Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1890, Side 61

59
1885
4. Sullaveiki (eehinococcosis).
Um sullaveiki segir landlæknir (1883—85): Ekki verður sagt hið sama um
sullaveiki og holdsveiki (þ. e. að hún fari minnkandi), því að sullaveikin er enn ein
af verstu plágum í landinu. Ekki er viðlit að gera sér grein fyrir fjölda sullaveikis-
sjúklinga, og eldri ágizkun, að fimmti hver maður sé sullaveikur, er út í hött. Hins
vegar verður því ekki neitað, að sjúkdómurinn er mjög algengur, þar sem fyrir
kemur, að læknir hafi til meðferðar allt að 80 sjúklinga á ári, þar sem veikin er
útbreiddust. Þó að greiningin kunni að vera röng í nokkrum hluta tilfellanna, er
líklegt, að læknarnir hafi sjálfir séð mestan hluta þeirra. Eftir þeim upplýsingum,
sem fáanlegar eru, virðist ekki fjarri lagi að ætla, að milli eitt og tvö þúsund manns
gangi með sjúkdóminn. Til þess er hörmulegt að vita, hve erfiðlega gengur að fá
fólk til að gæta meiri varúðar í umgengni við hunda, þótt læknarnir brýni þetta
sífellt fyrir mönnum. Það er enn mjög algengt að sjá hundana í búrunum, þar sem
þeir sleikja mjólkurfötin og drekka úr vatnsílátunum.
I. læknishérað. Echinococcus hepatis 3, regionis inguinalis 1, inframaxillaris 1,
abdominis 2. Af sullaveikum hef ég aðeins ópererað 1 sjúkling, 12 ára gamlan dreng.
Ég viðhafði aðferð Recainiers. Gekk vel að brenna sullinn, og drengurinn var kom-
inn á bezta bataveg, er hann fór að fá mikinn hósta. Sprakk þá sullur, og varð það
hans bani. Sectio sýndi 3 sulli. — Sjúklingurinn með e. inframaxillaris var ung
stúlka. Sullurinn var á stærð við lítið hænuegg. Við incision náðist sullhúsið út, og
varð stúlkan fljótt allieil. Sjiiklingarnir með e. abdominis voru tveir sveitamenn,
og hafði annar ákaflega mikla vatnssýki. Ég stakk á honum, og er ég hafði tæmt
vatnið úr kviðnum, komu fjölda margir sullir í ljós. Ég punkteraði einn, og kom út
tært vatnið. Vatnssýkin kom rétt að vörmu spori aftur, og veslaðist hann upp,
eftir að ég í nokkur skipti hafði tæint vatnið úr kviðnum. Hinn sjúklingurinn lifir
enn, og er honum að batna.
4. læknishérað. Lifrarmein 21, flest greind lifrarsullir, en alls ekki öll með
vissu. Abscessus hydatidosus abdominis 1.
9. læknishérað. Echinococcus pleurae 1, abdominis 2, hepatis 8.
10. læknishérað. Echinococcus 2 tilfelli. Annar þessara sjúklinga, stúlka 29 ára
að aldri, hafði fyrst fundið til sjúkdóms þessa fyrir 8 árum síðan, en hinn, karlmað-
ur 34 ára, fyrir 4 árum, og hafði sjúkdómurinn ágerzt svo á báðum, að er þau komu
til að leita sér læknishjálpar, var lifrarröndin á hinum fyrri sjúkling nokkuð fyrir
ofan naflann, en á hinum síðari ca. 3 þumlunga fyrir ofan efri rönd grindarholsins.
Viðhafði ég þá brennslu við báða, og urðu báðir heilbrigðir eftir 4 og 4y2 mánuð.
II. læknishérað. Ég neyddist til að stinga á sjúklingi fram í Öxnadal, er hafði
þykkt fyrir ofan nafla, orsakaða af sulluin. Sjúklingur þessi var aðfram kominn
og ekki flutningsfær. Ekki dugði einföld áslunga, heldur varð að stækka stungu-
gatið með hníf. Eftir það fóru sullirnir að ganga út, og' viðhélzt útferðin um hálfs-
inánaðartíma, þangað til þykktin var að sögn alveg horfin. — Nokkrir hafa komið
til mín með sullaveiki, og viðhafði ég brunaaðferð Recamiers við einn þeirra. Var
það kvenmaður fyrir innan þrítugt. Hún hafði mikla uppfyili, einkum fyrir bringspöl-
unum, og fannst þar vel takmarkaður sullur æði stór, og á hann brenndi ég. Þegar