Heima er bezt - 01.03.2006, Qupperneq 26
Henni varð að ósk sinni
SÍMON DALASKÁLD var þekktur víða um land á sínum
tíma. Þótt samgöngutækin væru þá ekki önnur en hesturinn
eða mannsfæturnir, hamlaði slíkt honum ekki frá því að
ferðast milli héraða og vítt um sveitir, oftast bæ frá bæ.
Um Suðurland mun Símon hafa ferðast oftar en einu sinni.
En þar sem hann var sjaldséðari þar en víða annars staðar,
höfðu ýmsir ekki litið hann eigin augum, en allir þekktu
hann af afspum. Rímnaflokkar hans voru víða kunnir og
kveðnir af kvæðakærri alþýðu, og lausavísur hans — flestar
um kvenfólk — flugu um landið eins og ijaðrafok. Var því
mörgum — ekki sízt yngra fólkinu — mikil forvitni á að sjá
þennan ljóðasmið. Og ekki dró það úr að útlit hans og háttalag
var að ýmsu sérkennilegt og frábmgðið öðrum.
Símon mun hafa lagt leið sína um Suðurland seinast nokkru
eftiraldamót. Þá var vinnukona í Selvogi ung stúlka, Ingveldur
að nafni. Var hún vel kunnug rímum og öðrum kveðskap
Símonar og óskaði þess oft, að hún fengi að sjá með eigin
augum þetta kostulega skáld. Svo kom að því eitt haust,
að fregn barst um það að Selvogi, að Símon væri kominn í
nágrennið, og vissu menn þá, að hans myndi bráðlega von
þangað, svo að unga fólkinu þótti þetta næsta góðar fréttir.
Það var svo morgunn einn litlu seinna, að Ingveldur var
stödd úti fyrir bæjardyrum ásamt húsbóndanum og dóttur
hans, 14—15 ára. Sjá þau þá hvar maður kemur gangandi
eftir veginum og ber við sjóinn úti á Hellu. En það var slétt
bergflaga, sem vegur- inn lá yfir. Nú flýgur þeim strax í
hug, að þarna muni Símon vera á ferð og bíða við enn um
stund. Er maðurinn kom á veginn móts við bæinn, snýr hann
þegar upp að bænum og þekkist þá gjörla, að það er Símon,
en bóndi hafði séð hann áður. Þá snúa þær stöllur inn til
baðstofu, en bóndi tekur á móti Símoni. Litlu seinna heyra
þær að bóndi og gesturinn koma inn baðstofugöngin og um
leið segir Símon við bónda: „Þeir þarna í Grafningnum eru
farnir að láta mig sofa hjá konunum til þess að fá skáld í
ættina.“ Hló bóndi þá dátt og fleiri, sem til heyrðu.
Nú fer bóndi með Símon til baðstofu og inn í hjónaherbergi.
En það var afþiljað í öðrum baðstofuenda. Þangað var honum
borinn greiði.
Þá var Eggert Sigfússon prestur í Vogsósum. Hann bjó í
timburstofu í bænum og hafði kost og þjónustu hjá bóndanum.
Bregður hann skjótt við til fundar við Símon, þegar hann veit
um komu hans. Sest hann á rúmið í hjónahúsinu, andspænis
Símoni, dregur upp fullan brennivínspela og hyggst nú að
hressa vel upp á skáldið. Tekur Símon þessu tveim höndum
og sýpur vel á. Hitnar honum bráðlega í hamsi og gerist brátt
all fyrirferðarmikill og hávær. Syngur og kveður og rær sér
öllum með einlægu handapati. Fór þá ungu stúlkunum að
þykja nóg um og leist ekki sérlega geðug persóna, þessi
beinastóri og digri karl með úfínn hárlubbann kringum stóran
sleggjuhaus og stríðan, gráan skeggkraga um stórskorið og
rauðþrútið andlitið. Nú ganga ærslin að síðustu svo langt
hjá Símoni, að hann tínir af sér allar spjarir ofan að mitti og
rásar þannig búinn um baðstofuna.
í baðstofunni fyrir framan þilið á hjónaherberginu, var
öðru megin rúm vinnumannanna, en á móti því rúm, sem
gestir voru látnir sofa í. I hinum enda baðstofunnar voru svo
tvö rúm, sem stúlkumar sváfu í. Fullorðin kona, sem einnig
var vinnukona á bænum, svaf í öðru þeirra, en Ingveldur og
bóndadóttir í rúmi á móti henni. Þegar líður fram að kveldi
tekur Símon sig til og fer fram í baðstofuenda og leggst
upp í rúm vinnukonunnar. Segist hann ætla að sofa í þessu
rúmi um nóttina og hvergi annarsstaðar — beint á móti ungu
stúlkunum. Þegar þær sjá. hvað Símon hyggst fyrir, taka
þær þrjár saman ráð sín og ákveða að sofa úti í heyhlöðu
um nóttina. Voru tvær heyhlöður heima við. Önnur þeirra
— kúaheyhlaðan — stór og full af heyi. Hin öllu minni og
122 Heimaerbezt