Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.2011, Blaðsíða 4

4 – Sjómannablaðið Víkingur
Árið 1960 voru 3 bátar gerðir út frá
Tálknafirði. Fyrstan skal nefna
Guðmund á Sveinseyri. Hann var
smíðaður í Þýskalandi 1957, úr stáli,
75 brl. 280 ha. MWM dísel vél. Eigandi
var Albert Guðmundsson á Sveinseyri.
Báturinn var gerður út á línu og alltaf
róið í steinbítinn í Látraröstina ef veður
leyfði, annars suður í Breiðafjörð þar
sem veiddist ýsa og þorskur. Næst var
mótorbáturinn Sæfari BA143 smíðaður
í Þýskalandi 1960 stál. 101 brl. 400 ha.
MWM dísel vél. Eigandi Hraðfrystihús
Tálknafjarðar H/F. Hann fórst í róðri á
Barðagrunni 9. janúar 1970 með allri
áhöfn, 6 mönnum. Þriðji stálbáturinn
hét Tálknfirðingur og var næst elstur,
smíðaður í Þýskalandi 1956, 66 brl.
280 ha. Mannheim disel vél, eigandi
Hraðfrystihús Tálknafjarðar H/F. Þessi
fróðleikur er tekinn upp úr Íslenskum
skipum sem bókaforlagið Iðunn gaf út.
Albert Guðmundsson rak starfsemina
af miklum dugnaði og fyrirhyggju. Það
var mikill uppgangur á Sveinseyri á
þessum árum. Þar var rekið stærðar
frystihús og fjöldi manns í vinnu bæði á
bátunum og frystihúsinu.
Ráðinn á Guðmund
Árið 1960 var ég staddur í Eyjafirði,
nánar tiltekið á Merkigili þar sem Her-
mann bróðir minn bjó um tíma. Þá
heyrði ég í útvarpinu að óskað var eftir
öðrum vélstjóra á mótorbátinn Guð-
mund á Sveinseyri. Þar sem ég hafði
ekkert fyrir stafni ákvað ég að sækja um
starfið. Síðan hringdi ég í Salomon,
kaupfélagsstjóra í Haganesvík, og bað
hann að mæla með mér í
starfið. Svörin sem ég fékk
voru þau að hann væri búinn
að gefa mér bestu meðmæli.
Þá hafði Albert Guðmunds-
son, útgerðarstjórinn, verið
búinn að tala við Salomon og
fengið þær upplýsingar sem
honum nægðu. Og þar með
var ég ráðinn á skipið.
Gamlir menn höfðu hvatt
mig til að fara aftur á sjóinn
til þess að sannfæra mig um
að lífsreynsla mín á Norð-
lendingi hefði ekki haft var-
anleg áhrif á taugar mínar.
Og sem betur fór reyndust
taugarnar í nokkuð góðu
lagi.
Nú var að drífa sig heim og taka föt
og annað sem ég þurfti nauðsynlega að
hafa með mér. Ég tók strandflutninga-
skipið Skjaldbreið vestur á Tálknafjörð,
kojufélagi á skipinu var Haraldur frá
Skarðsdal á Siglufirði, góður kunningi
minn og gamansamur náungi sem var að
fara á vetrarvertíð til Vestmannaeyja.
Ýmislegt var brallað á leiðinni vestur
og tíminn því fljótur að líða. Er við kom-
um á Tálknafjörð skildu leiðir hjá okkur
Haraldi, hann hélt áfram sinni ferð en ég
fór beint um borð í mótorbátinn Guð-
mund á Sveinseyri, sem ég var ráðinn á
og lá þar við bryggju. Ég kom mér fyrir í
koju í lúkar sem mér var vísað á. Ég
þekkti ekki nokkurn mann um borð, en
komst fljótt að því að fyrsti vélstjóri hét
Örn Óskar Helgason og var giftur Svönu,
dóttur Jóns Einarssonar sem eitt sinn var
vélstjóri við Skeiðfossvirkjun. Skipstjór-
inn hét Einar Þórarinsson frekar fálátur
og blandaði ekki geði við áhöfnina svo
ég yrði var við. En ég man ekki nafn á
stýrimanni.
Setjum hann í poka
Fljótlega eftir að ég kom um borð var
mér sagt að ég væri fjórði annar vél-
stjórinn sem verið hefði um borð frá
vertíðarbyrjun. Stýrimaður hefði flæmt
þá burt með ýmsum brögðum. Eins ætl-
aði hann að hafa það við mig. Hann var
með allslags hundakúnstir við mig og ég
gat ekki gert honum neitt til hæfis. Ég
hugsaði með mér að skipta mér ekki af
stýrimanni, þar sem ég taldi að fyrsti vél-
stjóri væri minn yfirmaður enda ég ráð-
inn hjá honum. Kokkurinn hét Bergur
Vilhjálmsson og var náfrændi Kristínar,
konu Sveins á Sléttu í Fljótum, sem voru
sveitungar mínir, og hásetinn hét Gunn-
björn Ólafsson. Ég náði góðu sambandi
við alla undirmennina.
Strax frá því ég kom um borð upplýsti
ég að ég væri bóndi og fljótlega heyrði
ég að stýrimaður var farinn að kalla mig
súrheyskallinn. Það voru stundum tvær
stelpur að þvælast um borð. Eitt sinn er
ég var háttaður í koju heyrði ég þá eldri
vera að segja félögum mínum að hún
hefði komið alveg upp að hliðinni á mér
í fyrradag og enga súrheyslykt getað
fundið og skildi hreint ekki af hverju.
Svona gekk þetta lengi að hann var alltaf
að áreita mig. Ég vildi kynnast hinum
skipsfélögum mínum áður en ég biti
hann af mér, aldrei hvarflaði það að mér
að fara af skipinu, eitthvað skildi ganga á
áður.
En svo kom tækifærið. Eitt sinn kem-
ur hann með asa miklum niður í lúkar
til okkar þar sem við vorum saman Lundarnir láta fara vel um sig á Látrabjargi, Látraröstin er ekki fjarri.
Alfreð Jónsson
Á vertíð á Tálknafirði 1960
Guðmundur á Sveinseyri.