Fréttablaðið - 23.02.2023, Blaðsíða 8

6%
Munurinn á
matarkörfunni í Bónus
og ódýrustu mögulegu
körfu.
8 fréttir FRÉTTABLAÐIÐ 23. FeBRúAR 2023
fiMMtUDAGUr
Álagning olíufélag-
anna á hvern lítra elds-
neytis hefur meira en
tvöfaldast síðan í maí
2022.
54%
Munurinn á
matarkörfunni í
Iceland og ódýrustu
mögulegu körfu.
198 kr.
kostar lítrinn
af mjólk í
Bónus.
301,90 kr.
er lægsta verð á bens-
íni á Akureyri, hjá
Orkunni á Mýrarvegi.
heimilisbókhaldið | NeYTeNdUR |
ser@frettabladid.is
Pósturinn tekur 1.700 króna
geymslugjald ef viðskiptavinir
hans koma of seint að sækja bréf
sem þeim hefur verið tilkynnt um
að bíði þeirra, og gildir einu hversu
þunn og létt þau eru.
Breki Karlsson, formaður Neyt-
endasamtakanna, segir þetta vera
dæmigert fyrir þennan opinbera
rekstur. „Pósturinn er meistari í að
smyrja smágjöldum á bréf og pakka
og er alls ófeiminn við að nota til
þess öll tiltæk ráð,“ segir hann.
Pósturinn hafi þó stoð í reglu-
gerðum til að gera þetta, sem æ fleiri
verði fyrir barðinu á þegar póst-
húsum fari fækkandi og þau sé ekki
endilega lengur að finna í hvaða
íbúa hverfi sem er. Þess vegna beri
meira á kvörtunum vegna þessa
gjalds.
Þá liggi líka fyrir frumvarpsdrög
þess efnis að Pósturinn beri ekki
lengur bréfasendingar í hús, heldur
verði almenningur eftirleiðis að
sækja þær í sérstök póstbox sem
komið verði upp á fjölsóttum stöðum
á borð við verslunarmiðstöðvar. n
Segir Póstinn vera
meistara í gjöldum
Breki
Karlsson,
formaður
Neytendasam-
takanna
Pósturinn hefur bætt við ýmis konar
gjöldum sem ekki þekktust áður.
ser@frettabladid.is
Fjölnotapappír sem notaður er í
hefðbundnum skrifstofuprent-
urum er meira en tvöfalt ódýrari í
Hagkaupum en verslunum Pennans
Eymundssonar.
Í Hagkaupum kostar eitt þúsund
stykkja eining 599 krónur sam-
kvæmt kvittun sem blaðið hefur
undir höndum, en sama magn
kostar 1.499 krónur í Pennanum
Eymundsson svo sem sjá má af nót-
unni sem sést hér að ofan.
Að sögn kaupandans í báðum
þessum tilvikum finnst honum
skjóta nokkuð skökku við að Hag-
kaup kaupir einmitt sinn pappír af
umræddri skrifstofuvöruverslun.
Í því ljósi hljóti þessi mikli verð-
munur að vekja athygli, enda leggi
heildsalinn meira á vöruna en kaup-
andinn. n
Mikill verðmunur
á fjölnotapappír
Pappírinn í Pennanum er nær þrefalt
dýrari en í Hagkaup.
Álagning á bensín og dísilolíu
er umtalsvert hærri hér á
landi en í Bretlandi og Írlandi.
Raunar hefur verð á eldsneyti
hér á landi verið með því allra
hæsta sem þekkist í Evrópu
árin 2017-2022. Costco virðist
ekki veita eins mikla sam-
keppni og áður.
olafur@frettabladid.is
Þetta kemur fram í nýlegri úttekt
Samkeppniseftirlitsins á eldsneyt-
ismarkaðnum hér á landi. Úttektin
leiðir í ljós að álagning á bensíni er
hærri á landsbyggðinni en á höfuð-
borgarsvæðinu.
Virk samkeppni virðist gagnast
neytendum vel. Þegar Costco opn-
aði bensínstöð sína 2017 lækkaði
álagning eldsneytis merkjanlega
um allt land jafnvel þótt Costco
reki einungis eina bensínstöð í
Garðabæ.
Álagning er þó hærri á lands-
byggðinni en á höfuðborgarsvæð-
inu. Undantekningin frá þessu er
Akureyri. Athyglisvert er að um
mitt ár 2020 snarlækkar bensín-
verð á Akureyri en fram til þess
tíma hafði álagning á Akureyri
verið svipuð og annars staðar utan
höfuðborgarsvæðisins. Frá þeim
tíma hefur bensínverð verið lægra
á Akureyri en á höfuðborgarsvæð-
inu.
Ástæða fyrir þessari miklu og
skyndilegu lækkun bensínverðs á
Akureyri um mitt ár 2020 er aukin
samkeppni. Þá opnaði Atlantsolía
bensínstöð þar og bauð ódýrara
bensín en áður hafði staðið Akur-
eyringum til boða. Samkeppnin
blómstrar enn norðan heiða og
álagning á Akureyri er nær því sem
sést í Bretlandi og Írlandi en annars
staðar á landinu.
