Arkitektúr og skipulag - 01.03.1990, Qupperneq 41

í öllum þeim íþróttagreinum sem hér á landi eru stundaðar.
Þá þarf einnig að gera sér grein fyrir þróun íþrótta í
afreksíþróttir og meta hvers konar mannvirki mest þörf er á.
Iþróttanefnd ríkisins hefur í tillögum sínum leitast við að taka
tillit til aðstæðna í landsfjórðungunum, en mestu hefur þó
ráðið um ákvörðun bygginga íþróttamannvirkja áhugi, vilji og
dugnaður heimamanna á hverjum stað.
Fjárveitinganefnd Alþingis hefur einnig haft þá stefnu
að leiðarljósi að reyna að bæta úr þar sem þörfin er mest, en oft
hafa einstakir þingmenn lagt megináherslu á sitt kjördæmi.
Einnig hefur reynst mjög erfitt að fá sveitarfélög til að
sameinast um byggingu ípróttamannvirkja
þó dæmi séu til um slíkt. Eru
skíðamiðstöðvamar gott dæmi um slíka
samvinnu. Vonandi mun þessi samvinna
sveitarfélaga og áætlanagerð fram í tímann
geta eflst í náinni framtíð þegar
meginstefnan verður sú að stuðningur við
byggingu íþróttamannvirkja verði í
verkahring sveitarfélaganna fyrst og
fremst.
Því miður er full ástæða til að vara
við of mikilli bjartsýni um snurðulausa
framkvæmd áætlana fram í tímann og
eigum við ýmis óþægileg dæmi um slíkt.
A sjötta áratugnum var gerð áætlun um
þörf íþróttamannvirkja í landinu en þegar
hún hafði verið send til umsagnar
viðkomandi aðila komu í ljós svo
stórfelldar kröfur að áætlunin var bæði óraunhæf og
óframkvæmanleg. Á sjöunda áratugnum voru uppi áætlanir
um „miðsvæðishús“ í sýslum, en þær áætlanir brustu yfirleitt
vegna ósamkomulags um staðsetningu þeirra. Ymsar
tilraunir til þess að fá tvö eða fleiri sveitarfélög til þess að
vinna saman að framkvæmdum hafa líka orðið að engu því
sveitarfélögin eru svo sterkar einingar að þau hafa almennt
viljað byggja hvert fyrir sig mannvirki eins og þessi.
Þrátt fyrir það sem hér er sagt verður að láta reyna á
hvort ekki verði unnt að horfa skipulega til framtíðar í þessum
málum og verður það m.a. að teljast meðal verkefna
nýskipaðrar ráðgjafanefndar jöfnunarsjóðs varðandi þessi
mál og íþróttanefndar ríkisins vegna úthlutunar úr nýjuin
íþróttasjóði.
Hér að framan hef ég nær eingöngu fjallað um
byggingu íþróttamannvirkja á vegum sveitarstjórna með
stuðningi ríkisins. Einstök íþróttafélög og samtök hafa eins
og alþjóð veit byggt og rekið íþróttamannvirki af miklum
krafti og dugnaði. Fjárhagsleg staða margra íþróttafélaga
virðist þó benda til þess að framkvæmdir þessar og rekstur
verði þeim ofviða þegar fram í sækir. Er því full ástæða til
þess að vara íþróttafélög við að reisa sér hurðarás um öxl í
þessum efnum og það á einnig við um þau íþróttafélög sem nú
að undanfömu hafa gert sérstaka samninga við sveitarfélög
um byggingu og rekstur íþróttamannvirkja og þau félög sem
eru með slíka samninga í undirbúningi.
LOKAORÐ
Danskur verkfræðingur sem starfaði hér á landi um
tíma sagði eitt sinn að við byggingu íþróttamannvirkja
þyrftum við eitt ár til ákvörðunar, tvö ár og stundum lengur til
hönnunar og sex til sjö ár að byggja. Hann taldi að í
heimalandi sínu væru menn tjögur til sex ár að undirbúa og
taka ákvörðun um byggingu, eitt ár að hanna og eitt til tvö ár
að byggja. I þessum hugleiðingum verkfræðingsins felst
ákveðin gagnrýni og þó finna megi skýringar á ýmsum þessum
atriðum eru bestu ráðleggingar til okkar um vinnubrögð og
stefnu í þessum málum að vanda eins og unnt er allan
undirbúning og gera okkur grein fyrir þörfum og ráðstöfun
þeirra verðmæta sem framkvæmdimar krefjast.
Sjá meðfylgjandi áætlun um ráðstöfun og notkun
verðmæta við byggingu íþróttamannvirkja. ■
REYNIR KARLSSON.
RÁÐSTÖFUN OG NOTKUN VERÐMÆTA
NORRÆN SKIPULAGSRÁÐSTEFNA
Norrœn skipulagsráöstefna, Nordisk Planmode,
verður haldin nú í ár í 10. sinn.
Skipulagsaðilar frá öllum Norðurlöndunum sœkja þessa
ráðstefnu til þess að rœða þar skipulagsmál, skiptast á
reynslu og hittast.
Á ráðstefnuna koma einnig skjórnmálamenn,
emþœttismenn, félagsráðgjafar, arkitektar og
varkfrœðingar, til þess að taka þátt í umrœðunum.
Ráðstefnan verður haldin í Þrándheimi dagana
13-16 júní, 1990.
Auk fyrirlestra verður boöið up á áhugaverðar
skoðunarferðir um nœsta nágrenni og auk þess gefst
ráðstefnugestum tœkifœri til að skoða sýninguna
„bygg for Alle '90“.
Endanleg ráðstefnugögn verða tilbúin í mars, og
er þátttökugjald áœttað 4.000 N.kr.
39