Ljósmæðrablaðið - 01.07.2021, Síða 42

42 LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ - JÚLÍ 2021
Á hverju ári útnefnir Blaðaljósmyndarafélag Íslands ljósmyndir
ársins. Mynd ársins 2020 og myndaseríu á ljósmyndari Landspítala,
Þorkell Þorkelsson. Myndirnar voru teknar á kvöldvakt í upphafi covid
faraldursins, á deildum A6 og A7 í Fossvogi og þykja myndirnar hafa náð
að fanga einstaklega vel ástandið og þann undirtón sem fylgdi störfum á
þessum deildum á meðan faraldurinn stóð sem hæðst.
Ljósmyndari Landspítala er ljósmæðrum Landspítala af góðu kunnur
og kviknaði sú hugmynd hjá ritnefndinni að kynnast honum og störfum
hans betur. Það var því einn eftirmiðdag í mars sem undirrituð settist
niður með Þorkeli.
ÁHUGAMÁL VERÐUR AÐ ATVINNU
Hvernig stóð á því að þú gerðist ljósmyndari Landspítala? Hver er
þinn ferill áður en það gerist?
Ég er búinn að vera ljósmyndari eiginlega síðan ég man eftir mér og
byrjaði að taka myndir þegar ég var fjögurra ára með Kodak Instamatic
155 og svo elti það mig í gegnum æskuna og upp unglingsárin. Þegar ég
var unglingur þá var ég í Björgunarsveit og myndaði svolítið í kringum
það og svo hafði ég, eins og margir ungir menn, næmt auga fyrir kven-
legri fegurð og fór að taka tískumyndir svona 18-19 ára.
Ég var ráðinn á Morgunblaðið þegar ég var tvítugur og var samhliða
tískuljósmyndari þess tíma og fréttaljósmyndari. Ég var á Morgunblað-
inu í 21 ár en samhliða því fór ég smám saman að leita meira út í heim
af því að ég hef alltaf haft mikinn áhuga á öllu því sem heitir hjálpar- og
þróunarstörf. Sem slíkur og sem fréttaljósmyndari þá ferðaðist ég út um
allan heim. Mjög mikið um Afríku, Mið-Austurlönd og líka talsvert um
Asíu; Suðaustur-Asíu og Norður-Asíu.
Seint og síðar meir skellti ég mér svo í mastersnám í ljósmyndun og
við vorum úti hjónin í fjögur ár og vorum í fjórum löndum á þeim tíma.
Við bjuggum á Spáni fyrst, síðan í Danmörku í smá stund, Írlandi og
Bretlandi.
Í miðju hruni komum við heim og stofnuðum listagallerý í Borgarnesi,
prófuðum það í eitt og hálft ár og ég var í lausamennsku samhliða því.
Svo sá ég að það var verið að auglýsa eftir ljósmyndara á spítalanum.
Þannig að ég sótti um og endaði hér.
SKRÝTNAR ÍÞRÓTTIR ÍRA OG JARÐARFARIR
GLÆPAMANNA
Á meðan Þorkell bjó og starfaði erlendis tók hann að sér ýmis konar
verkefni
Ég var að vinna til dæmis fyrir skrifstofu á Írlandi og maður tók
náttúrulega bara þau störf sem voru í boði og það var tvennt sem stóð
sérstaklega útlendingnum til boða. Það var annars vegar að taka upp
verkefni eftir aðra, einhver hafði fengið einhvern ódýran ljósmyndara
og það hafði klúðrast eitthvað verkefni; ég fékk mjög oft svoleiðis störf.
Síðan voru það skrýtnar íþróttir Íra og enn frekar jarðarfarir glæpa-
manna, sem var mjög vel borgað fyrir, en það vildi enginn Íri gera.
Hverjir voru að borga fyrir myndir úr jarðarförum glæpamanna?
Það voru þá írsku blöðin til að fá fréttir, kannski hafði einhver stór-
glæpon verið drepinn, það var verið að jarða hann í dag og þá er frétta-
mynd af útförinni. Gjarnan tekið með mjög löngum linsum og svona.
