Morgunblaðið - 26.08.2021, Blaðsíða 39

UMRÆÐAN 39
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. ÁGÚST 2021
Það hefur verið
gagnleg og ánægjuleg
reynsla undanfarin ár
að vera þátttakandi í
Hugveitu um málefni
nýsköpunar sem stofn-
uð var á vegum ný-
sköpunarráðuneytisins
og fjármálaráðuneyt-
isins árið 2019. Hug-
veitan er skipuð tíu
frumkvöðlum og fjár-
festum úr nýsköpunarumhverfinu
hér á landi auk nýsköpunarráð-
herra og fjármálaráðherra. Verk-
efni Hugveitunnar er að ræða
ábendingar, tillögur eða vandamál
sem þarfnast úrlausnar á mál-
efnasviðinu og að veita endurgjöf
eftir atvikum. Í mínum huga hefur
mikið áunnist í verkefninu en hér
langar mig að fara yfir það sem
mér er minnisstæðast frá fundum
Hugveitunnar.
Mikilvægi nýsköpunar
Nýsköpun er ekki bara mik-
ilvæg, heldur nauðsynleg fyrir
efnahagslífið og samfélagið. Við
þurfum stöðugt að aðlaga okkur
hröðum breytingum og nýjum að-
stæðum. Þetta kallar á að fyrir-
tæki og stofnanir nálgist við-
fangsefni með skapandi hugsun
og opnum hug. Nýsköpun er ögr-
andi og til að halda athygli og
áhuga á viðfangsefninu þarf stöð-
ugan innblástur. Mikilvægi fyrstu
stiga nýsköpunar verður ekki
dregið í efa því að þekkingin sem
aflað er með rannsóknum er
nauðsynleg á öllum stigum ferils-
ins. Þetta kemur t.d.
best fram í líf-
tækninni við skrán-
ingar og markaðs-
setningu þegar svara
þarf ótal spurningum
sem vakna hjá við-
skiptavinum og stofn-
unum.
Nýsköpunarstefna
Fagna má nýsköp-
unarstefnu Þórdísar
Kolbrúnar sem leið-
arljósi til framtíðar
enda mun hún auðvelda ýmsa
þætti nýsköpunarferilsins. Í
þessu samhengi má nefna aukið
fjármagn til rannsókna og
þróunarstarfs en ekki síst hækk-
un á þaki og endurgreiðslum
rannsókna og þróunarkostnaðar
fyrirtækja. Í kjölfar þessara
breytinga hafa endurgreiðslur til
R&Þ-fyrirtækja hækkað úr einum
milljarði upp í tíu. Reynsla mín og
margra annarra frumkvöðla er sú
að umhverfi frumkvöðla hér á
landi sé gott og þá sérstaklega á
fyrri stigum nýsköpunar. Rann-
sóknarstyrkir hafa vaxið umtals-
vert á undanförnum árum en þeir
eru lykilþáttur í uppbyggingu ný-
sköpunarfyrirtækja á fyrri stig-
um. Þannig er t.d. Tækniþróunar-
sjóður algerlega nauðsynlegur
flestum nýsköpunarfyrirtækjum
til að halda sjó í byrjun. Við Ís-
lendingar getum verið sáttir með
okkar árangur á fyrri stigum ný-
sköpunar.
Nýnæmi Hugveitunnar
Hugveitan, þetta nýstárlega
samtal um nýsköpun, hefur skap-
að traust á milli aðila sem aftur
smitast til annarra starfsmanna
nýsköpunarfyrirtækja. Þarna eru
áhugasamir ráðherrar, þau Þórdís
Kolbrún og Bjarni Benediktsson,
sem sýna mikinn skilning á
nýsköpunarstarfi en hafa jafn-
framt veitt okkur innsýn inn í
sinn heim. Þau þurfa að vita og
skilja hvernig fjármagninu, sem
veitt er í nýsköpun, er varið og
hvernig unnt er að mæla árangur-
inn. Jafnframt hafa þau sýnt mik-
inn skilning á því að nýsköp-
unarstarf tekur langan tíma.
