Víðförli - 15.11.1987, Qupperneq 11

Hikið ekki við
að hafa tengsl
við syrgjendur
Halla S. Jónasdóttir frá Dalvík
hefur tekið virkan þátt í starfi stuðn-
ingshópsins.
Tildrögin eru þau frænka mín sem
missti tvö börn sviplega fyrir nokkru
kallaði okkur nokkur saman sem
áttu svipaða reynslu og fundu til
þa'rfar fyrir stuðningshóp. Ég missti
drengina mína 1975 og 1978, og
sannarlega hefði ég gripið dauða-
haldi í svona hóp, ef hann hefði þá
verið til staðar. Auðvitað hef ég unn-
ið töluvert úr sorginni á þessum 10
árum, en fundir hópsins urðu mér til
mikils gagns. Mér var hjálpað til þess
að opna hugann og sýna tilfinningar.
Umræðurnar voru í fyllsta trúnaði,
auðvitað, þær losuðu um en ýfðu
ekki upp sárin. Hópurinn varð mjög
náinn og mætti líka ýmsum félags-
legum þörfum sem við höfðum. Mér
fannst gott að geta miðlað af minni
reynslu og læra af öðrum, ég vildi að
sem flestir fengju að njóta þessa sem
verða fyrir höggi dauðans, oft alveg
óundirbúið.
— Þú hafðir ekki kynnst dauðan-
um þegar þín högg skullu á
Nei, ég var mjög reynslulaus í
þeim efnum, aðeins nokkrum sinn-
um verið við jarðarför. Þegar fyrri
drengurinn dó í bilslysi 15 ára, varð
það óraunverlegt, ég varð dofin og
stundum eins og utan við atburðinn
og hélt ég myndi vakna af þeirri
martröð. Svo þyrmdi yfir mig nokkr-
um vikum eftir jarðarförina. En þá
var gott að fá allar heimsóknirnar,
bréfin og kveðjurnar. Og ég get ekki
nógsamlega hvatt fólk til að hafa
samband við þá sem syrgja. Gera
það með einföldum hætti, en það
léttir byrðina svo óendanlega mikið.
En við urðum líka að standa okk-
ur og hjálpa yngri drengnum sem átti
í mikilli sorg. Þegar hann fórst svo
þremur árum síðar, 16 ára ásamt
þremur félögum á leið til Hríseyjar,
lifði ég missinn á ágengari hátt og
sorgin var enn þyngri. Þá fann ég
fyrir reiðinni gagnvart almættinu
sem svo margir þekkja og ég spurði:
Hversvegna kom þetta fyrir mig? En
reiðin stóð ekki lengi og sektar-
kenndin hefur aldrei náð tökum á
mér.
Bænin hefur verið mitt haldreipi.
Ég hef beðið fyrir drengjunum og
okkur hjónunum, það hefur styrkt
mig og hjálpað mér til að sjá þetta
allt í stærra samhengi. Ég hef beðið
þegar mér leið illa og fengið hjálp.
Ég hef aldrei þurft á róandi lyfjum
eða öðrum vímugjöfum að halda.
— Hvað var þér erf iðast við þessi
miklu áföll?
Kannski það að sjá daglega félaga
strákanna minna, þessi elskulegu
fallegu ungmenni sem hafa verið
okkur svo góð. Þá var missirinn svo
yfirþyrmandi og það átti kannski
stóran þátt í því að við fluttum til
Reykjavíkur. En hugurinn er oft fyr-
ir norðan. Fólkið heima á Dalvík
hefur verið okkur svo ótrúlega gott.
En það líka spyrja hvað hafi hjálpað
mest. Ég minntist á bænina, á stuðn-
ing vinanna og við höfum eignast
aðra tvo stráka, sá eldri var sex mán-
aða þegar seinni drengurinn dó. Þeir
heita meira að segja sömu nöfnum,
Egill og Jónas. Þeir eru mikil guðs-
gjöf en það koma auðvitað engir í
stað þeirra sem farnir eru. Þetta hef-
ur verið gífurlega erfitt en jafnframt
þroskandi. Við lærðum að táka engu
sem sjálfsögðum hlut, t.d. að eiga
góð og heilbrigð börn. Sorgin hefur
tengt okkur hjónin enn nánar og við
höfum byggt hvort annað upp. Mað-
urinn minn hefur óbifanlega trú á
framhaldslíf og hefur ýtt burt mín-
um efa. Hér syðra höfum við verið í
góðu félagslífi, t.d. í kórastarfi og ég
fór í söngnám sem gerði mér óskap-
lega gott. Ég söng frá mér margt sem
á hvíldi. Sigurður Dementz hefur
verið mér betri en enginn.
— Hvernig bregstu við þegar þú
heyrir um missi annarra.
Ég finn þá fyrir mikilli sorg og
samkennd og hef stundum skrifað
viðkomandi, því að ég veit hvað það
er mikill stuðningur. Auðvitað finn
ég eins og flestir hversu erfitt er að
orða slíkt, finnst það yfirþorðslegt.
Þá er best að nota sem fæst orð. En
hvernig sem fólk tjáir hlýhug, með
handtaki, klappi á bakið, bréfi, þá
gengur það beint til hjartans. Verið
ekki hrædd við að koma í veg syrgj-
andans, ekki endilega strax eftir
áfallið, það er oft erfiðast þegar frá
líður og þá er huggunar kveðjan svo
mikils virði.
— Að hverju stefnið þið með
þessu hópstarfi?
Við vitum að stór hópur fólks bíð-
ur eftir að fá aðstoð, þörfin er svo
mikil eins og allir vita. Bæði gætu
prestar vísað fólki til okkar, sem þeir
telja að hefðu gagn af slíku hóp-
starfi, slíkir hópar gætu einnig starf-
að innan safnaða. Eins getur fólk
komið á eigin vegum. Fólk finnur
það oft eftir nokkur ár, að það hefur
ekki unnið úr sorg sinni og þarf að-
stoð.
Við viljum vera til stuðnings og
vekja umræður, svo að dauðinn og
sorgin verði ekki feimnismál.
Það eru allir áhugamenn vel-
komnir. Öll höfum við misst og get-
um miðlað af reynslu okkar.
VÍÐFÖRLI — 11