Þetta var, eins og ég segi, vel borgað og Írarnir vildu ekki gera þetta því
þetta var óþægilegt.
Voru þeir hræddir um að fá einhvern á eftir sér?
Já, já, sjálfsagt eitthvað svoleiðis og einu sinni komu reyndar einhverjir
gaurar sem mér leist ekkert á og
spurðu mig hvað ég væri að gera
og ég sagði þeim það og bar þeim
mínar samúðarkveðjur, að missa
félaga sinn og það fór bara ágæt-
lega á með mér og þessum glæpa-
mönnum í þessu stutta spjalli.
LJÓSMYNDARI
LANDSPÍTALA
Þegar Þorkell hóf störf hjá
Landspítalanum þá átti hann
von á því að hann væri að fara
í frekar þægilegt starf, fínt með
einhverju öðru en ekki fullt
starf.
Svo eru bara breyttir tímar og
breyttar áherslur og það kemur
í ljós að spítalinn hefur mikinn
áhuga á að nýta reynslu mína, sem er að vinna í allskonar almanna-
tengslum og fréttum, til þess að gera starfið sýnilegra. Á Landspítala
samskiptadeild sem ég vinn með, þannig að utan um þetta starf sem var
klínísk ljósmyndun fyrst og fremst er stór hluti af starfinu orðinn alls-
konar almannatengsl með innra og ytra kynningarefni spítalans.
Hvernig er dagur, eða vinnuvika hjá þér?
Vinnuvikan getur verið mjög mismunandi og grunnurinn að starfinu er
sem sagt klínísk ljósmyndun. Það er mjög mismunandi á milli deilda
hversu mikil þörf er á slíku og mjög dæmigert eru alls konar mynda-
tökur fyrir lýtaaðgerðir og myndatökur í ýmis konar aðgerðum eins og
ákveðnum tegundum af hjartaaðgerðum. Þá er oft verið að endurnýja
kennsluefni og eins vilja læknarnir kannski bara sjá hvernig þetta lítur út
og vilja þá fá myndir. Til að eiga þá í sjúkraskrám og skrásetja ákveðna
atburði; hvernig er framvindan? Það er nú svona hryggjarstykkið í starf-
inu.
Svo eru alls konar viðburðir sem eru skrásettir með það að leiðar-
ljósi að draga athygli að þeim. Maður reynir að gera fallegar myndir
af einhverju sem kannski ekki allir hafa áhuga á. Kannski einhverjum
fundum, eitthvað sérhæft.
þá er að mynda starfið; starfsfólkið í vinnu sinni. Það þjónar marg-
þættum tilgangi. Einn tilgangurinn er að skrásetja starf spítalans, enn
einn tilgangurinn er að búa til efni sem getur bæði nýst inn á við og út
á við. Sem sagt hvað er verið að gera og í hverju við stöndum okkur
vel. Við viljum sýna stjórnvöldum, sýna almenningi, skattborgurum, fjöl-
miðlum, með okkar hætti, hvað við erum að gera, sýna okkar góða starf.
Loks er það þessi innri markaðssetning þar sem starfsfólk finnur til
þess að spítalinn hefur áhuga á því sem það er að gera og það er verið
að sýna þeirra starf í góðu ljósi, réttu en góðu ljósi, og kannski verið að
hampa því, kannski birta það í myndaalbúmi á facebooksíðu spítalans.
Kannski dreifa einhverjum myndum út til fjölmiðlanna og miðla þannig
upplýsingum.
MYND ÁRSINS 2020
En þessi mynd sem var valin mynd ársins 2020, hvernig varð hún til?
Já, þegar covid skellur á þá varð mér náttúrulega ljóst að allt starf spít-
alans myndi gjörbreytast á einni nóttu og þarna kviknaði bara á gamla
fréttaljósmyndaranum sem sá bara að þarna var atburður í uppsiglingu.
V I Ð TA L
LJÓSMYND ÁRSINS 2020
- Viðtal við Þorkel Þorkelsson ljósmyndara
Þorkell Þorkelsson