Morgunblaðið - 23.11.2020, Blaðsíða 12

AFP
Skerðing Smitvarnir röskuðu framleiðslu
Tesla í sex vikur fyrr á árinu.
● Hertar smitvarnaaðgerðir tóku gildi
í Kaliforníu á laugardag og kveða á um
að aðeins fyrirtæki sem framleiða
nauðsynjavöru eða bjóða upp á ómiss-
andi þjónustu megi hafa starfsemi í
gangi frá kl. 10 á kvöldin til 5 að mogni.
Að sögn Reuters hafa stjórnvöld í rík-
inu ákveðið að framleiðslufyrirtæki
verði undanþegin þessari kvöð og því
muni takmarkanirnar ekki eiga við Tesla
sem starfrækir risaverksmiðju í borg-
inni Fremont í Alameda-sýslu, skammt
frá San Francisco.
Sveitarstjórn Alameda er heimilt að
setja strangari reglur ef henni þykir
þörf á en virðist ekki ætla að gera það
að svo stöddu.
Kastaðist í kekki á milli Tesla og
ráðamanna í Kaliforníu fyrr á árinu þeg-
ar smitvarnaaðgerðir ollu verulegri
röskun á starfsemi bílaframleiðandans
yfir sex vikna tímabil. Náðu deilurnar
hámarki þegar Elon Musk, forstjóri
fyrirtækisins, boðaði fólk til starfa í
trássi við bann stjórnvalda, höfðaði mál
á hendur embættismönnum á svæðinu
og hótaði að flytja starfsemi fyrirtækis
síns til annars ríkis. ai@mbl.is
Starfsfólk Tesla
fær undanþágu
12 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 23. NÓVEMBER 2020
Funahöfða 7, 110 Reykjavík | Sími 577 6666
., '*-�-,�rKu KIEL/ - OG FRYSTITJEKI
Iðnaðareiningar
í miklu úrvali
22. nóvember 2020
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 135.96
Sterlingspund 180.43
Kanadadalur 104.15
Dönsk króna 21.655
Norsk króna 15.129
Sænsk króna 15.783
Svissn. franki 149.21
Japanskt jen 1.3094
SDR 193.73
Evra 161.3
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 195.3661
Hrávöruverð
Gull 1867.0 ($/únsa)
Ál 1983.0 ($/tonn) LME
Hráolía 44.15 ($/fatið) Brent
STUTT
FRÉTTASKÝRING
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Rafmyntin bitcoin hefur hækkað í
verði undanfarna mánuði og er núna
farin að nálgast fyrra met frá árs-
lokum 2017 þegar myntin kostaði
mest rúmlega 19.700 dali. Tók bitcoin
að hækka skarplega í verði um miðj-
an október og fór úr u.þ.b. 11.000 döl-
um upp í rúmlega 18.200 dali í dag
sem er hækkun upp á liðlega 65%.
Verð bitcoin hefur verið nokkuð
sveiflukennt á árinu; var tæplega
7.200 dalir í ársbyrjun, hækkaði í
upphafi kórónuveirufaraldursins í
febrúar, en tók skarpa dýfu í mars og
fór þá lægst niður í tæplega 5.000
dali.
Mikill sýnileiki í fjölmiðlum og spá-
kaupmennska blésu lofti í heljarinn-
ar bólu á bitcoin-markaði árið 2017
svo að verð rafmyntarinnar rauk upp
í hæstu hæðir. Sprakk bólan í árs-
byrjun 2018 og í lok sama árs hafði
verð bitcoin lækkað um rösklega
80%, niður í 3.200 dali. Aftur sveifl-
aðist verðið upp sumarið 2019 og fór
þá yfir 11.000 dala markið en lækkaði
eftir það.
Spákaupmennska frekar
en vörn gegn áhættu
Að sögn Reuters benda áhuga-
menn um bitcoin á að markaðurinn
sé þroskaðri í dag en hann var fyrir
þremur árum og að öflugar fjármála-
stofnanir og sjóðir stundi háþróuð
viðskipti með bitcoin og aðrar raf-
myntir. Er þó erfitt að koma auga á
hvað annað en spákaupmennska
kann að vera að ýta verði bitcoin upp
í dag og hæpið að fjárfestar séu t.d.
að leita í rafmyntir til að verja sig
gegn skakkaföllum á fjármála- og
gjaldmiðlamörkuðum. Til saman-
burðar má benda á að verð á gulli
hefur farið lækkandi að undanförnu
en löng hefð er fyrir því að fjárfestar
kaupi gull þegar óvissuástand ríkir á
mörkuðum, með þeim afleiðingum að
gullverð hækkar í takt við vaxandi
óvissu.