Eftir samtalið kemur í ljós að líf
stjórnmálamanna er ekki ósvipað
lífi frumkvöðla þ.e. þeir sinna
mjög áhugaverðum störfum en
lifa í hörðum heimi og leggja
margt í sölurnar fyrir árangur.
Árangur og alþjóðamarkaðir
Í nýsköpun eru fáar lausnir
línulegar eða endanlegar. Til að
hlutirnir gangi upp í nýsköpunar-
fyrirtækjum er nauðsynlegt að
saman fari hugvit og verksvit auk
þekkingar á viðskipta- og mark-
aðsmálum. Stofnun fyrirtækis er
eitt en að ná árangri á al-
þjóðamarkaði er annað: „It takes
a village“. Á seinni stigum, sem
oftast er kostnaðarsamasti hluti
nýsköpunarfyrirtækja, er nauð-
synlegt að kalla til sögunnar inn-
lenda eða erlenda fjárfesta og
fjárfestingarsjóði. Reynsla okkar
hérlendis sýnir að erlendir fjár-
festar eru áhugasamir um
nýsköpunarfyrirtæki á Íslandi,
sem er vel. Það hefur sýnt sig í
íslenskum nýsköpunarfyr-
irtækjum að aðkoma erlendra
fjárfesta eykur líkurnar á að þau
nái árangri. Með slíkri aðkomu
aukast markaðsmöguleikar fyrir
afurðir fyrirtækjanna og því lík-
legra að þær nái útbreiðslu á al-
þjóðamarkaði.
Lokaorð
Það sem gert hefur verið undir
stjórn Sjálfstæðisflokksins í ný-
sköpunarmálum er til mikillar
fyrirmyndar og þjóðinni allri til
heilla. Atkvæði greitt Sjálfstæð-
isflokki er því ávísun á framhald
og framþróun nýsköpunarmála og
uppbyggingar fjölbreyttara at-
vinnulífs á Íslandi.
Eftir Ágústu
Guðmundsdóttur » Í kjölfar breytinga á
nýsköpunarstefn-
unni hafa endur-
greiðslur til R&Þ-
fyrirtækja hækkað úr
einum milljarði upp í
tíu.
Ágústa Guðmundsdóttir
Höfundur er prófessor emeritus,
frumkvöðull og frambjóðandi Sjálf-
stæðisflokksins í Reykjavíkur-
kjördæni suður. ag@hi.is
Hugveita um málefni nýsköpunar
Nýleg vísitöluhækkun á launum þing-
manna minnir á að þeir eru ótrúlega
vel haldnir í launum miðað við mennt-
unarkröfur. Menntunarkröfur eru 0.
Reynsla 0. Hæfni í mannlegum sam-
skiptum 0. Þjónustulund og tölvu-
kunnátta – ekki beðið um það. Ekki
heldur „gott vald á íslensku máli og
ritfærni“. Erlend málakunnátta ekki
nefnd.
Samfara þessu kröfuleysi hefur
alls konar hjálparkokkum fjölgað á
launaskrá þingsins. Þannig geta mál
orðið í raun verk sérfræðinga, sem
hvergi koma fram en afleiðingarnar
taka þingmennirnir með sér inn í
næstu kosningar. Já, ótrygg atvinna,
segja menn og hækka svo kaupið.
Vissulega geta þingmenn tapað
vinnunni við dóm kjósenda, og þarf
ekki nema prófkjör til, en dæmin
sýna að flokkarnir hafa taugar til
sinna manna og flestir „fyrrverandi“
eru eftirsóttir í embætti og stjórnir á
vegum ríkisins.
En þingfararkaupið ætti að lækka
eftir lögmáli Parkinsons þannig að
temmilegri aðsókn yrði í djobbið. Það
yrði þá friðvænlegra í prófkjörunum
og álíka margir kallaðir og útvaldir.
Sunnlendingur.
Velvakandi Svarað í síma
569-1100 frá kl. 10-12.
Belti og axlabönd
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Alþingi Laun þingmanna halda
áfram að hækka.
.
Allt um sjávarútveg