Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1890, Blaðsíða 117

115
1890
3. Inflúenza.
Af inflúenzu eru skráð 2319 tilfelli í 11 héruðum, og er sú skráning augljós-
lega mjög ófullkomin, svo sem við er að búast. Sumir héraðslæknar sleppa alveg
að skrá veikina. í 4. héraði segir á farsóttaskrá: „Var almenn frá miðjum júní til
síðast í sept.“ í 6. héraði eru skráð í júní „ca. 1000“ og í júlí „ca. 3000“ tilfelli, en
siðan strikað yfir báðar tölurnar. Veikin byrjaði samtímis í Vestmannaeyjum og á
Austfjörðum, fór um allt land og var bráðnæm, og telja sumir læknar, að hún hafi
tekið nær hvert inannsbarn í héruðum Jieirra. Flestum læknum ber saman um, að
hún hafi einkum lagzt á fólk eftir 6 eða 8 ára aldur, en yngri börn hafi annaðhvort
fengið hana væga eða alls ekki. Um sóttarþunga virðist hún ekki hafa verið frá-
brugðin venjulegum inflúenzufaröldruin.
1. læknishérað. Byrjaði í maí og hélzt við fram í ágúst, tók nálega alla, og
fylgdi henni í mörgum lungnabólga, sem drap nokkra menn (7 dóu).
3. læknishérað. Gekk yfir héraðið á mánuði (júní—júlí), tók einkum fólk á
10—60 ára aldri, sjaldgæft að börn yngri en 10 ára veiktust til muna. Var yfirleitt
væg og ekki mannskæð. Af þeim 85 sjúldingum, er leituðu minnar hjálpar, er mér
ekki kunnugt um, að nokkur hafi dáið, en getið heyrði ég um nokkurra manna lát,
er munu hafa dáið úr sóttinni eða fylgikvillum hennar. Mest virtist bera á áhrifum
sóttarinnar á taugakerfið (neuralgia, neurosis), þar næst á andardráttarfærin með
hósta og kvefi og í nokkrum tilfellum (8) lungnabólgu, sjaldnar kverkabólgu, maga-
eða garnakvefi og hlustarbólgu.
4. læknishérað. Gekk aðallega í héraðinu í júlí og ágúst og tók flesta. Þó tók
hún fá börn yngri en 6 ára. Að minni hyggju er ekki auðvelt að gera upp á milli
„miasmatiskrar“ og „kontagiösrar“ útbreiðslu, þar sem sannanleg og greinileg dæmi
eru um hvoratveggja. Er það fræðileg fjarstæða að ætla, að sjúkdómur eða sjúk-
dómsmynd geti, eftir aðstæðum, þróazt á mismunandi hátt? Einkennin voru hin
sömu og marglýst hefur verið. Recidiv voru mjög algeng og stöfuðu af ógætilegri
meðferð. Af lungnabólgu voru aðeins fá tilfelli. Manndauði var lítill, og að því er
ég bezt veit, dóu aðeins þeir, sem voru veiklaðir fyrir af brjóstsjúkdómum, elli eða
öðru. Meðferð var symptomatisk. Sem specifica var sérstaklega notað antifebrin og
kinin, hið síðarnefnda eftir minni reynslu með beztum árangri. — 11 taldir dánir.
6. læknishérað. Inflúenza barst hingað eftir miðjan júní og breiddist út mjög
fljótt um allt héraðið. Af henni veiktust nærri allir, ungir og gamlir. Hún varaði
almennt 2—5 daga, en í mörgum, einkum gömlu fólki, kom upp úr henni krónisk
bronchitis. Sótt þessi mátti að vísu ekki heita mannskæð að mun, en úr henni eða
afleiðingum hennar dóu þó mörg gamalmenni. — Á farsóttaskrá ,eru „ca. 20“ taldir
dánir úr veikinni, en síðan strikað yfir töluna.
7. læknishérað. Inflúenzan barst í héraðið seint í júní og breiddist út með mikl-
urn hraða, var komin um allt héraðið í júlílok og virtist um garð gengin um miðjan
ágúst. Hún tók flesta héraðsbúa, en var yfirleitt fremur væg. í nokkrum tilfellum
fylgdi henni lungnabólga, og dó einn maður úr henni. í lok september byrjaði aftur
kvefsótt með sömu einkennum, og hef ég talið hana til inflúenzu á farsóttaskýrslu.
Þó lagðist þessi veiki meira á meltingarfærin en hin fyrri.
81