Bændablaðið - 21.07.2022, Blaðsíða 39

39Bændablaðið | Fimmtudagur 21. júlí 2022
Altamira, framleiðslu tekíla í stórum
stíl í Jalisco. 1758 fékk Spánverjinn
Don José Antonio de Cuervo úthlutað
miklu landi á svipuðum slóðum frá
Ferdinand VI Spánarkonungi til að
rækta Agave og framleiða tekíla.
Sonur de Cuervo fékk sérstakt leyfi
frá Carlosi IV Spánarkonungi til
að framleiða drykkinn þrátt fyrir
tímabundið bann á honum í tíð
Carlosar III.
Neysla á tekíla jókst mikið í
sjálfstæðisstríði Mexíkó undan
Spánverjum, 1910 til 1921, og
er sagt að það hafi verið hluti
af fastakosti hermanna beggja
fylkinga. Uppreisnarmenn Mexíkóa
litu á drykkinn sem karlmennsku-,
þjóðar- og frelsistákn en hermenn
Spánverja sturtuðu honum í sig til
að sljóvga meðvitund sína og gleyma
ömurlegum örlögum sínum fjarri
heimalandinu.
Upphaflega kallaðist tekíla mezcal
de tequila og eingöngu selt í tunnum.
Árið 1880 hóf Cuervo vínbrennslan
að setja það á flöskur og selja í
neytendaumbúðum. Framleiðandi
Sauza Tequila, stofnað 1873, var
fyrsta fyrirtækið til að flytja tekíla
til Bandaríkjanna og árið 1893 ákvað
stjórn þess að fella mezcal-hlutann
úr heitinu fyrir Bandaríkjamarkað.
Árið 1936 hóf fyrrverandi
öldungadeildarþingmaður í Arizona-
ríki í Bandaríkjum Norður-Ameríku
að framleiða tekíla við lítinn fögnuð
Mexíkómanna og árið 1974 tókst
Mexíkó að tryggja sér heitið tekíla
sem þjóðlegt hugverk.
Eftirspurn eftir tekíla jóskt talsvert
í Bandaríkjunum í kjölfar seinni
heimsstyrjaldarinnar vegna skorts á
áfengi frá Evrópu.
Í dag er áætlað að yfir eitt hundrað
einingahús í Mexíkó framleiði
rúmlega 900 afbrigði af tekíla.
Mörg minni fyrirtækjanna
eru í einkaeigu en allir stærri
framleiðendur tekíla í dag eru í eigu
stórra fjölþjóðlegra fyrirtækja.
Magnið af því tekíla sem selt
er á Bandaríkjamarkaði er flutt í
tankbílum frá Mexíkó og tappað
á flöskur í Kaliforníu, Arkansas,
Missouri, og Kentucky og flutt þaðan
út víða um heim.
Framleiðsla og flokkun tekíla
Tekíla er unnið úr safa og sykri
Agave-plantna og helst A. tequilann
'Weber's Blue'. Til að plantan nái
æskilegum þroska þarf hún að vaxa
í átta til tíu ár og ræktunartíminn
því langur. Upphaflega var safa til
framleiðslunnar safnað með því að
skera burt blómstöngulinn og gerja
safann sem úr sárinu rann. Í dag
er tekíla aðallega unnið úr stofni
plöntunnar. Eftir að blöðin hafa verið
skorin burt er stofninn hæghitaður
í ofni í rúman sólarhring og safinn
pressaður úr honum og látinn gerjast
í tré- eða stáltunnu. Því næst er safinn
eimaður einu sinn eða oftar til að auka
hreinleika framleiðslunnar þrátt fyrir
að sumir segi að endurtekin eimun
dragi úr bragðgæðum tekílasins.
Gróflega er tekíla skipt í tvo
flokka. Í öðrum flokknum er tekíla
sem er framleitt úr 51% sykri sem
fenginn er úr A. tequilana 'Weber's
Blue' og 49% annars konar sykri. Í
hinum flokknum, sem jafnframt þykir
fínni, er tekíla sem unnið er 100% úr
sykri A. tequilann 'Weber's Blue' og
verður því jafnframt að vera tappað
á flöskur í Mexíkó.
Báðum flokkum er skipt í
undirflokka:
Blanco o Plata, silfur, er tært
óblandað tekíla sem hefur staðið í
tunnum í minna en tvo mánuði.
Joven o Oro, gull, tekíla sem hefur
verið blandað með sykri, litar- og
bragðefnum.
Reposado er tekíla sem hefur
staðið í tunnum í að lágmarki tvo
mánuði og komist í samband við eik.
