Bændablaðið - 21.07.2022, Blaðsíða 18

18 Bændablaðið | Fimmtudagur 21. júlí 2022
HAGTÖLUR LANDBÚNAÐARINS
Heimsmarkaðsverð á
áburði lækkar
– Mikil óvissa á mörkuðum
Verð á köfnunarefnisáburði hefur lækkað lítillega síðustu vikurnar samhliða
lækkun orkukostnaðar og samdráttar í eftirspurn, sem er vanalegt á þessum tíma
árs. Mikil óvissa er á mörkuðum og þá sérstaklega tengt því hvort settar verði
takmarkanir á útflutning áburðar frá Rússlandi og Úkraínu.
Afhending Rússa á gasi mun hafa afgerandi áhrif á orkuverð í Evrópu á komandi
mánuðum og þar með kostnaði við áburðarframleiðslu. Vegna hækkunar orkuverðs hefur
verið dregið talsvert úr framleiðslu köfnunarefnis í Evrópu og jafnvel verksmiðjum
lokað. Ekki er ljóst hvenær eða hvort framleiðsla ná fyrri getu sem skapa óvissu um
framboð og verð á næsta ári. Ekki hafa orðið miklar verðbreytingar á fosfór og kalí á
mörkuðum síðustu vikurnar. Þróun næstu misserin mun ráðast af því hvort Rússland
og Hvíta-Rússland fái að flytja út sína framleiðslu.
Gífurleg hækkun á framleiðslu­
kostnaði landbúnaðarvara
Í flestum okkar nágrannalöndum er mánaðarlega gefin út
vísitala yfir framleiðslukostnað landbúnaðarvara. Slík vísitala
er samsett úr fjölda kostnaðarliða, svo sem áburði, fóðri, olíu og
ýmsum öðrum rekstrarvörum. Síðustu 12 mánuði hefur vísitala
framleiðsluverðs landbúnaðarvara hækkað gífurlega, eða um
30-40%.
Í apríl var 12 mánaða hækkun vísitölu framleiðslukostnaðar
landbúnaðarvara í Bretlandi um 30% á meðan almenn verðbólga
þar í landi var um 9%. Sambærileg gögn á Írlandi gefa til kynna
mun meiri hækkun, eða 41%. Gert er ráð fyrir því að vísitalan haldi
áfram að hækka fram eftir ári en þó verði vöxturinn mun minni en
verið hefur síðustu misserin.
Verðhjöðnun á
hrávörumörkuðum
Síðustu vikurnar hefur heimsmarkaðsverð á hveiti lækkað nokkuð. Í júlí voru
viðskipti með hveiti á markaðnum í Chicago komin niður undir það verð sem var
fyrir innrás Rússa í Úkraínu. Framboð hefur verið að styrkjast sem leiðir til lægra
verðs. Vonir eru bundnar við að samkomulag náist milli Úkraínu og Rússlands
um að hefja aftur útflutning á hveiti frá hafnarborgum í Svartahafi.
Verð á soja fer einnig lækkandi, einkum vegna þess að þar er gert ráð fyrir því að
eftirspurn dragist saman og síðan eru uppskeruhorfur góðar í Bandaríkjunum og öðrum
mikilvægum framleiðslusvæðum.
Nokkur óvissa ríkir á mörkuðum með maís. Líklegt er að hitabylgja í Evrópu dragi
úr uppskeru. Það mun einnig skipta máli hvort samkomulag náist milli Rússlands og
Úkraínu um útflutning á kornvörum, þar sem bæði lönd hafa talsverða markaðshlutdeild
í heimsviðskiptum með maís.
0
50
100
150
200
Ja
n
Fe
b
M
ar Ap
r
M
aí
Jú
n Jú
l
Ág
ú
Se
p
O
kt
N
óv De
s
Ja
n
Fe
b
M
ar Ap
r
M
aí
Jú
n
2021 2022
Heimsmarkaðsverð á fóðurhráefnum
Hveiti Maís Soja
Hveiti
+ 56%
Hveiti
+ 56%
Soja
+ 12%
0
100
200
300
400
Ja
n
Fe
b
M
ar Ap
r
M
aí
Jú
n Jú
l
Ág
ú
Se
p
O
kt
N
óv De
s
Ja
n
Fe
b
M
ar Ap
r
M
aí
Jú
n
2021 2022
Heimsmarkaðsverð á áburði
N (Urea) Fosfór Kalí
K
+ 177%
P
+34%
N
+ 56%
Breyting yfir 12 mánaða tímabilBreyting yfir 12 mánaða tímabil
80
90
100
110
120
130
140
150
160
Ja
n
Fe
b
M
ar Ap
r
M
aí
Jú
n Jú
l
Ág
ú
Se
p
O
kt
N
óv De
s
Ja
n
Fe
b
M
ar Ap
r
M
aí
2021 2022
Vísitala framleiðsluverðs landbúnaðarvara
Írland Bretland