Rökkur - 01.12.1949, Blaðsíða 28

140
RÖKKUR
Hafa þeir reynt að kynna
sér aðferðir annarra og
reynslu í þessum efnum og
ætla að byggja á henni aö
ýmsu leyti.
Þrjár aðferðir.
Til eru þrjár aðferðir til
að framleiða gas þannig
neðanjarðar, en ekki skal
farið nákvæmlega út í að
lýsa þeim hér, þar sem það
yrði of flókið mál. Allar
byggjast þær þó á því, að
fyrst verður að grafa göng
innan um kolalögin og
helzt milliganga, til þess að
sem beztur súgur verði fyr-
ir eldinn, er hann hefir ver-
ið kveiktur. Fer það talsvert
eftir kolalögunum, hvaða
aðferð er hentugust, en að-
eins er sögð svo fullkomin,
að þá nýtist nær öll kolin.
En þó er aldrei hægt að
segja um það með fullri
vissu.
Gasið er leitt upp í píp-
um, rétt eins og um venju-
legt gas væri að ræða, en
þar er það síðan notað til
iðnaðar eða annars, sem
nauðsynlegast þykir.
Sparnaður?
En hver er helzti kostur-
inn við að breyta kolunum í
gas þegar í iðrum jarðar?
Hefir það í för með sér
sparnað á vinnuafli? Það er
mjög mikilvægt atriði fyrir
land eins og Bretland, þar
sem það háir mjög allri
framleiðslu og ekki sízt
kolanámi, hvað mikill hörg-
ull er á verkamönnum.
Venjulega starfa um 70 af
hundrað starfsmönnum
hverrar námu neðanjarðar.
við vinnslu kolanna. Hinir
hafa á hendi ýmiskonar
störf ofanjarðar. Reynsla
Rússa virðist hinsvegar
benda til þess, að einungis
15 af hverjum hundrað
staírfsmönnum „gasnámu“
starfi neðanjarðar, við und-
irbúning kolabrennslunnar
og þar fram eftir götunum.
Virðist því þurfa aðeins
fjórða til fimmta hluta þess
mannafla við „gasnámur“,
sem nauðsynlegur er við
venjulegt kolanám.
Þó er sennilegt, að slík
gasframleiðsla mundi aldrei
geta útrýmt venjulegu kola-
námi til fullnustu. Kol eru
til margs þörf og þau koma
ekki öllum að notum, þegar
þeim er brennt í iðrum jarð-
ar og breytt þar í gas. En
slík gasframleiðsla mundi
vera til mikilla hagsbóta,
þótt henni verði ekki komið
við hvarvetna.