Víðförli - 15.09.1993, Blaðsíða 2

VÍÐFÖRLI
Skálholtsútgáfan,
útgáfufélag þjóðkirkjunnar
RlTSTJÓRl OG ÁB.MAÐUR:
Halla Jónsdóttir
Biskupsstofu,
sími 621500
PRENTUN:
G. Ben. prentstofa hf.
Meðal efnis:
Biskup skrifar
bls. 2
Nýtt starfssvæði valið
bls. 3
Prestastefna
bls. 4
Tækifæri kirkjunnar
bls. 5
Skálholt
bls. 6-9
Fáein orð um sjálfsvíg
bls. 10
Frá Gídeon
bls. 11
Ný dögun
bls. 13
Líknarstarf og fræðsla
bls. 14-15
Barnakór
Breiðholtskirkju
bls. 17
Um sálgæslu
bls. 18
Forsíða: Myndir úr nýju
barnaefni fyrir kirkjuna,
Litlir lærisveinar.
Biskup íslcmds, herra Ólafur Skúlason:
Réttlátt stríð?
Enn er barist í Evrópu. Það dugðu
víst ekki heimsstyrjaldirnar tvær og
átök vítt í veröld frá lokum þeirrar
síðari til þess að þjóðir fyndu leið að
friði.
Fréttir frá „sálaðrijúgóslavíu“, þar
sem Islendingar nutu forðum sólar og
alls konar yndis í fögru umhverfi, eru
orðnar slíkar, að hugur rúmar ekki til
skilnings.
Og öll þessi orð, sem flutt hafa
verið. Allar tillögurnar, sem sam-
þykktar hafa verið. Allir sáttasemjar-
arnir, sem kvaddir hafa verið á vett-
vang. Allt til einskis? Eða er einhvers
staðar von?
Stjómarfundur Lúterska heims-
sambandsins tók málið eðlilega fyrir á
fundi sínum í Kristiansand í sumar.
Strax í skýrslu framkvæmdastjórans,
hins norska Gunnars Staalsett, var
rætt um vandann og bent á, hvað
kirkjan og samtök kirkna hafa leitast
við að gera. Og við hinn sama tón
kvað einnig í setningarræðu forset-
ans, hins brasillíska Gottfried Bakk-
emeier.
Leitaðist hann við að tengja vanda
samtímans hjá íbúum héraða Balkan-
skagans við sögu Israels og átökin,
sem alla tíð hafa átt sér stað hjá þess-
ari „Guðs útvöldu" þjóð og vegna
hennar. Sekt heimsins andspænis
kúgun, hvers kyns ofsóknum og for-
dómum verður aldrei afplánuð nema
fyrir náð Guðs og með því að losa fólk
undan böli stríðs og hörmungum
þeim, sem orrustum fylgja, benti for-
seti heimssambands lúterskra stjórn-
armönnunum á.
Með hvatningarorð í huga hefði
mátt ætla þingfulltrúar hefðu ekki átt í
erfiðleikum með að koma sér saman
um ályktun. Og það stóð ekki á því, að
allir voru sammála um, að hörmungar
fylgja styrjöldum og engin lausn finn-
ist í byssugelti og sprengjugný. En
vandinn óx, þegar kom að því, hvort
réttlætanlegt gæti verið að beina
herjum að stríðshrjáðum löndum og
leitast við með byssum og sprengju-
árásum að kúga stríðsherra til sátta.
Getur stríð verið réttlætanlegt? Er
mögulegt að fmna í orði Guðs og
kenningum kirkjunnar stuðning við
það, að herjum sé beitt, jafnvel í þeim
tilgangi að koma á friði? Um þetta var
hart deilt. Og að lokum var það sam-
þykkt, að utanaðkomandi herafli geti
aðeins komið á tímabundnum friði. En
þegar litið er lengra fram á leiðina er
það ljóst, að varanlegur friður fæst
aðeins, þegar mannréttindi allra eru
virt og aðstæður færðar til manns-
æmandi vegar.
Þingið varaði við því að binda vonir
við vopn, en horfðist einnig í augu við
það, að þjóðir heims og samtök þjóða
geti ekki látið það viðgangast að lífið
sé murkað úr heilum kynstofnum. Því
var lögð áhersla á það, að því aðeins
væri hægt að samþykkja hemaðar-
íhlutun, að samfara slíku væri unnið
að líknarstarfi og án undanlátssemi
barist fyrir frelsi og jafnrétti allra
manna í viðkomandi landi.
En allir voru sammála um það, að
hvað sem liði kenningum um „réttlátt
eða réttlætanlegt stríð“ væru slíkar
bollaleggingar hættulegar og fram-
kvæmd slík, að þar yrði aðeins gripið
inn í, eftir að allt annað væri fullreynt.
Þurfum við, þjóð án vopna, að
hugsa um slíkt? Jú, vitanlega. Enginn
er án ábyrgðar og sá sem felur sig
vegna fjarlægðar eða máttleysis, er
að neita að horfast í augu við kröfuna
miklu um að hver gæti bróður síns —
og systur.
2