Þjóðmál - 01.06.2019, Page 37

ÞJÓÐMÁL Sumar 2019 35
farið í að styðja við peningastefnuna
þegar henni var hrint í framkvæmd. Nú
sé það of seint og erfitt verði að sannfæra
aðildar ríki ESB um að setja á laggirnar
pólitískt sambandsríki.“
Lilja segir að það sé ekki nóg að tala bara
um stöðugan gjaldmiðil sem mælikvarða á
lífsgæði.
„Við höfum nú upplifað eitt mesta hagvaxtar-
skeið sögunnar með uppbyggingu ferða-
þjónustunnar, sem leitt hefur af sér mikið
innflæði á gjaldeyri. Við höfum verið með
hagvöxt upp á um 4% að meðaltali og þá
vilja sumir að við séum á sama tíma með
lágvaxtagjaldmiðil með neikvæða raunvexti.
Við hefðum með þannig gjaldmiðil endað í
óraunhæfum hagvexti og allt hefði farið úr
böndunum,“ segir Lilja og vísar aftur til skrifa
Milton Friedman.
„Nú er samdráttur en þá erum við með okkar
peningastefnu, sem við gætum ekki ef við
værum á evrusvæðinu. Hagsveiflur eru ekki
samfelldar á milli Íslands og lykilhagkerfa í
Evrópu. Því þurfum við að vera með sveigjan-
legri mynt og þá peningastefnu sem tekur
mið að því sem er að gerast hér. Við erum nú
með stóran gjaldeyrisforða og hreina erlenda
skuldastöðu upp á 21% af landsframleiðslu,
sem er nýlunda í íslenskri hagsögu. Skilyrðin
eru okkur hagfelld en hagkerfið er vissulega
smátt og við erum alltaf viðkvæmari fyrir
utanaðkomandi aðstæðum. Við þurfum alltaf
að vera á tánum en ég fullyrði að við hefðum
aldrei getað unnið með jafngóðum hætti úr
fjármálahruninu ef við hefðum verið í ESB.
Við getum líka horft á kenningar Mundell um
hið hagkvæma myntsvæði. Ein forsendan
fyrir því að það gangi upp er sveigjanlegur
vinnumarkaður. Hann er það að einhverju
leyti í Evrópu en þó ekki að fullu. Bara það
að það eru mörg mismunandi tungumál í
Evrópu hamlar því að vinnumarkaðurinn sé
sveigjanlegur, ólíkt því sem gerist til dæmis í
Bandaríkjunum þar sem það er minna mál að
flytja á milli svæða í leit að nýjum tækifærum
eða eftir því sem efnahagurinn blæs.“
gislifreyr@thjodmal.is
„Viðreisn telur að við eigum að fara í Evrópusambandið af því að við þurfum
stöðugri gjaldmiðil. Mér finnst umræðan ekki byggð á því hvað er sjálfbært fyrir
íslenskt hagkerfi. Umræðan einkennist oft af fyrirsögnum og það vantar dýpt.“