Þjóðmál - 01.03.2016, Blaðsíða 86

upp á hrikalega sviðsmynd.
Og ég bara vona að slíkar
sviðsmyndir ekki rætist."
Þessi dökka sviðsmynd sem
hagfræðiprófessorinn sá fyrir
sér rættist ekki og var reyndar
aldrei líkleg á meðan íslend-
ingar réðu sínum málum sjálfir.
Sterkar útflutningsgreinar og
sjálfstæður gjaldmiðill sáu til
þess. Nú þegar útreikningar
Hersirs liggja fyrir væri áhuga-
vert að fá nánari greiningu á
því hvernig mál hafa þróast
og hvort frestun samninga og
síðan höfnun þeirra hafi yfir
höfuð neikvæð áhrif. Það bíður betri tíma.
Vitaskuld varákveðinn þrýstingurfrá þeim
sem áttu ekkert í húfi svo sem lánshæfismats-
fyrirtækjum og Alþjóðagjaldeyrissjóðnum.
Þessir aðilar vildu bara eyða óvissu sem
hentaði illa þeirra þókum. Þessi þrýstingur
síaðist inn víða eins og birtist í ummælum
Más Guðmundssonar seðlabankastjóra á
blaðamannafundi 24. september 2009, þegar
hann var spurður um tafir á afgreiðslu láns frá
Alþjóðagjaldeyrissjóðnum:
„Þetta hefur því miður strandað á lcesave-
málinu. Það er bara rétt að segja það eins
og það er, þannig að þeir sem um það
véla ættu að hugsa sig um tvisvar, þrisvar,
fjórum sinnum, þegar þeir taka ákvörðun
um framhald þess máls."
Lausn með samningi var þannig að dómi
margraeina ástættanlega niðurstaðan.
Breytti engu þó að í áðurnefndri skýrslu
Seðlabanka íslands frá því í ágúst 2009 sé
að finna ágætar lýsingar á því sem íslenskt
samfélag gæti átt von á ef samningurinn
yrði samþykktur. Meðal annars umtalsverða
hækkun á virðisaukaskatti til að standa undir
ábyrgð ríkisins. Var þar gert ráð fyrir að neðra
þrep skattsins (7%) hækkaði um 0,88% og
efra þrepið (24,5%) um 3,07%. Með öðrum
orðum, íslenskir neytendur hefðu setið uppi
með hækkanir á skattkerfinu og að öllum
líkindum hefði verið ómögulegt að ráðast í þær
lækkanir sem hafa átt sér stað á
tollum í tíð núverandi ríkis-
stjórnar. Hvað þá að unnt hefði
verið að afnema vörugjöldin
sem margirstuðningsmenn
samningaleiðarinnar í hópi
atvinnurekenda fagna nú.
Líklega hefðu neytendur misst
þarna af tugmilljarða ávinningi.
Það er tala sem taka þarf með
í reikninginn þegar dæmið er
gert upp í heild sinni.
Að lokum má geta þess að
undirritaður hefur haldið úti
Facebook-síðu um nánastallt
er varðar lcesave-samningana
síðan bók mín um þá kom
út fyrir jólin 2010. Það hefur meðal annars
orðið til þess að hin orðmargi blaðamaður
Vísis, Jakob Bjarnar Grétarsson, hefur sagt að
það hafi enginn áhuga á lcesave nema ég og
útgefandi minn, Jónas Sigurgeirsson, sem
vel að merkja, sendi einmitt fyrirspurnina
til Vísindavefsins. Auðvitað hefur Jakob
rangt fyrir sér en ummæli hans eru tákn-
ræn um þá þöggun sem margirfjölmiðlar
ástunda um málið. Þannig sá fréttastofa
Ríkisútvarpsins aldrei ástæðu til að fjalla um
bók mína á sínum tíma og er hún þó eina
ritið sem um málið hefur fjallað sérstaklega.
Ríkisútvarpið hefur í engu getið útreikninga
Hersirs. Það er í takt við ákvörðun fyrrverandi
fjármálaráðherra, Steingríms J. Sigfússonar,
sem hefur ákveðið að mæta þeim með þögn.
Maðurinn sem sagði við afgreiðslu Svavars-
samningsins á Alþingi:
„Ég trúi því að sagan muni sýna að við
séum hér að gera rétt. Að endurreisn
íslands, sjálfstætt og velmegandi í sam-
félagi þjóðanna muni sanna það, muni
verða sönnunin."
Annað kom á daginn.
Sigurður Már Jónsson er höfundur
bókarinnar; lcesave samningarnir - afíeikur
aldarinnar?
84 ÞJÓÐMÁL