Skessuhorn - 19.01.2022, Blaðsíða 36
MIÐVIKUDAGUR 19. JANÚAR 202236
www.skessuhorn.is
Vörur og þjónusta
H P Pípulagnir ehf.
Alhliða pípulagnaþjónusta
Hilmir 820-3722
Páll 699-4067
hppipulagnir@gmail.com
S
K
E
S
S
U
H
O
R
N
2
01
8
Fyrir alla vigtun
Húsarafmagn
Töflusmíði
Iðnaðarrafmagn
Bátarafmagn
Bílarafmagn
RAFMAGN
vogir@vogir.is Sími 433-2202
VOGIR
Bílavogir
Kranavogir
Skeifuvogir
Pallvogir
Aflestrarhausar
Hönnun prentgripa
& alhliða prentþjónusta
Dreifi bréf - Boðsbréf
Ritgerðir - Skýrslur
Reikningar - Eyðublöð
Umslög - Bréfsefni
Fjölritunar- og
útgáfuþjónustan
Getum við
aðstoðað þig?
sími: 437 2360
olgeirhelgi@islandia.is
Pennagrein
- Meirapróf - Fjarnám - Aukin ökuréttindi
Verkleg kennsla/próf; Akranes - Reykjavík,- valkvætt.
Upplýsingar á aktu.is og í síma 892-1390.
Ökuskóli allra landsmanna
Pennagrein
Í gegnum tíðina hafa grunnskóla-
kennarar samþykkt samninga sem
þeir voru ekki ánægðir með und-
ir því yfirskini að gefa samn-
inganefnd tækifæri til að ná betri
samningi næst. Að samningur-
inn sem nú var borinn á borð hafi
verið felldur með svona afgerandi
hætti sýnir að hann var engan veg-
inn nálægt kröfum grunnskóla-
kennara og að við ætlum ekki enn
eina ferðina að samþykkja lélegan
samning núna til að gera betri
samning næst. Núna er næst.
Bauðst grunnskólakennurum í
nýfelldum kjarasamningi 25.000
króna launahækkun líkt og lífs-
kjarasamningurinn segir til um.
Það er um það bil 3,5 - 4,5%
launahækkun. Verðbólga stendur
í 5% sem þýðir að þessi hækkun
skerðist raunar um 0,5 - 1,5%.
Meðal grunnlaun grunnskóla-
kennara m.v. yngri menntunar-
ákvæði eru 556.578 kr, sem er
langt undir meðallaunum annars
háskólamenntaðs starfsfólks sem
voru 794.000 krónur árið 2020.
Það eru launin sem grunnskóla-
kennarar fá eftir 5 ára háskóla-
nám, í fullu starfi með 42,86 klst.
vikulegri vinnuskyldu. Það vill oft
gleymast í umræðunni að tímarn-
ir umfram þá 40 klst. eru þeir sem
við vinnum af okkur fyrir vetrar-,
jóla- og páskaleyfi. Þar að auki
þurfa grunnskólakennarar að skila
150 klst. í starfsþróun og undir-
búning ásamt 64 klst. í undirbún-
ing utan starfstíma skóla.
Grunnskólakennarar eiga að
sama skapi ekki kost á yfirvinnu,
bifreiða- eða símastyrkjum, hvað
þá internettengingu þrátt fyrir að
ætlast sé til að við sinnum fjar-
kennslu heiman að frá okkur ef
svo ber undir. Grunnlaunin eru
heildarlaunin.
Stytting vinnuvikunnar
á kostnað hvers?
Boðin var stytting vinnuvikunnar
líkt og fleiri stéttum. Styttingu sem
hljóðar upp á 13 mínútur á dag án
nánari útfærslu, en má þó ekki
kosta launagreiðendur neitt eða
bitna á starfinu. Margir kennar-
ar vildu sjá í nýjum kjarasamning
fækkun á kennslustundum í töflu,
sem nú eru 26 talsins, sem varð ekki
raunin. Það hlýtur að gefa auga
leið að með
þessari útfær-
slu skerðist
undirbúnings-
tími kennara
sem hefði
síðan áhrif á
nemendur. Staðreyndin er þó sú
að verkefnin fara ekkert, að fara 13
mínútum fyrr heim í dag þýðir að
það þarf að vera 13 mínútum leng-
ur á morgun. Margir grunnskóla-
kennarar vinna nú þegar ólaunað
starf utan vinnutíma. Hins vegar
vilja grunnskólakennarar sjá meiri
sveigjanleika í næsta kjarasamn-
ingi. Að okkur sé treyst til að vinna
vinnuna okkar, hvort sem hún fer
fram í skólanum eða annars staðar.