Fram kemur í úttektinni að hlut-
ur olíufélags af hverjum seldum
lítra hefur rúmlega tvöfaldast frá
því í maí 2022, farið úr röskum 30
krónum í meira en 70 krónur.
Félag íslenskra bifreiðaeigenda
hefur gagnrýnt olíufélögin harð-
lega fyrir of háa álagningu og
kallað eftir inngripum stjórnvalda.
Bendir FÍB á að smásöluverð elds-
neytis hér á landi breytist alls ekki
í takt við heimsmarkaðsverð. Gerð-
ur er samanburður við Danmörku
og í ljós kemur að frá því í október
virðist álagning íslensku olíufélag-
anna hafa stóraukist samanborið
við álagningu danskra olíufélaga.
Það sem vekur einna helst athygli
er að Costco á Íslandi, sem hleypti
lífi í samkeppnisumhverfi á elds-
neytismarkaði hér á landi þegar
það opnaði bensínstöð sína 2017
virðist hafa aukið álagningu sína
til jafns við önnur íslensk olíufélög.
Álagning Costco er lægri en hjá N1
en hefur aukist stórum frá því í
október, rétt eins og reyndin er hjá
N1.
Tvær skýringar virðast geta
verið á þessu. Mögulega lætur inn-
lendur eldsneytisbirgir Costo, sem
er Skeljungur, fyrirtækið ekki njóta
stórlækkaðs heimsmarkaðsverðs á
eldsneyti. Hin skýringin er að verð-
lagningarstefna Costco hafi breyst
frá því það opnaði fyrst hér á landi.
Allt að einu er ljóst að álagning
eldsneytis hér á landi er umtalsvert
hærri en víðast hvar annars staðar
í Evrópu og Íslendingar greiða eitt
hæsta eldsneytisverð sem sögur
fara af.
Breki Karlsson, formaður Neyt-
endasamtakanna, segir þessi dæmi
sýna mikilvægi þess að samkeppni
sé virk og raunveruleg. n
Ódýrara á Akureyri en í reykjavík
Samkeppni frá Atlantsolíu hefur tryggt Akureyringum lægra eldsneytisverð
en íbúum höfuðborgarsvæðisins frá miðju ári 2020. Fréttablaðið/hari
Innkoma Costco á íslenskan eldsneytismarkað lækkaði eldsneytisverð um land allt en upp á síðkastið virðist Costco
hegða sér líkt og íslensku olíufélögin. Fréttablaðið/SiGtrYGGUr ari
olafur@frettabladid.is
Stóru viðskiptabankarnir þrír hafa
allir hækkað vexti óverðtryggðra
húsnæðislána í kjölfar stýrivaxta-
hækkunar Seðlabankans um hálft
prósentustig á dögunum.
Breytilegir vextir á óverðtryggð-
um húsnæðislánum eru nú lægstir í
Íslandsbanka, 7,75 prósent. Lands-
bankinn býður 8,0 prósent og Arion
banki er með hæstu vextina, 8,34
prósent.
Þeir sem taka lán með vöxtum
sem festir eru í þrjú ár borga álag á
breytilega vexti í öllum bönkunum.
Sama gildir um lán með vöxtum
sem festir eru til fimm ára í Íslands-
banka. Landsbankinn býður hins
vegar nokkuð lægri vexti séu vext-
irnir festir til fimm ára. Arion banki
virðist ekki almennt bjóða upp á að
vextir á íbúðalánum séu festir til
lengri tíma en þriggja ára.
Vextir af verðtryggðum hús-
næðislánum eru hins vegar lægstir
í Landsbankanum, 2,60 prósent.
Íslandsbanki er með 2,65 prósent
og Arion er með hæstu verðtryggðu
útlánsvextina, 2,94 prósent.
Þessar tölur eru fengnar úr vaxta-
töflum bankanna, sem tekið hafa
gildi í þessari viku. Af þeim er ljóst
að óhagstæðast er að fjármagna
húsnæðiskaup í Arion banka en
Íslandsbanki er hagstæðastur í
óverðtryggðum lánum á meðan
Landsbankinn býður eilítið hag-
stæðari verðtryggð húsnæðislán en
Íslandsbanki.
Greiðslubyrði húsnæðiskaup-
enda hefur hækkað um marga tugi
þúsunda í mánuði hverjum frá því
að Seðlabankinn hóf hækkunarferli
stýrivaxta í maí 2021. Ef bornir eru
saman breytilegir vextir og vextir
sem festir eru til þriggja ára, er
ljóst að bankarnir telja líkur á því
að Seðlabankinn muni enn hækka
stýrivexti sína áður en þeir taka að
lækka á ný. n
Lægstu óverðtryggðu vextirnir í Íslandsbanka
Nokkur munur getur verið á
greiðslubyrði húsnæðislána eftir því
í hvaða banka þau eru tekin.