
VELKOMIN Í
SJÓNMÆLINGU
Hamraborg 10, Kópavogi, sími 554 3200
Opið: Virka daga 9.30–18