Bændablaðið - 03.11.2022, Blaðsíða 26

26 Bændablaðið | Fimmtudagur 3. nóvember 2022
LÍF&STARF
Það vekur jafnan athygli þegar
fréttist af nýjum garðyrkju-
bændum, ekki síst ef þeir stunda
lífræna ræktun.
Í Syðra-Holti í Svarfaðardal
hafa þau Eiríkur Gunnarsson,
Inger Steinsson, Vífill Eiríksson
og Alejandra Soto Hernández
komið sér fyrir með útiræktun á
margvíslegu grænmeti og ætla
sér ekki eingöngu að stunda þar
garðyrkju heldur stefna þau einnig
á lífræna sauðamjólkurframleiðslu
á næstu árum.
„Við tókum við jörðinni hér fyrir
tveimur árum síðan og erum hægt
og rólega að fikra okkur áfram með
þessa útiræktun, en ætlum okkur
svo meira í nánustu framtíð – við
köllum þann búskap mjólkurfé
og sauðaostaframleiðslu,“ segir
Eiríkur um forsögu þeirra í Syðra-
Holti, en þau eru á seinna árinu í
aðlögunarferlinu að lífrænni vottun.
Nýting lífrænna áburðarefna
Um miðjan september úthlutaði
matvælaráðuneytið þróunarfé
búvörusamninga fyrir þetta ár.
Á meðal þeirra sem fengu styrk
úr garðyrkjuhlutanum voru
einmitt bændurnir í Syðra-Holti,
fyrir verkefnið Nýting lífrænna
áburðarefna úr nærsamfélaginu í
lífræna garðyrkju.
„Við erum búin að finna allt
það efni sem við viljum nota, eins
og hrossatað úr nágrenninu og
fiskúrgang frá fiskvinnslu á Dalvík,“
segir Eiríkur.
Hugmyndin er því sú að gera
tilraunir við að moltugera þetta
hráefni sem ekki hefur áður verið
nýtt til verðmætasköpunar.
Forsendan að eiga
mikið til af moltu
„Ég kláraði nám mitt í búfræði
á Hvanneyri 1986, síðan fór ég
þremur árum síðar til Svíþjóðar og
lauk námi í lífrænni ræktun. Síðan
hef ég bara verið að fást við aðra
hluti og það er ekki fyrr en núna, og
ég orðinn sextugur, sem draumurinn
um eigin lífrænan búskap verður að
veruleika,“ segir Eiríkur, spurður
um reynslu hans úr landbúnaði.
Undanfarin tvö sumur hafa
nýbúarnir í Syðra-Holti verið að
prófa sig áfram með ræktun á ýmiss
konar grænmeti en sem stendur
rækta þau kál, fennel, kartöflur og
gulrætur, auk þess að framleiða
meðal annars sýrt grænmeti. Þau
halda einnig námskeið í slíkri
úrvinnslu.
„Við erum líka að vinna að
sérstakri ræktunaraðferð, sem við
fengum styrk úr Matvælasjóði til
þess að þróa. Hún kallast „no dig“
– og felst í því í grundvallaratriðum
að það er ræktað í beðum án þess að
bylta jarðveginum – og forsendan
fyrir þessari ræktunaraðferð er
einmitt að eiga mikið til af moltu,“
segir Eiríkur.
Áttatíu mjólkandi ær
Eiríkur segir að verið sé að
standsetja fjárhúsin til að geta tekið
á móti gripum.
„Við ætluðum að reyna að
taka inn gripi núna í haust, en við
urðum að fresta því um eitt ár. Við
sjáum fyrir okkur að vera með allt
að 80 mjólkandi ær. Við höfum
heimsótt nokkra bæi í Svíþjóð og
Noregi sem eru með mjólkurfé
og sauðaostaframleiðslu. Þar er
gjarnan austur-frísískt fé, sem
gefur þó nokkuð meira af sér en
það íslenska. En miðað við þær
tilraunir sem hafa verið gerðar með
sauðaostaframleiðslu hér á Íslandi
þá ætti þetta að geta orðið eining
sem getur rekið sig. Þá erum við að
tala um að sauðfjárbúskapurinn sé á
forsendum mjólkurframleiðslunnar.
Auðvitað verða kjöt og ull
meðafurðir sem maður nýtir.“
Syðra-Holt gæti orðið
fyrsti bærinn á Íslandi þar sem
sauðfjárbúskapur verður stundaður á
forsendum mjólkurframleiðslunnar.
„Mér vitanlega eru einungis tveir
bæir með sauðamjólkurvinnslu á
Íslandi, en þá sem hliðarbúgrein.“
Unga parið Alejandra Soto Hernández og Vífill Eiríksson og á milli þeirra hjónin Eiríkur Gunnarsson og Inger Steinsson. Myndir / Syðra-Holt
Vagnhöfði 7, 110 Reykjavík | Sími: 517 5000 | stalogstansar.is
stalogstansar.is
VARAHLUTIR Í
KERRUR
2012
2021
Sigurður Már
Harðarson
smh@bondi.is
Syðra-Holt í Svarfaðardal:
Útirækta lífrænt grænmeti og
undirbúa sauðamjólkurframleiðslu
Frá námskeiði á Syðra-Holti í sýringu grænmetis.
Kemur næst út
17. nóvember