Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.2011, Blaðsíða 26
26 – Sjómannablaðið Víkingur
Draumurinn
Nú víkur sögunni um borð í b/v Þorkel
Mána. Við fórum á veiðar seinnipartinn í
marsmánuði 1963 og áttum að veiða
þorsk í ís. Það var farið út frá Reykjavík
seint um kvöld og eins og oftast var ég
óráðinn hvert skyldi halda.
Þegar ég fór í koju sagði ég stýri-
manninum, Þorvaldi Björnssyni, að kasta
í kantinum VNV af Stafnesi sem hann og
gerði. Um nóttina dreymdi mig eftirfar-
andi draum. Mér fannst að ég væri að
fara úr heimavörinni í Öxney á Þorkatli
Mána en þegar í sundið kom var straum-
urinn svo mikill að lítið mjakaðist áfram.
Loks náðum við þó út úr sundinu. Þegar
við fórum hjá Eiríksvogi hugsaði ég í
draumnum: Héðan fór Eiríkur rauði þeg-
ar hann fann Grænland.
En þegar út fyrir eyjarendann kom
fannst mér ég líta inneftir firðinum og sá
ég þá hvar tók sig upp mikill brotsjór í
Hvammsfjarðarröst sem æddi út eftir og
lenti á stjórnborðssíðu Mánans svo allt
fór í bólakaf. Í því vaknaði ég og þegar
ég kom fram í brúna var Valdi að hífa.
Það var lítið í trollinu svo ég ákvað að
fara til Grænlands og spilaði draumurinn
þar mest inn í.
Leitin
Jón Þorláksson var á Jónsmiðum. Það
hafði verið smá kropp hjá honum en á
næsta kvótatíma eftir að ég lagði af stað
var lítið að hafa hjá honum svo ég setti
stefnuna á Hvarf og ákvað að fara vestur
fyrir Grænland. Þegar við nálguðumst
Hvarf var ísinn þar svo mikill að við
urðum að fara 25 sjómílur undan landi
til þess að komast vestur fyrir. Svona var
það norður með vestur ströndinni. Við
komumst hvergi nær neinum banka en
10-15 sjómílur en þegar við komum
norður á 64 gráðu norðurbreiddar, eða á
móts við miðjan Fyllasbanka, lá ísinn í
vestur og greiddist svo úr honum að við
gátum lónað norður eftir í gegnum hann.
Það var um það bil 30 sjómílna breitt
belti sem varð greiðfærara þegar norðar
dró. Þegar norður úr þessu ísbelti kom
var auður sjór, norð-norð-austan kaldi
og 15 gráðu frost.
Nú var haldið áfram norður eftir og
næst haft eitt hol á Bananabanka en þar
var enginn fiskur. Enn var haldið norður
eftir. Þegar kom norður á Litla heilafiski-
banka sáum við tvö skip, annað var í
djúpkantinum á bankanum en hitt lengst
uppi á grunninu.
Bjáninn
Þegar við nálguðumst þann sem var í
kantinum sáum við að það var norskur
yfirbyggður línubátur. Þegar við komum
að honum sáum við að hann var að
draga línuna og að það var gráseilað hjá
honum af stórum þorski. Hann var á 200
föðmum. Ég kastaði dýpra eða á 210 fað-
ma dýpi. Þegar ég var búinn að toga í 15
mínútur varð fast. Til að bæta gráu ofan
á svart hljóp einhver bjáni að spilinu og
herti á bremsunni á forvírnum svo að
vírinn slitnaði í topprúllunni en ég hafði
slakað út 650 föðmum af vír, en við vor-
um með 600 faðma af nýjum vír á troml-
unum en þar fyrir ofan var lélegur vír.
Þegar þetta var var yfirleitt notaður vír
sem var 3 x dýpið, að viðbættum ein-
hverjum metrum sem fór eftir botnlagi.
Nú var híft úr festunni og á niður-
stöðu og var allt gikkfast. Þá fór heldur
betur að hríslast hrollur um mig. Ef aft-
urvírinn hefði slitnað var ekkert annað
að gera en að fara heim fisklaus með
rófuna á milli lappa. En sem betur fór
var það ekki svo slæmt. Það losnaði og
þegar trollið kom upp var talsvert mikið
af fiski í því og bugt af vírnum lá yfir
belginn. Við gátum krækt í bugtina og
náð að hífa inn lausa endann á forvírn-
um og hnýttum við vírana saman og
hífðum inn á tromluna svo allt kom
klárt upp.
Eftir þetta notaði ég bara 575 faðma
af vír á 210-220 föðmum en setti trollið
bara vel og dró með aðeins færri
snúningum.