Bændablaðið - 21.07.2022, Blaðsíða 47

47Bændablaðið | Fimmtudagur 21. júlí 2022
KROSSGÁTA Bændablaðsins
Lausn á krossgátu í síðasta blaðiSTJÓRNA KÚGA BEYGUR TEFJA NAFN-
GREINA SVOLÍTIÐ PUKRAST
GLEÐI-
MERKI ÓHEMJU
GÆLU-
NAFN KNEYFA
NÝLEGA
KVARS-
STEIN
ÞORA
NÁ-
SKYLDUR
MATJURT
BOTN-
VARPA
RÖÐ
PUÐAR
HVÍLST
GÆLUNAFN
GRÆNMETI
STUNDAFNÆSA
TVEIR EINS
FRJÓANGI
TVEIR EINS
ÖFUGT
HRÓPA
Í RÖÐ
LYFTAST
ÓHEFLAÐUR
HANGA Á
AFSVAR
FÚI
HREINSAÐ
FÉMUNIR
EGGJA
DRATTAST
TÍMABIL
ÓVILJUGUR
SKYNFÆRATVEIR
EINS
FÍNGERÐ
HOLU-
FISKUR
RÓTA
SPILLA
ÞREYTA
KK. NAFN
SPÝTA
EGNA
TÍMASKEIÐ
SKJÓL
SJÚKT
ÞESSI
ÖFUG RÖÐ
STJÓRN-
PALLUR
HLÉ
MIÐA
ÖFUG RÖÐ
ÁKALL
SEM
HERÐA-
KLÚTUR
KETIL-
BUMBUR
URMULL
KVK NAFNÞVAGA
SEMSÉ
H
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
TH
IS
.I
S
•
K
R
O
SS
G
A
TU
R
.G
A
TU
R
.N
ET
179
EYJA Í
EVRÓPU
STUTT-
NEFNI RAUST AÐSJÁLL HJÁLP STÆKKI
SSKRÍN M Á H I R S L A AUÐ-
KENNA
NSNUÐRA A S A NAUTNA-
LYF Ó P Í U M
AMÆLI-
EINING L I BRALLA
BAKSA M A K K A
T FRÉTTIR
TÁKN S P U R N I R
S IÐUKAST
FLÍK
OFSA-
REIÐA S T A K K U R DÖPUR SNEMMA ELDHÚS-
ÁHALD K
GLÓFISNÚNINGAR
T
TVEIR
EINS
ÁTT
N
K R Ó A STRÁ
SKJÖGUR
GUSTA R I Ð
HREINSI-
EFNI
TVEIR EINS S Á P AINNILOKA
R Ö Ð SJÁÐU
FJÖRGAST S K O TÁLMA A F T R A ÁVÖXTURRUNA
A S A L A U S STRÝTU
ÚLDNA
HRYGGÐAR F Ú L N ARÓLEG
U T
LASLEIKI
NIÐUR-
STAÐA I L L S K A FLÆDDI
NUDD R A N NÖFUG RÖÐ
T
STYRKJA
INNI-
LEIKUR E F L A
FJALLS-
NÖF
REIK E N N I TVEIR EINS
KVK NAFN A A
H A N N A EIGINLEIKI
DVELJAST E I G I N D GÆFA NSKIPU-
LEGGJA
A L D A ÓLAGI
Í RÖÐ B I L U Ð BINDA
VERKFÆRI Ó L ABYLGJA
L
I
Ú
Ð
I
R
FJÖLDI
U
M
N
Ú
A
G
R
U
DRASL
R
S
ATLAGA
K
Á
R
R
A
Á
N
SÞREYTA
EFTIRSJÁR
H
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
TH
IS
.I
S
•
K
R
O
SS
G
A
TU
R
.G
A
TU
R
.N
ET
178
Bænda
Smáauglýsingar 56-30-300
Smiðjuvegur 68, Kópavogi | S. 587 1350 | bifreidaverkstaedi.is
Allar almennar bílaviðgerðir
OG VINNUM ÚR ÞEIM
LAUSNIR
TÖKUM AÐ OKKUR VERKEFNI
VHE • Melabraut 27 Hafnarfjörður • Hraun 5 Reyðarfirði
Sími 843 8804 • Fax 575 9701 • www.vhe.is • sala@vhe.is
Söfnin í landinu:
Nýjar og gamlar sýningar í Glaumbæ
Félag íslenskra safna og safna-
manna (FÍSOS) og Bændablaðið
munu í samstarfi birta umfjallanir
um söfn landsins í næstu blöðum.
