Þjóðmál - 01.03.2016, Page 50

þróunar, kvenfrelsis, siðbótar og lýðræðis". Þá
voru fyrirheit um að ríkisstjórnin myndi beita
sér fyrir„opinni stjórnsýslu, auknu gagnsæi
og lýðræðisumbótum".
Með réttu verður því ekki haldið fram að
samsteypustjórn Samfylkingar og Vinstri
grænna hafi verið mjög upptekin við að hin
nýju gildi í stjórnsýslu sinni.Viðbrögð ráðherra
við niðurstöðum dómstóla og kærunefnda
voru a.m.k. ekki í takt yfir hástemmdar yfirlýs-
ingar. Baktjaldamakk og fundir fyrir luktum
dyrum voru ekki aðeins í Evrópumálum eða
í misheppnuðum tilraunum til að kollvarpa
fiskveiðistjórnunarkerfinu, sem Össur Skarp-
héðinsson líkti síðar við járnbrautarslys.
Forsætisráðherra gagnrýndi einstakling
fyrir að sækja rétt sinn fyrir dómstólum.
Umhverfisráðherra taldi rétt að breyta lögum
fyrst dómstólar komust að niðurstöðu sem
var honum ekki þóknanleg. Ríkisstjórnin fór
í kringum ógildingu Hæstaréttar á kosningu
til stjórnlagaþings með því að skipa stjórn-
lagaráð á grunni ólöglegra kosninga. Og
þegar forsætisráðherrann sem jafnframt var
ráðherra jafnréttismála, var talinn hafa brotið
lög um jafnan rétt kynjanna, var slíkt hundsað
og sagt að„faglega" hafi verið staðið að verki.
Ekki sama hver brýtur lög?
„Það er áfall fyrir réttarkerfið og stjórnsýslu-
reglur að réttarvitund og viðhorf sjálfs
dómsmálaráðherra og forsætisráðherra sé
jafnhraksmánarlegt gagnvart jafnréttis-
lögum og raun ber vitni," sagði Jóhanna
Sigurðardóttir 16. apríl 2004 í umræðum
utan dagskrár um skipan hæstaréttardómara.
Kærunefnd jafnréttismála hafði þá komist að
þeirri niðurstöðu að dómsmálaráðherra hefði
brotið jafnréttislög. Sjálfstæðismaðurinn
Björn Bjarnason var dómsmálaráðherra.
í mars 2011 komst kærunefndin að þeirri
niðurstöðu að Jóhanna Sigurðardóttir hefði
sem forsætisráðherra brotið gegn ákvæðum
jafnréttislaga þegar hún skipaði í embætti
skrifstofustjóra hjá forsætisráðuneytinu.
Úrskurðarorð nefndarinnar voru skýr:
„Forsætisráðherra braut gegn ákvæðum
laga um jafna stöðu og jafnan rétt kvenna
og karla, nr. 10/2008, við skipun í embætti
skrifstofustjóra á skrifstofu stjórnsýslu- og
samfélagsþróunar í forsætisráðuneytinu."
í yfirlýsingu frá forsætisráðuneytinu vegna
þessa var því haldið fram„að faglega hafi
verið staðið að undirbúningi og skipun skrif-
stofustjóra".
í umræðum á Alþingi hélt Jóhanna því fram
að málið hefði verið unnið af„bestu samvisku
og af heilindum". Við ráðningu á skrifstofu-
stjóranum hafi verið byggt á á„faglegu
verklagi sem er alþjóðlega viðurkennt og því
fylgt frá upphafi til enda". Hún hafnaði því að
hægt væri að líkja málinu við gagnrýni sína
á Björn Bjarnason vegna skipunar hæsta-
réttardómara.
„Staðreyndirnar tala sínu máli"
Sem forsætisráðherra lagði Jóhanna mikið
upp úr því að ríkisstjórn hennar stæði faglega
að ráðningum hjá hinu opinbera. Nokkrum
mánuðum áðuren úrskurðarnefnd jafnréttis-
mála kvað upp sinn dóm, skrifaði Jóhanna
grein um faglega og trúverðuga umgjörð
um ráðningar. Greining birtist 7. janúar 2011
í Fréttablaðinu en þar sagði Jóhanna meðal
annars:
„Frá því að ég tók við sem forsætisráðherra
hef ég lagt mikla áherslu á umbætur í
stjórnsýslu og eru ráðningar starfsmanna
þar stór þáttur. Staðreyndirnar tala sínu
máli. Frá því að ríkisstjórnir mínar tóku
við hefur verið skipað í fjölmargar stöður
innan stjórnkerfisins og af þeim ráðningum
má Ijóst vera að margt hefur færst til betri
vegar. Skipað hefur verið í fjórar stöður
ráðuneytisstjóra þ.e. í mennta- og menn-
ingarmálaráðuneyti, innanríkisráðuneyti,
velferðarráðuneyti og efnahags- og
viðskiptaráðuneyti. Stöðurnar voru allar
auglýstar og í öllum tilvikum sá hæfnis-
matsnefnd um að meta hæfi umsækjenda
og taka við þá viðtöl áður en ráðherra tók
ákvörðun. Engin þessara skipana hefur
verið talin pólitísk, samkvæmt skilgreining-
unni hér að ofan."
Grein Jóhönnu var svar við því sem Salvör
Nordal, forstöðumaður Siðfræðistofnunar
48 ÞJÓÐMÁL