Hefur verð á gulli verið á uppleið
frá því haustið 2018 og náði hámarki í
ágúst rétt yfir 2.050 dölum á únsuna,
en gaf svo eftir og kostar únsan nú
1.870 dali. Segir FT að hækkun gull-
verðs hafi einkum verið drifin áfram
af slæmum horfum í alþjóðahagkerf-
inu vegna kórónuveirufaraldursins
en að fréttir af nýjum bóluefnum hafi
orðið til þess að hughreysta fjárfesta.
Megi því vænta frekari lækkunar
gullverðs á komandi mánuðum þegar
fjárfestar selja gullbirgðir sínar til að
geta beint fjármagni til annarra
eignaflokka.
Bitcoin í uppsveiflu en
gull fikrast niður á við
AFP
Risastökk Viðskiptavinir í rafmyntabúð í Istanbúl. Verðhækkun bitcoin stangast á við lækkun á verði gulls.
 Hækkun bitcoin undanfarinn mánuð minnir á bóluna sem blés út árið 2017
Hæstiréttur Manhattan hefur úrskurðað að snyrtivöru-
framleiðandinn Johnson & Johnson skuli greiða banda-
rískum hjónunum 120 milljónir dala í bætur vegna
asbestagna í talkúmpúðri. Annað hjónanna fékk fleiðru-
krabbamein sem rakið er til daglegrar notkunar á
púðrinu í rösklega hálfa öld.
Í maí á síðasta ári ákvað kviðdómur að hjónunum
skyldu greiddar 325 milljónir dala í bætur en hæstirétt-
ur lækkaði upphæðina. Að sögn Reuters hyggst John-
son & Johnson áfrýja málinu og segir verulega ann-
marka á því hvernig sönnunarfærslu og túlkun laga var
háttað. Fyrirtækið fullyrðir að talkúmpúðrið sem það
framleiðir sé fullkomlega öruggt, innihaldi ekki asbest
og valdi ekki krabbameini.
Johnson & Johnson hyggst einnig áfrýja dómi sem
féll í Missouri þar sem fyrirtækið var dæmt til að
greiða 2,12 milljarða dala bætur til kvenna sem töldu
talkúmpúður hafa átt þátt í að þær fengu krabbamein í
eggjastokka.
Rannsókn Reuters árið 2018 leiddi í ljós að yfir rösk-
lega þriggja áratuga tímabil hefði starfsfólk Johnson &
Johnson vitað af því að asbest hefði stundum verið að
finna í litlu magni í því hráefni sem notað var við fram-
leiðslu talkúmpúðurs. ai@mbl.is
Ljósmynd/AFP
Óvissa Johnson & Johnson neitar sök. Deilt hefur verið
um það fyrir dómstólum hvort púðrið sé skaðlegt.
Greiði risasekt vegna púðurs
 Johnson & Johnson hyggst áfrýja og segir vöruna örugga
Bandarísk og bresk flugfélög vinna
hörðum höndum að því að fá stjórn-
völd til að liðka fyrir flugsamgöngum
á milli stórborganna New York og
London. Um er að ræða eina af arð-
bærustu flugleiðunum á milli Evr-
ópu og Bandaríkjanna en strangar
sóttvarnir í bæði Bretlandi og New
York valda því að eftirspurn eftir
flugi er nú með minnsta móti.
Að sögn FT vilja flugfélögin skoða
hvort við komuna til New York eða
London megi láta sýnatöku koma í
stað 14 daga sóttkvíar.
Fyrir viku hóf United Airlines til-
raunir með að skima farþega á leið
frá Newark til Heathrow á vissum
dögum, þeim að kostnaðarlausu. Er
notast við veirupróf sem skilar
niðurstöðu áður en haldið er í loftið
en farþegar þurfa engu að síður að
fara í sóttkví við komuna til Bret-
lands, óháð niðurstöðu skimunarinn-
ar. Standa vonir til að tilraunaverk-
efnið leiði í ljós að með skimunum
fyrir brottför megi byrja að slaka á
kröfum um sóttkví og koma farþega-
flugi á milli landa aftur í eðlilegt
horf.
Þó að flug á milli Evrópu og
Bandaríkjanna sé ekki nema svipur
hjá sjón þá er innanlandsflug í
Bandaríkjunum byrjað að ná sér aft-
ur á strik. Þannig áætlar flugfélagið
Delta að í kringum þakkargjörðar-
hátíðina verði flugframboð um 35-
40% af því sem það var á sama tíma í
fyrra. Þakkagjörðarhátíðin er há-
annatími hjá bandarískum flugfélög-
um en heilbrigðisyfirvöld hafa ráðið
Bandaríkjamönnum frá því að leggja
land undir fót þetta árið til að fagna
hátíðinni með ástvinum sínum.
ai@mbl.is
Erfitt að tengja New York og London
 Krafa um sóttkví við komu lamar arðbæra leið  Prófa skimun fyrir brottför