Óháð heimsfaraldri er traust lagt
á kennara að taka að sér umfram
verkefni eins og forfallakennslu.
Hvað myndi gerast ef grunn-
skólakennarar myndu neita því?
Eða hreinlega að þeir myndu ekki
vinna meira eða leggja meira á sig
en þeir nauðsynlega þyrftu? Hvað
þá í ástandi eins og núna? Það
myndi fyrst og fremst bitna á nem-
endum okkar og það vill enginn,
kennarar eru mjög meðvitaðir um
ábyrgð sína. Væri réttlætanlegt að
ekkert námsmat færi fram vegna
styttingu vinnuvikunnar? Eða að
kennarar myndu neita að sjá um
samskipti heimilis og skóla?
Fjölbreytni og áskoran-
ir kennarastarfsins
Grunnskólakennarar eru ekki ein-
göngu sérfræðingar í því sem þeir
menntuðu sig til að starfa við.
Starfið hefur á síðustu árum og
áratugum tekið á sig fjölbreytt-
ari mynd og hlutverk, m.a. vegna
mun fjölbreyttari nemendahóps,
skorts á fjármagni og aðkomu sér-
fræðinga inn í skólana. Fyrir utan
kennslu þurfa kennarar því oft að
sinna hlutverki sálfræðinga, tal-
meinafræðinga, þroskaþjálfa, iðju-
þjálfa, félagsráðgjafa eða hvers
kyns sérfræðinga sem viðkom-
andi nemandi þarf á að halda. Þar
að auki taka kennarar virkan þátt
í þróunarstarfi skóla og í ýms-
um nefndum og ráðum sem varða
skólann eða skólamál almennt.
Það er því mikið álag á kennur-
um í grunnskólum í dag og raunar
er staðan sú að þegar gögn VIRK
eru skoðuð að kennarar koma
áberandi meira í starfsendurhæf-
ingu en aðrar háskólamenntaðar
stéttir. Einnig hefur komið í ljós
að fleiri kennarar glíma við kvíða,
andlegt álag og vefjagigt saman-
borið við aðra háskólamenntaða
starfsmenn.
Það er hávært ákall frá grunn-
skólakennurum að draga úr álagi
og sporna þannig gegn kulnun og
brotthvarfi úr stéttinni. Hvergi er
þó minnst á hámarksstærð nem-
endahópa eða svokölluð nemenda-
gildi í nýgerðum kjarasamningi.
Einnig sagði stjórnarformaður
Sambands íslenskra sveitarfélaga
að lækkun kennsluskyldu komi
ekki til greina. Það er því ekkert í
samningnum sem lýtur að því að
minnka álag á kennurum.
Hvenær er næst?
Grunnskólakennarar eru komnir
með nóg af því að bíða eftir þessu
næst. Eftir hrunið mátti ekki hækka
launin því það var allt í klessu. Árið
2011 mátti ekki hækka launin því
það myndi stefna efnahagsbatan-
um eftir hrun í hættu. Árið 2015
mátti ekki hækka launin því það
myndi stefna stöðugleikanum sem
var kominn eftir hrunið í hættu.
Árið 2018 mátti ekki hækka laun-
in því þá var að byrja örlítil niður-
sveifla og það myndi ýta henni enn
neðar. Og sami söngur er byrjaður
núna, það er hrun vegna Covid-19
og þá er sko alls ekki hægt að
hækka launin.
Ef sveitarfélögin telja sig ekki
geta gert betur er þá ekki orðið
útséð með að þau ráði við að reka
grunnskólana og kannski tímabært
að ríkið taki við þeim aftur? Það er
allavega löngu orðið tímabært að
grunnskólakennarar fái laun í sam-
ræmi við álag og ábyrgð, ef ekki
núna, þá hvenær? Næst?
