Læknablaðið - 01.12.2022, Qupperneq 34

562 L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108
„Það vantar ekki skurðlækna á Landspít­
ala. Það er ekki vandamálið. Okkur
skurðlæknana vantar meiri tíma á skurð­
stofunum,“ segir Katrín Kristjánsdóttir,
fæðinga­ og kvensjúkdómalæknir með
undirsérgrein í krabbameinum í kven­
líffærum á Landspítala. Undir það taka
Þorsteinn Ástráðsson, háls,­ nef­ og eyrna­
læknir með krabbameinsskurðlækningar
sem undirsérgrein, og Bjarni Geir Viðars­
son, kviðarholsskurðlæknir á Landspítala.
Þau hafi tíma en enga tiltæka skurðstofu.
„Eins og biðlistarnir eru í dag væri
langskynsamlegast að hafa okkur skurð­
lækna að störfum á skurðstofu. Það skera
engir aðrir niður þessa biðlista en þau
sem gera aðgerðirnar,“ segir Þorsteinn.
Áratugur er síðan Katrín kom heim
úr sérnámi í Denver í Colorado og námi
í undirsérgrein í Providence á Rhode Is­
land í Bandaríkjunum en aðeins eru rétt
um eitt og hálft ár síðan þeir Bjarni og
Þorsteinn sneru til baka frá Svíþjóð. Bjarni
var í sérnámi í Helsingborg og Þorsteinn
í Falun. Báðir störfuðu að því loknu við
Akademíska sjúkrahúsið í Uppsölum og
fluttu til Íslands eftir rúman áratug ytra.
Læknablaðið fékk þau til að líta yfir
sviðið og á stöðu sína nú þegar spítalinn
er kominn að mestu yfir COVID en þó
Reyndir skurðlæknar á Landspítala lýsa því hvernig þeir finna kvíðahnút í maga vegna
langrar biðar sjúklinga sinna. Þeir segja nóg af skurðlæknum á spítalanum og þeir sitji jafnvel
aðgerðalausir hluta úr degi á meðan biðlistar lengist. Um þriðjungur skurðstofanna stendur
ónotaður. Læknablaðið ræddi við skurðlæknana Katrínu Kristjánsdóttur, Þorstein Ástráðsson
og Bjarna Geir Viðarsson
■ ■ ■ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Tilbúin að skera en vantar
skurðstofupláss
ekki á full afköst eftir heimsfaraldurinn.
Eins og sjá má á síðu 531 eru aðeins 11
skurðstofur af 18 formlega starfræktar en
stundum tvær til viðbótar þegar tekst að
manna.
Keppast um skurðstofurnar
„Staðan er þannig að ef ég vil meira
skurðstofupláss þarf ég að taka það af
Katrínu eða Þorsteini. Eins taka þau af
mér ef þau vilja skera meira,“ segir Bjarni
og lýsir þannig stöðu skurðlækna á
Landspítala.
„Innbyrðis erum við alltaf að taka
hvert frá öðru. Við sjáum ekki heildar­
fjölgun aðgerða heldur aðeins innan­
hússslag milli deilda. Það er tilgangslaus
barátta því hún styttir ekki biðlista,“ segir
Bjarni og Katrín tekur undir. „Já, ef Bjarni
fær marga skurðdaga klárast kannski list­
inn hans en listi annarra lengist.“
Læknablaðið spurðist fyrir um ástæð­
ur þess að skurðstofur stæðu auðar.
Mannekla, segir spítalinn. Skurðhjúkr­
unarfræðinga vanti og það þurfi lágmark
tvo í hverja aðgerð. Spurt hvort ekki megi
styðjast við einn eins og í Svíþjóð svarar
spítalinn: „Á Íslandi, sökum smæðar,
krefst mönnun skurðstofa mikillar hæfni
og hjúkrunarfræðingar verða að vera
hæfir til aðgerða í nær öllum sérgreinum.
Því nýtist betur að hafa vel þjálfaða hjúkr­
unarfræðinga sem allir hafa sömu hæfni
og geta brugðist við þeim aðgerðum sem
upp koma hverju sinni. Þannig er öryggi
sjúklinga best tryggt.“
Læknablaðið spyr skurðlæknana þrjá
um þetta. Þorsteinn horfir til starfa sinna
í Svíþjóð. „Ég get sagt að þar sem ég
starfaði var gjarnan hjúkrunarfræðingur
og sjúkraliði á skurðstofu. Það gekk vel.“
Katrín tekur undir þetta og segist vön
svipuðu kerfi í Bandaríkjunum. „Við þurf­
um að læra af öðrum heilbrigðiskerfum til
þess að geta aukið afköstin.“
Þorsteinn segir að hann þekki ekki
hvernig hlutirnir voru á Landspítala fyrir
heimsfaraldurinn enda kom hann heim
í honum miðjum. „En þetta hefur hökt
mikið,“ segir hann og Bjarni bætir við að
staðan hafi enn versnað í sumar. „Og við
höfum ekki komist á skrið aftur.“
Með hnút í maga
Þorsteinn segir bagalegt að ekki sé hægt
að keyra fleiri skurðstofur á spítalanum.
„Ég fæ alltaf smá hnút í magann þegar
ég veit að ég þarf að koma sjúklingi að
V I Ð T A L