Vinnan - 01.05.1948, Blaðsíða 36

BRAGI SIGURÐSSON:
Af mönnum ertu kominn
i
Svalur morgunn í öndverðum maí. Þótt klukkan sé
orðin rúmlega átta, sést enn fátt manna á ferli, en hug-
ann grunar ys og þys við uppskipun úr kolaskipi, sem
liggur falið inni í þokunni, sem grúfir þykk og úrg yfir
þorpinu, firðinum og dalnum.
Oðru hverju kemur snarpur blástur framan úr daln-
um og sópar burtu þokudyngjunni nema þunnu lagi
næst sjónum. Þá kemur í ljós, að Tindurinn, sem rís
tiginn og brattur norðan fjarðarins, hefir skautað snæ-
faldi um nóttina.
Við og við stíga nokkrir mávar af þokuhafinu með
lifur eða kútmaga hangandi í gogginum, rjúka saman
með háværu gargi og steypa sér síðan niður aftur eftir
fiskúrgangi, sem kastað hefur verið út af bryggjunum.
Sumir tylla sér á dritflekkótta bryggjustaura og fjöru-
steina til að hvíla sig.
Utan úr þokunni heyrast lágir vélarskellir frá trillu-
báti á leið inn fjörðinn. Þar er einhver árrisull fiski-
maður að koma frá því að vitja um hrognkelsanet, sem
hann hefur átt í sjó út með firðinum.
í miðju þorpinu, drjúgu steinsnari ofan við aðalgöt-
una, sem liggur eftir því endilöngu, stendur nýlegt timb-
urhús á steyptum grunni. Það er tvílyft, klætt ómáluðu
bárujárni og snýr stöfnum mót austri og vestri. Húsið
inn, því að síðan hefur alltaf verið greitt sama kaup
fyrir sláturvinnu og aðra vinnu hér á staðnum, eða
kauptaxti félagsins, eins og hann hefur verið á hverj-
um tíma.
Um fundahöld félagsins er það að segja, að fyrstu
árin voru fundir oft haldnir og æfinlega vel sóttir. Þó
fór þetta nokkuð eftir hversu stjórn félagsins var vak-
andi hverju sinni og áhugasöm um málefni félagsins.
Eftir fyrsta starfsárið var ársgjaldið lækkað niður í
4 krónur, og á þriðja árinu fór það niður í 2 krónur.
Var það að mestu því að kenna, að peningar voru hér
mjög fáséðir og vinna engin, sem gaf beinar tekjur.
Menn treystu sér bókstaflega ekki til að greiða hærra,
þótt ósennilegt kunni að þykja nú. En til þess að afla
félaginu tekna var það ráð tekið að halda opinberar
skemmtanir. Til skemmtunar var þá alltaf valinn ein-
hver sj ónleikur, eins og t. d. Skugga-Sveinn Matthíasar;
hann var sýndur hér af félagsmönnum 1923. Eftir- það
voru sýndir sjónleikir á hverjum vetri í nokkur ár með
ágætum árangri. A þennan hátt tókst að safna nokkr-
um sjóði, enda þurfti þess nú við, því að félagið tók þá
ákvörðun að styrkja þá meðlimi sína, sem urðu fyrir
atvinnutapi vegna meiðsla, veikinda og annarra óhappa.
Og þótt lítið væri unnt að láta af mörkum í hverju ein-
stöku tilfelli, munaði margan um þann stuðning, sem
félagið veitti. Hæsta greiðsla á mann var 500 krónur,
en sú lægsta 30 krónur. Til samans hefur félagið greitt
til meðlima sinna í þessu skyni um 3000 krónur. Þessi
upphæð er ekki há, en meðlimir félagsins voru engir
stórlaxar og þorpið ekki fjölmennt.
Stjórnmál voru framan af árum aldrei rædd á fund-
um í félaginu, enda engin glögg skil milli manna í
þeim efnum. Félagið var og er stéttarfélag en ekki
flokksfélag. Þó hefur félagið ekki komizt hjá því að
láta „stjórnmál“ byggðarlagsins nokkuð til sín taka.
Félagið hefur tvisvar borið fram sérstakan kjörlista við
hreppsnefndarkosningar og kom í bæði skiptin að
einurn manni af 7, er skipa hreppsnefndina. í þessu
sambandi má geta þess, að félagið hefur staðið illa að
vígi í þessum málum, vegna þess að meðlimirnir og
aðstandendur þeirra hafa ekki skilið nægilega vel hvaða
þýðingu samheldni á þessum vettvangi gat haft fyrir
stéttina. Einhvern þátt hefur einangrunin áreiðanlega
átt í þessu. Og líklega er þetta félag ekki eitt um þá
sögu, því miður.
Verkamannafélag Vopnafjarðar hefur á þessum 25 ár-
um fært meðlimum sínum margvíslegar kjarabætur og
verið hlíf þeirra og baráttutæki. En enn er margt óunn-
ið og nægileg verkefni fyrir félagið. Við sem stóðum
fyrir stofnun þess óskum því gæfu og gengis í fram-
tíðinni í tilefni af aldarfjórðungsafmælinu.
94
VINNAN