Morgunblaðið - 12.08.2021, Blaðsíða 28

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. ÁGÚST 2021
Eltak sérhæfir sig í sölu
og þjónustu á vogum
Bjóðum MESTA úrval
á Íslandi af smáum
og stórum vogum
Önnur þeirra er mun sterkari, A týpan, og hentar á erfiðum botni.
Sú er framleidd af pólsku ríkisfyrirtæki sem sérhæfir sig í hergagnavinnslu.
Hún er vinstra megin á mynd. Hún vigtar á landi 66 kg en ryður frá sér 58 lítrum
þannig að í sjó er hún 8 kg. Málin eru: Þvermál 64,5 cm og þykkt 18 cm.
Sú hægra megin, B týpan, er betur fallin til bobbingasmíði. Hann er ódýrari enda ekki
sami styrkleiki. Málin á honum eru: Landþyngd 78 kg, ryður frá sér 55 lítrum þannig
að í sjó vigtar hann 23 kg. Hann er 60 cm í þvermál og þykkt 19,6 cm.
Hægt er að framleiða hvað stærðir, þykktir og þyngdir sem er en slíkt er ekki á lager.
Útgerðarmenn, netagerðamenn
og skipstjórar
Höfum til taks
tvær gerðir
Rock-hoppara
A & B
S. 898-5463
„Þetta er það sem koma skal“
Snorri Snorrason, skipstjóri á Pálínu Þórunni,
en hann hefur verið að nota A týpuna að undanförnu.
Gunnlaugur Snær Ólafsson
gso@mbl.is
Eimskip fékk nýverið afhentan nýj-
an slökkvibúnað sem ætlað er að
slökkva elda í gámum og segir Karl
Guðmundsson, skipstjóri á Brúar-
fossi, mikilvægt að búa yfir búnaði
sem gerir áhöfn kleift að bregðast
snöggt og örugglega við ef eldur
kviknar um borð.
Búnaðurinn sem um ræðir nefnist
Hydro-Pen og segir á vef Eimskips
að þegar grunur vaknar um eld í
gámi sé hann tengdur brunaslöngu
skipsins og hengdur utan á gáminn.
Þegar þrýstingi er hleypt á tækið
borar það sig í gegnum síðu gámsins
og hefst inndæling slökkvimiðils um
leið og borinn nær í gegn.
Búnaðurinn er til þess fallinn að
breyta nálgun þegar gámabruni er
um borð í flutningaskipi. Hefð-
bundið er að berjast við slíka elda
með því að dæla vatni á viðeigandi
gám auk allra gáma í grennd við
hann. Þetta getur valdið skaða í öðr-
um nærliggjandi gámum. Hydro-
Pen-búnaðinn er hægt að festa á
hvaða gám sem er þar sem hann er
með hækkanlegan festingabúnað.
Aðeins 10 mínútur
Karl tók við búnaðinum fyrir hönd
Eimskips frá Einari Gylfa Haralds-
syni, framkvæmdastjóra Viking-
Life á Íslandi. „Það er fjölbreyttur
varningur um borð í skipunum okk-
ar hverju sinni og oft hættuleg efni.
Hydro-Pen gefur okkur möguleika á
að bregðast hratt og örugglega við
ef eitthvað kemur upp á úti á hafi
sem skiptir mjög miklu máli fyrir ör-
yggi áhafnar, skips og náttúrunnar
en með þessu margföldum við lík-
urnar á að ná tökum á eldi í gámi. Í
stað þess að vera með áhöfnina í
langan tíma að gera gat á gám og
sprauta vatni inn tekur það nú ein-
ungis um tíu mínútur með Hydro-
Pen sem minnkar áhættuna til muna
og er mikil framför,“ segir hann.
Kaup á búnaðinum eru sögð, í til-
kynningu frá Eimskip, vera liður í að
tryggja að fyrirtækið sé í fremsta
flokki hvað öryggismál varðar og er
Hydro-Pen talið auka öryggi áhafna
og skipa félagsins. „Áhafnir skip-
anna munu nú í framhaldi hljóta
þjálfun í notkun búnaðarins þar sem
skjót viðbrögð geta skipt sköpum í
baráttu við eld í gámum,“ segir í til-
kynningunni.
Nýr búnaður bæti öryggi
- Slökkvibúnaður borar sig inn í gáma með vatnsafli
- Mikil framför í öryggismálum segir skipstjórinn
Slökkvitæki Karl Guðmundsson og Einar Gylfi Haraldsson við afhendingu Hydro-Pen-búnaðarins.
