Víðförli - 15.09.1993, Blaðsíða 9

sögu merkri og svo samofinni ís-
lenskri þjóð, að ekki verður greint í
milli, en líka bar bjarma frá hinu
ókomna yfir skrúðfylkingu, sem
mjakaðist inn kirkjugólf hið fyrsta
skipti....
Of mikil nánd er nú að árunum þrjá-
tíu tii þess unnt sé að gera sér grein
fyrir því, hvort vonir eða draumar
vígsludagsins hafa rætst. Mörgu
frækorni hefur þó verið sáð, og hljót-
um við að vænta ávaxtar verði áfram
þann veg að hlúð, að varið sé fyrir því,
sem spillt getur. Um það hljóta allir að
vilja sameinast. Að því ber okkur að
keppa, hvar sem okkur kann að vera
skipað í sveit....
Enn þykir mér við hæfi að líta til
baka, nú til hátíðar 1956 fyrir 37 ár-
um. Skálholtskantatanvarflutt, mikið
verk, bæði í tónum og orðkynngi. Og
er enn frekari ástæða til flutnings nú
þegar ein öld er frá fæðingu tón-
skáldsins dr. Páls ísólfssonar, og svo
miðlaði hann kirkju sinni og okkar, að
nafn hans gleymist ekki. Og svo sem
við heiðrum minningu Páls ísólfsson-
ar af góðu tilefni, kveðjum við einnig
til sögu orðsnillinginn séra Sigurð
Einarsson, sem í kvæði sínu miklu og
merku hyllti stað og rakti sögu. Og
var kantatan flutt í gær og þættir
hennar nú í dag undir stjórn organista
Skálholts Hilmars Arnar Agnarsson-
ar.
Mér verður tíðrætt um liðinn tíma,
en virðið mér það þó til vorkunnar, að
Skálholt er ekki og getur aldrei orðið
svo einangrað, að ekki gjálfri við
strendur öldur aldanna og beri hverju
sinni sitthvað fram, sem fróðlegt er
að skoða. Af þeim sökum er ástæða
til að nefna enn eitt nafn hér í dag, en
það er Hörður Ágústsson listamaður
og sérstakur kunnáttumaður um
kirkjur.
Verk hans um Skálholt eru frábær
að allri gerð og svo vel unnin að öllum
gagnar. Héðan úr dómkirkju Skál-
holts færi ég Herði Ágústssyni miklar
þakkir og tjái honum virðingu okkar
og kirkju íslands.
Og enn hljótum við að hverfa langt
til baka, já , sem nemur átta öldum og
nemum staðar við þann helga biskup
Þorlák Þórhallsson. En átta hundruð
ára ártíð hans er á þessu ári. Að því
tilefni komu katólskir prestar með
biskup sinn í fararbroddi og annað fólk
úr katólskri kirkju héðan af landi sem
úr öðrum löndum til að syngja hér
messu í morgun og mæra þann mæta
dýrling. Við minnumst hans í þökk og
sjáum í starfi hans nokkra fyrirmynd
og samsvörun við verkefni þau, sem
kirkjan í dag stendur andspænis, eins
og í eignamálum sínum og forræði
sem öðru. ...
Því ber að fagna að í Skálholti sam-
tímans, er gengið til kirkju til tíðar-
gjörðar hvem dag, bæði að morgni og
svo kveldi og veit ég, að fátt er betra
Skálholtsstað, heldur en slík iðja og
miða þar við kraft þann, sem felst í
Guðs orði og þeir njóta, sem þiggja.
Og er ekki í þessu fólgið hlutverk
Skálholts? Að flytja Guðs orð hér og
um byggðir lands, og er þess þeim
mun betur umkomið, sem glæstari er
sagan og fleiri þekkja.
Skólastarf, æskulýðsstarf og flutn-
ingur tónlistar, hvort heldur er af til-
efni messunnar eða á sérstökum tón-
listardögum, sem dýrmætir hafa
verið á liðnum árum, skal allt miðast
við það, að Guðs orð lifi, að í auðmýkt
sé komið fram fyrir hann og náð hans
þegin. Og mun sá ekki sístur þáttur
Skálholts að kveikja auðmýkt í hvers
manns huga, sem söguna þekkir og
veit sig í nokkurri ábyrgð vegna henn-
ar og þeirra, sem njóta mega eða síð-
ar skulu þiggja.
Þakka ég því öllum, sem hér hafa
staðið að góðum stundum, fólki frá
þjóðminjasafni, sem ljær sögunni
búning góðra gripa og klæða, svo allt
verður raunverulegra, helgisiðanefnd
þjóðkirkjunnar, sem efndi til málþings
um helgisiði, og síðast en ekki síst þá,
sem hafa staðið að þessari hátíð, bæði
í undirbúningi þátta og flutningi, þar
með talið allt tónlistarfólkið. Hafið öll
heila þökk. Það er heill hvers manns
að mega miðla nokkru til vegsemdar
Skálholti, í því er göfug þjónusta og
Guði veitt. Blessi Drottinn allra alda
og allra tíða og allra manna þennan
göfuga stað og landið allt, og þjóð sem
það byggir. Guð blessi Skálholt og
kirkju gjörvalla og svo okkur öll.
9