Heilsuvernd - 01.11.1958, Qupperneq 14
76
HEILSUVERND
líffærum og væri meginorsök tannskemmdanna. Frá þessu
er sagt m. a. í bók Are Waerlands, ,,Sannleikurinn um hvíta
sykurinn", fyrstu bókinni, sem NLFf gaf út. Þar er því
haldið fram, að tannskemmdirnar komi „innan frá“. Gall-
inn við þessa tilgátu var sá, að ekki var hægt, eins og þeg-
ar hefir verið sagt, að sýna fram á neinn mun á heilbrigð-
um og skemmdum tönnum við efnagreiningu eða smásjár
rannsókn.
Nú hefir þýzkur vísindamaður, prófessor dr. med Fried-
rich Proéll, leyst þessa gátu. Við smásjárrannsóknir á ör-
þunnum sneiðum úr tönnunum notar hann svokallað
,,polariserað“ Ijós. Þá koma fram breytingar í hinum
skemmdu tönnum, breytingar, sem sjást ekki í heilbrigðum
tönnum né heldur í venjulegu Ijósi. Þessar breytingar eru
í því fólgnar, að tannbeinið og glerungurinn verður gisnari
og veikbyggðari. Ennfremur sést, að fram á þrítugsaldur
liggja fínir gangar út í glerunginn innan frá, svo að ber-
sýnilegt er, að glerungurinn fær næringu frá tannrótinni
fram á fullorðins aldur.
Það lætur næsta ótrúlega í eyrum, að gerlar geti unnið
á jafnhörðu efni og tannglerungurinn er. Nú er ekkert
dularfullt við þetta lengur. Tennurnar veiklast fyrst og
fremst af efnaskorti, detta jafnvel á þær holur án atbeina
gerla. Frumorsökin er þá efnaskortur, en gerlarnir koma
í kjölfarið.
Með því að sameina báðar þessar tilgátur, skýrist margt,
sem áður var erfitt að skilja. T. d. sú staðreynd, að meðan
tannáta var óþekkt, var ekki til siðs að bursta á sér tenn-
ur. Tennurnar voru heilbrigðar, svo að gerlar, sem kunna
að hafa sezt í matarleifar, unnu blátt áfram ekki á tann-
glerungnum. Ennfremur það, að aukin notkun tannburst-
ans virðist ekki hafa megnað að draga úr tannátu; það
stafar bæði af því, að tennurnar skemmast fyrst og fremst
innan frá, og af hinu, að til þess að tannburstinn komi að
tilætluðum notum, þarf að bursta tennurnar í hvert sinn,
sem menn borða sætindi eða mjölmat. Það er að vísu sjálf-