Aðstandendur Glaumbæjar ríða
á vaðið.
Torfbærinn í Glaumbæ er
samstæða þrettán húsa en bærinn
er sérstæður meðal íslenskra
torfbæja að því leyti að mjög lítið
grjót er notað í hleðslurnar og er
því torfríkasti bær landsins. Búið
var í Glaumbæ til ársins 1947 en
þá tók Þjóðminjasafn Íslands við
bænum. Byggðasafn Skagfirðinga
sem stofnað var 29. maí 1948 fékk
afnot af bænum og opnaði sýningu
í honum 15. júní 1952, og fagnaði
sýningin „Mannlíf í torfbæjum á 19.
öld“ því 70 ára afmæli á dögunum.
Á sýningunni í bænum má sjá
yfir 800 gripi, í 16 mismunandi
rýmum, og er áhersla lögð á aðbúnað
fólks við matargerð og daglegt líf.
Sýningin hefur vissulega tekið
ýmsum breytingum í gegnum árin,
einna helst þegar miklar endurbætur
fóru fram árið 1998 af tilefni 50
ára afmælis safnsins. Sýningin og
falleg sýningarumgjörð Glaumbæjar
hefur dregið að sér hundruð þúsunda
manna og virðist ekkert lát á
áhuganum á sýningunni.
Tvö gömul timburhús hafa verið
flutt á safnlóðina í Glaumbæ. Í
Áshúsi eru kaffistofa og sýningar.
Hjónin Sigurlaug Gunnarsdóttir og
Ólafur Sigurðsson byggðu húsið
1883-1886 í Ási í Hegranesi. Þau
héldu skagfirska kvennaskólann á
heimili sínu 1877, fyrsta árið sem
hann starfaði. Skautbúningnum, sem
Sigurlaug saumaði á sig, hefur verið
komið fyrir í nýjum glerskáp í Áshúsi.
Í honum má einnig skoða glæsilegan
kyrtil Ólafar Guðmundsdóttur,
sem var barnabarn Sigurlaugar.
Hann var færður safninu til
varðveislu á síðasta ári og nú standa
þjóðbúningar langmæðgnanna
hlið við hlið í skápnum og hægt
að dást að þeim saman. Til sýnis
er jafnframt glæsilegur 20. aldar
upphlutur Guðrúnar Ingólfsdóttur
sem hún lánaði safninu fyrir þessa
sýningu, og fagran stúlknabúning
Maríu Guðmundsdóttur. Loks má
skoða glæstan skautbúning Bjargar
Sigríðar Önnu Eiríksdóttur sem
færður var safninu árið 2006. Það
er vel við hæfi halda arfleifð íslenska
þjóðbúningsins á lofti í þessu húsi.
Safnið gerði það jafnframt með
opnun sýningarinnar „Íslenskir
þjóðbúningar og Pilsaþytur“ á
efri hæð Áshúss þann 19. júní sl.,
í samstarfi við Pilsaþyt, öflugan
félagsskap kvenna í Skagafirði.
Pilsaþytskonur hafa meðal annars
heimsótt safnið í Glaumbæ einmitt
á þessum degi, 19. júní og glatt
safngesti svo um munar með því að
skrýðast íslenskum þjóðbúningum.
Nýjasta framtak þeirra var að
sauma stórglæsilegan kyrtil fyrir
fjallkonu sveitarfélagsins til að nota
á þjóðhátíðardaginn og er hann til
sýnis í Áshúsi.
Sýningin „Torfbærinn: Heimili
og vinnustaður“ er í Gilsstofu og
var opnuð í samstarfi við Skottu
kvikmyndafjelag.
Þar er skyggnst aftur í
tímann með aðstoð 360° sýndar-
veruleikagleraugna og hægt að sjá
fólk við hina ýmsa iðju sem þótti
hversdagsleg í gamla daga en er
okkur framandi í dag. Þar sjáum
við einmitt hvernig hægt er að
nota nútíma tækni til að varðveita
menningararfinn og færa til komandi
kynslóða. Áhorfandinn upplifir
sjálfan sig sem hluta af aðstæðum
horfinna tíma og fær dýpri upplifun
af safnaheimsókninni, bæði til að
læra og njóta.
Áhugasamir eru hvattir til
að líta við í Glaumbæ í sumar.
Sýningin „Torfbærinn: Heimili
og vinnustaður“ stendur út ágúst
og „Íslenskir þjóðbúningar og
Pilsaþytur“ stendur til 20. október.
Arfleifð íslenska þjóðbúningsins er haldið á lofti í Glaumbæ.
Baðstofa.