Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2014, Page 99

Ólöf Bjarnadóttir Margrét Pétursdóttir Anna Pétursdóttir
Vestdal við fráfall Sveins föður Péturs. Þar bjuggu þau til vorsins 1878. En þá brugðu þau búi
og ætluðu vestur um haf til Ameríku. En margt fer öðruvísi en ætlað er. Skipið sem þau ætluðu
með kom ekki og þau urðu þá að koma sér fyrir aftur. Keyptu þau þá hús á Þórarinsstaðaeyrum
við Seyðisíjörð, sem um það leyti voru að byggjast, og settust þar að.
Veturinn eftir, 1880, missti Ólöf mann sinn. Tvær dætur áttu þau, Margréti (1865-1944)
og Önnu (1871-1936) og einn son er Sveinn (1863) hét en hann dó á fermingaraldri. Margrét
giftist síðar Jóni Bergssyni, prests ffá Vallanesi, hinum ágætasta manni. En Anna giftist Asmundi
Gíslasyni, prófasti að Hálsi í Fnjóskadal. Hús það er þau Ólöf keyptu á Eyrunum var lengi
nefnt Ólafarhús. Það þótti fengur ungum og gömlum á Suðurbyggðinni, þegar þetta nýja og
gestrisna heimili reis þama á mölinni eins og þá var kallað. Við fráfall manns síns brá Ólöf til
þess ráðs, sem þá var sjaldgæft og einsdæmi um konu, að hún réðist í að stunda útgerð sér til
viðurhalds. Var hún með fyrstu mönnum og allra fyrsta kona hér um slóðir sem hugsaði sér
að lifa einvörðungu af sjávarúthaldi. Réði hún til sín sjómenn af Suðurlandi á einn bát, en að
öðra leyti annaðist hún sjálf, ásamt dætram sínum og fósturdóttur, Ingibjörgu Sigmundsdóttur
(1868-1918) um aðgerð á aflanum og verkun á fiskinum. Auk þess hafði hún í húsum sínum
eina eða tvær færeyskar bátshafnir og fékk hlut eftir þær eins og þá var siður. Var atorku og
ráðdeild Ólafar viðbrugðið við þessa umsýslu, enda mun starf þeirra mæðgna hafa borið
prýðilegan árangur. Þessa atvinnu stundaði Ólöf í 8 ár eða til ársins 1888, að hún brá búi og
fluttist til Margrétar dóttur sinnar sem þá var nýlega gift Jóni, en hann var þá fJamkvæmdastjóri
Pöntunarfélags Fljótsdalshéraðs sem þá var nýlega stofnað á Seyðisfírði. Með þeim dvaldist
hún síðan og fluttist með þeim að Egilsstöðum á Völlum.
Það vekur aðdáun og lotningu að sjá svo háaldraða konu sem Ólöf varð, standa teinrétta og
hvíta fyrir hærum, sviphreina og svipmikla á hlaðinu á Egilsstöðum, því stórstaðarlega heimili.
Svo vel bar Ólöf staf og hækju, að ég mundi ekki hvort hún bar hvort tveggja þegar ég skrifaði
línumar hér á undan. Ég man alltaf að Ólöf sagði einhverju sinni er nokkrar ungar stúlkur vora
staddar hjá henni sem oftar, þegar hún bjó á Eyranum, var þeim tíðrætt um að gaman væri að
eiga falleg föt og þar fram eftir götunum og barst talið að nærfatnaði. Ólöf lagði lítið til mála
en sagði þó að það væri sjálfsagt að eiga til skiptanna og svo gæti verið nógu gott að eiga þrjár
skyrtur, þegar óþurrkar væra. Svo væri þá hægt að grípa til þeirrar þriðju og gefa einhverjum
sem kynni að þurfa hennar með. Þessu hef ég aldrei gleymt og datt mér í hug að þetta mundi
lýsa konunni nokkuð.
Inn ígreinina hefur verið bœttfæðingar- og dánarárum og eru upplýsingarnar sóttar í Islendingabók.
Ritstj.
97