Studia Islandica - 01.06.1949, Síða 27

25
munn-línunnar í tilraunum mínum. Háar sveiflur benda
að öðru jöfnu á sterkari áherzlu en lágar.
Hin stuttu tvíhljóð ei, æ, ó, á, au hafa, eins og eðli-
legt er, meiri tilhneigingu til breytinga en hin löngu, en
vafasamt þykir mér, hvort slíkar breytingar beri að
telja andstæðubundnar. Mér þykir meiri líkur, að þær
sé í raun og veru afstöðubundnar, því að tvíhljóð eru
í eðli sínu lengri en einföld sérhljóð, og það þarf meiri
nákvæmni til að bera þau fram rétt, ef þau eru stutt,
en ef þau væru lengri. Af því mundu þá stafa breyt-
ingar eins og þegar austur verður ustur, hræddur verð-
ur hraddur, ætla verður atla.
Loks kemur það fyrir, að ógreinilegu tengi-hljóði er
bætt aftan við í,ú og tvíhljóð, sem á þeim enda, ef
löng eru. Þetta slaka tengihljóð er líklega af sömu rót
runnið og hinn slaki síðari hluti sérhljóðanna, sem að
framan eru nefnd.
Hljóðkerfi 20. aldarinnar er þá eitthvað á þessa leið:
Stutt Löng Stutt Löng
i Ie Y Yö
e eæ Ö öö
a a 0 oa
í í(a) u u(ö)
eí ei(a) Ou ou(ö)
a1 ai(*> au au(ö)
ö öy(Y)
Það skal tekið fram, að um leið og síðari hluti hinna
löngu hljóða opnast og slaknar í framburði, virðist oft
svo sem fyrri hlutinn lokist og aukist að þenslu í fram-
burðinum. Menn geta því oft verið í vafa um, hvort e
verði sæ eða Ie, ö verði ö'i eða Yö. Hjá mönnum, sem
blanda saman hljóðunum, verður hið síðara. Stundum
heyrist manni líka o fremur verða að uo heldur en oa.
Líklega er framburðurinn á reiki.