Afurðaverð á markaði
10. ágúst 2021, meðalverð, kr./kg
Þorskur, óslægður 378,06
Þorskur, slægður 418,21
Ýsa, óslægð 307,10
Ýsa, slægð 239,09
Ufsi, óslægður 105,95
Ufsi, slægður 128,09
Gullkarfi 353,46
Blálanga, slægð 87,00
Langa, óslægð 125,97
Langa, slægð 184,76
Keila, óslægð 38,36
Keila, slægð 96,25
Steinbítur, óslægður 205,82
Steinbítur, slægður 327,22
Skötuselur, slægður 761,92
Grálúða, slægð 382,03
Skarkoli, slægður 422,35
Þykkvalúra, slægð 448,67
Sandkoli, óslægður 110,72
Sandkoli, slægður 120,00
Gellur 1.378,00
Hlýri, óslægður 302,07
Hlýri, slægður 297,05
Lax, slægður 786,00
Lúða, slægð 837,48
Lýsa, óslægð 2,86
Makríll 125,00
Skata, slægð 15,00
Tindaskata, óslægð 0,43
Undirmálsýsa, óslægð 118,57
Undirmálsþorskur, óslægður 198,68
Undirmálsþorskur, slægður 224,43
Gunnlaugur Snær Ólafsson
gso@mbl.is
Göngur makrílsins eru ekki bara að
breytast umhverfis Íslands og
benda bráðabirgðaniðurstöður sum-
arleiðangurs norsku hafrannsókna-
stofnunarinnar Havforskningsinsti-
tuttet (HI) til mikilla breytinga milli
ára. „Ekkert bendir til þess að
makríllinn hafi gengið í Barentshaf-
ið og verið þar á beit í ár,“ skrifar
Leif Nøttestad, vísindamaður við HI
og leiðtogi leiðangursins, á vef stofn-
unarinnar.
Töluvert minna af makríl fékkst í
trollin í leiðangrinum í ár en á sama
tíma í fyrra. Samanlagt fram-
kvæmdu norsku rannsóknaskipin
Eros og Vendla 145 þrjátíu mínútna
tog á fimm sjómílna hraða í efri lög-
um hafsins (0-35 metra). „Mesti
þéttleiki makríls í ár fannst lengra
suður í Noregshafi og yngri makríll
í Norðursjó. Dreifing makríls í
Norðurhöfum var í raun meiri á
þessu ári en aflinn var verulega
minni innan kortlagða dreifingar-
svæðisins en í fyrra,“ skrifar Nøtte-
stad.
Leiðangurinn var hluti af alþjóð-
legum uppsjávarvistkerfisleiðangri í
Norðurhöfum að sumarlagi, sem
kallast upp á ensku IESSNS, Int-
ernational Ecosystem Summer Sur-
vey in the Nordic Seas. Niðurstöður
Norðmannanna ríma vel við niður-
stöður íslenska leiðangursins.
Fyrstu niðurstöður hans benda til
þess að meira magn sé af makríl í ís-
lenskri fiskveiðilögsögu í ár en í
fyrrasumar. Þó er hann mjög dreifð-
ur.
Áhrif veðurs óljós
Veðurfar truflaði verulega leið-
angur norsku vísindamannanna í
Noregshafi í fyrstu, að sögn Nøtte-
stad sem bendir á að veðurskilyrði
hafi batnað og verið mjög góð í síð-
ari hluta leiðangursins. Hann skrif-
ar að skilyrði fyrir notkun berg-
málsmæla hafi verið góð auk þess
sem starfsaðstæður um borð í Eros
og Vendla hafi verið góðar. Þá við-
urkennir Nøttestad að „erfitt er að
meta að hve miklu leyti slæm veð-
urskilyrði með ríkjandi norðan- og
vestanátt hafa haft neikvæð áhrif á
aflahlutfall makríls í ferðinni“.
Mælingar yfirborðshita sjávar
sýndu að það hefur verið þó nokkuð
kaldari sjór í vestur- og norðvest-
urhluta Noregshafs þegar leiðang-
urinn var farinn í ár en í fyrra.
„Engu að síður var dreifing makríls
til vesturs, til að mynda á svæðinu
umhverfis Jan Mayen, aðeins lengra
í vestur á þessu ári en í fyrra. Þetta
stafar fyrst og fremst af því að
makríll hefur verið á beit á enn kald-
ari hafsvæðum en í fyrra, allt niður í
4,5 til 5,5 gráður á þessum hafsvæð-
um. Sem sagt: makrílafli um borð í
Vendla og Eros hefur almennt verið
verulega minni á norðlægu hafsvæð-
unum,“ skrifar Nøttestad.
Dreifing einnig
mikil í Noregi
- Makríllinn á kaldari svæðum en áður
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Leiðangur Makríllinn virðist vera
til staðar en dreifing er mikil.