Bjarney Bjarnadóttir og
Jóhanna M. Þorvaldsdóttir
Höfundar eru
grunnskólakennarar
Núna er næst!
Sóknaráætlanir landshlutanna eru
stefnumótandi áætlanir sem taka
til starfssvæða landshlutasam-
taka sveitarfélaga. Um er að ræða
einkar vel heppnaða aðgerð þar
sem landshlutasamtök sveitarfélaga
stofna með sér samráðsvettvang og
stilla upp áætlun sem setur fram sýn
og markmið sem draga fram sér-
stöðu svæðanna. Þannig er stutt við
ákvarðanir um úthlutun fjármagns
og verkefni sem unnin eru undir
merkjum sóknaráætlana.
Við afgreiðslu fjárlagafrum-
varpsins nú í desember lagði fjár-
laganefnd til 100 milljóna kr. styrk-
ingu á verkefninu um sóknaráætl-
anir landshluta. Ég fagna að sú til-
laga hafi hlotið samþykki. Mikil-
vægi sóknaráætlana kemur fram í
stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar
en þar er sérstaklega tekið fram að
unnið verði áfram að eflingu sókn-
aráætlana landshlutanna.
Uppbygging í takt við
áherslur heimamanna
Sóknaráætlanir hafa sannað sig sem
öflugt byggðarþróunartæki og þeir
fjármunir sem í þær er veitt nýtast
hratt og vel til ýmiss konar upp-
byggingar í héraði í takti við áhersl-
ur heimamanna. Sóknaráætlanir og
uppbyggingarsjóðir gegna lykil-
hlutverki til þess að efla nýsköpun
og menningarstarf á landsbyggð-
inni.
Í kjölfarið á heimsfaraldri kór-
ónuveirunnar var veitt viðbótar-
fjármagni inn í áætlanirnar til þess
að sporna við áhrifum faraldursins.
Undirritaður telur mikilvægt að
áframhaldandi stuðningur sé til
staðar, bæði vegna þess að faraldur-
inn ætlar að vera þaulsetnari en
upphaflegar áætlanir gerðu ráð fyr-
ir og einnig til að styðja við upp-
byggingu vegna áhrifa faraldursins
sem mun væntanlega gæta eitthvað
áfram komandi ár.
Landshlutasamtökin eru
mikilvægur hlekkur
Landshlutasamtökin hafa svo
sannarlega staðið undir þeirri
ábyrgð að verja fjármagni í mikil-
væg verkefni til stuðnings atvinnu-
og byggðarþróun og nýsköpun
með hagkvæmum og skilvirkum
hætti. Þau eru vel til þess fallinn
að styðja við hverskonar nýsköp-
un á landsbyggðinni og hagnýtingu
hugvits. Með samstarfi sem þessu
gerum við atvinnulífið á lands-
byggðinni fjölbreyttara og fjölgum
spennandi og verðmætum störf-
um. Við viljum styðja við umhverfi
þar sem sköpunarkraftur fólks fær
að njóta sín og það getur vaxið og
dafnað. Sóknaráætlanir í gegnum
landshlutasamtökin stuðla að já-
kvæðri samfélags- og byggðarþró-
un í takt við heimsmarkmið sam-
einuðu þjóðanna um sjálfbæra þró-
un, þær treysta stoðir menningar
og auka samkeppnishæfni lands-
hluta og landsins alls í leið.
Áfram veginn
Aukin stuðningur við sóknaráætl-
anir eru í takt við stefnu Fram-
sóknarflokksins, en við í Framsókn
höfum alltaf verið talsmenn öfl-
ugrar byggðastefnu. Mikilvægt er
að á kjörtímabilinu verði enn auk-
ið samstarf milli landshlutasam-
taka og allra ráðuneyta til þess að
tryggja að stærri aðgerðir sókn-
aráætlana nái fram að ganga um allt
land. Þannig byggjum við Ísland
framtíðarinnar.
Stefán Vagn Stefánsson
Höfundur er þingmaður Fram-
sóknar í NV kjördæmi
Áfram
í sókn