Þjóðmál - 01.03.2016, Qupperneq 64
Refsað fyrir ákvörðun
Kristján Jóhannsson var fulltrúi ríkisins í
stjórn Arion banka og tók þátt í ákvörðun
stjórnar bankans um að ráða bankastjóra og
ákveðna launakjör hans. Ríkisstjórnin taldi
að laun bankastjórans væru of há og því var
ákveðið að skipa Kristján ekki aftur í stjórn
Arion banka. Fulltrúi ríkisins (Bankasýsl-
unnar) í stjórn íslandsbanka ákvað hins vegar
að sitja hjá þegar gengið var frá ráðningu
bankastjóra þess banka.
í fréttaskýringu Bjarna Ólafssonar, blaða-
manns Morgunblaðsins, sem birtist 10. mars
2011, kom fram að laun forstjóra stórra
íslenskra fyrirtækja væru 2-4 milljónir króna á
mánuði. Laun bankastjóra Arion banka voru
ákveðin 2,9 milljónir. í fréttaskýringunni segir
meðal annars:
„Þrjú stærstu fyrirtækin, að bönkum
undanskildum, eru Össur, Marel og Actavis.
Actavis er óskráð félag og þarf því ekki
að gefa upplýsingar sem þessar og fékk
Morgunblaðið þær ekki þegar eftir því var
leitað. Laun og hlunnindiTheo Hoen, for-
stjóra Marels, voru um 4,8 milljónir króna
á mánuði í fyrra, þegar miðað er við gengi
evrunnar í dag. Jón Sigurðsson, forstjóri
Össurar, var með um 13 milljónir króna
í laun á mánuði í fyrra, miðað við gengi
bandaríkjadals í dag.
Heildarlaun og hlunnindi Björgólfs
Jóhannssonar, forstjóra lcelandair, voru
um 3,3 milljónir króna á mánuði og héld-
ust óbreytt frá árinu 2009, samkvæmt
upplýsingum frá fyrirtækinu og þá voru
laun Eggerts B. Guðmundssonar, forstjóra
HB Granda, um 2,3 milljónir króna í fyrra
miðað við meðalgengi evru á árinu."
Af þessu var Ijóst að laun bankastjóra Arion
banka voru um 22% af launum forstjóra
Össurar, 60% af launum forstjóra Marels
og um 88% af launum forstjóra lcelandair.
Bankastjórinn hafði hins vegar um fimmtungi
hærri laun en forstjóri Granda. Þegar stjórnir
Arion og íslandsbanka tóku ákvörðun um
launakjör var meðal annars litið til þessara
staðreynda.
í viðtali við Morgunblaðið benti Kristján
Jóhannsson á að eigendastefna ríkisins
kvæði á um að laun skuli vera samkeppnisfær
en ekki leiðandi. Við ákvörðun launa banka-
stjórans hafi verið kannað hvernig kaupin
gerist á eyrinni.
En Jóhanna Sigurðardóttir var ekki sátt
og á fésbókarsíðu sinni sagði hún að engin
„siðleg réttlæting" væri á þeim„ofurlaunum
sem æðstu stjórnendur Arionbanka og
íslandsbanka hefði fengið á liðnu ári":
„Framferði þeirra eróþolandi ögrun og
bein ógn við stöðugleika og frið í samfélag-
inu. Það er ólíðandi að æðstu stjórnendur
banka og fyrirtækja skammti sér milljónir í
laun á meðan almenningur berst í bökkum
vegna glímunnar við afleiðingar banka-
hrunsins."
Þvert á staðreyndir gaf forsætisráðherra í
skyn að bankastjórarnir hefðu„skammtað"
sér ofurlaun. Hið rétta er að þar komu þeir
hvergi nærri heldur var það alfarið í höndum
stjórna bankanna.
f yfirlýsingu stjórnar Bankasýslu ríkisins
20. mars er tekið fram að ráðningaferli
bankastjóra Arion banka hafi verið vandað
og að fulltrúi stofnunarinnar í stjórn bankans
hafi ekki brotið gegn eigandastefnu ríkis-
ins. En samt sem áður var komist að þessari
niðurstöðu:
„Stjórnin telur þó jafnframt að með tilliti
til eðlis málsins hefði verið rétt af fulltrúa
BR [Bankasýslu ríkisinsj í Arion banka að
taka ekki þátt í afgreiðslu þess bæði í Ijósi
viðkvæmrar stöðu bankanna við endur-
reisn bankakerfisins, nú þegar stefnt er að
því að byggja upp traust og trúverðugleika
fjármálafyrirtækja, og viðleitni stjórnvalda
til að hafa hemil á launahækkunum hærri
launa.
í Ijósi ofangreinds er það niðurstaða stjórn-
ar að rétt sé að endurnýja ekki umboð
stjórnarmanns BR í Arion banka á aðalfundi
bankans sem haldinn verður í þessari viku."
Hvernig hægt var að komast að þeirri
niðurstöðu að rétt væri að Kristján Jóhanns-
son fengi ekki umboð til að sitja áfram í
62 ÞJÓÐMÁL