Anejo hefur staðið í eikartunnu í
að minnsta kosti eitt ár.
Extra Anejo er tekíla sem hefur
staðið í eikartunnu í að minnsta
kosti þrjú ár. Fram til ársins 2004
leyfði tekílaráð Mexíkó ekki að
drykkurinn væri bragðbættur með
utanaðkomandi efnum, hvað þá að
„tekíla“ með bragðefnum bæri heitið
tekíla. Þessu var breytt 2005 að því
undanskildu að ekki má bragðbæta
tekíla sem unnið er úr 100% A.
tequilana 'Weber's Blue' og kalla
það tekíla.
Liturinn á tekíla ræðst að mestu af
því í hvers konar tunnum það hefur
verið látið eldast. Í sumum tilfellum
er aftur á móti bætt í það litarefnum
til að ná fram ákveðnum litatón.
Neysla
Þjóðardrykkur Mexíkó er
40% sterkt tekíla og sagt er að
hanastélsdrykkurinn margaríta hafi
orðið til á bar í bænum Tijunna
í þeim tilgangi að fá kvenkyns
Ameríkana til að drekka tekíla.
Þriðji sunnudagurinn í mars ár
hvert er tekíladagurinn í Mexíkó og
þar í landi er tekíla notað sem krydd
með mat og til að skola niður góðri
máltíð.
Árið 2013 var bannið við
innflutningi á tekíla unnu úr 100%
A. tequilana 'Weber's Blue' aflétt í
Kína í framhaldi af heimsókn Xi
Jinping, forseta Kína, til Mexíkó og
jókst sala þess mikið þar í kjölfarið.
Dýrasta flaska af tekíla sem selst
hefur til þessa fór fyrir 225 þúsund
Bandaríkjadali, eða tæplega 31
milljón íslenskra króna, en auk
innihaldsins er flaskan skreytt með
tveimur kílóum af gulli og platínu.
Tekíla á Íslandi
Fyrsta greinin þar sem tekíla er
nefnt á nafn samkvæmt tímarit.is
er smáfrétt í Vísi 28. febrúar 1969
en þar segir að hinn góðkunni
leikari John Wayne hafi slasast.
„Hann datt á gólfið á veitingahúsi
einu í Durango í Mexíkó og braut
í sér tvö rif. Ekki er vitað hvernig
á því stóð að hetjunni varð
fótaskortur, eða hvort það var að
kenna þjóðardrykk Mexíkóana,
tekíla“
Á Íslandi er algengara að drekka
tekíla sem skot og margir eflaust
skellt einu eða fleiri slíkum í sig
með salti og sítrónu og slammað
síðan staupinu á hvolfi á barborðið,
grett sig og gefið frá sér óhljóð.
Margarítakokteill samanstendur
af 60 millilítrum af tekíla og 30
millilítrum af appelsínu- eða
límesafa og klaka og að sjálfsögðu
saltrönd á þar tilgerðu margaríta-
glasi. Tekíla sólarupprás er blanda
af einum og hálfum hluta tekíla,
hálfum hluta af grenadín sýrópi
og sex hlutum af appelsínusafa en
tekíka sólsetur af þremur sentílítrum
af ljósu tekíla, einum og hálfum
sentílítra af sítrónusafa og einni
teskeið af grenadín sýrópi.
Kæli- og frystiklefar í öllum
stærðum og gerðum
Margar gerðir af
vélbúnaði fyrir
kæli- og frystiklefa
Mikið úrval af hillum
Járnháls 2 - 110 Reykjavík
Sími 440 - 1800
www.kaelitaekni.is
Kælitækni er leiðandi í sölu
og uppsetningu á kerfum með
náttúrlegum kælimiðlum
Tekíla er þjóðardrykkur Mexíkó. Mynd / Unsplash
Sennilega féll leikarinn Jonh Wayne á gólfið á veitingahúsi
einu í Durango í Mexíkó vegna stífrar tekíladrykkju og braut í
sér tvö rifbein. Mynd / esquire.com
Dýrasta flaska af tekíla sem selst hefur til þessa fór fyrir 225
þúsund Bandaríkjadali, eða tæplega 31 milljón íslenskra króna.
Mynd / gourmetdemexico.com
Tekíla var fyrst selt í flöskum árið 1873. Mynd / steinecker.com Stáltankar til að gerja tekíla. Mynd / paquitequila.com
Gyðjan Mayahuel er verndari Agave plantna.
Mynd / MiCorazonMexica.com
Liturinn á tekíla ræðst að mestu af því í hvers konar
tunnum það hefur verið látið eldast. Mynd / wine.com